Terras. Jaargang 2019 (16-17)

[p. 168]

Sergio Raimondi
Voor een kritisch woordenboek
Vertaling: Bodil Carina Ponte

Ceso

Wat betekent verliezen? Het betekent
dat al die termen en begrippen
die werden bedacht en bediscussieerd,
beschreven in artikelen, boeken en pamfletten
en natuurlijk ook geroepen
Imperialisme! Dependencia!
Onderontwikkeling! Oligarchie!
Third Worldism! De massa! Revolutieproces!
plotseling onuitspreekbaar
zijn geworden alsof je een
vreemde taal spreekt eigenlijk
niet meer om aan te horen zijn.

Wat betekent verliezen? Het betekent
dat precies daar waar Het Kapitaal
bestudeerd werd de politie de antecedenten
van de studenten zal komen onderzoeken.
Het betekent dat de publicaties van het Centro
de Estudios Socio-Económicos
niet meer zullen openen met een citaat
van een dichter als Javier Heraud.
Het betekent dat het empirisme opleeft.
Het betekent dat het essay wordt verruild
voor een tijdig ingeleverd rapport.
Het betekent de terugkeer van de objectiviteit.

[p. 169]

Dibistanê

Het maakt niet uit wat er geschreven
staat op de Romeinse muren van Sur.
Wat uitmaakt is of het er staat in zazaki.
Oil zeggen of petrolê is niet hetzelfde
want alleen dat laatste woord wijst op
eigendom van de tektonische ondergrond
die nog niet wettelijk erkend is.
Trouwens: hoeveel vaten zijn er
nodig om een Staat op te richten?
Dat gebouw daar is geen instelling
waar je stukje bij beetje een taal leert.
Het is deel van een terroristische structuur.
Om te zorgen dat niet met elke lettergreep
het verstrooide Groot-Koerdistan groeit
confisqueert het Turkse leger woorden-
boeken, posters, schoolbord. Elke leerling
is tenslotte een toekomstige rebel
die in volle training werd opgepakt.
Tussen de verdediging van de stad Kobane
en die van het voortbestaan van het dialect
bestaat misschien maar nauwelijks verschil.

[p. 170]

Foucault, Michel

Filosoof en historicus uit... jullie raden het nooit
Frankrijk wiens werken over normaliserende
mechanismen en instituties aan deze kant van
de aardkloot gelezen werden met de militaire
regimes in gedachten of eigenlijk in de gewrichten
gegrift en in de gehavende zenuwgestellen
zonder daarbij ook in te zien dat dat perspectief
op een totale panoptische disciplinaire bla bla bla
staatsmacht ontwikkeld werd in een collegereeks
aan een nationaal voorheen nog impérial instituut
met dank aan een onparadoxaal potente overheid;
paradoxaal was het misschien zo te focussen
op de gevangenisarchitectuur en haar subjectieve
tegenhangers terwijl de lokale Staat werd geloosd
zonder een weinig subtiel verschil op te merken:
dat als je hier een kind naar de buurtschool stuurt
waar het de ongezonde gewoonte afleert aan een
normaal schoolbankje te willen schrijven met links
en het dan daadwerkelijk een schoolbankje aantreft,
een schrift en een school, bovenop, uiteraard, de
dwingende en min of meer onderbetaalde docent
dat dat toch misschien zo afkeurenswaardig niet is.

[p. 171]

Skep

Wat is de moeilijkheid van elke analogie?
Bepalen tot hoe ver je haar kunt doortrekken.

Een ouderwetse handgevlochten bijenkorf
geschikt om honingvoorraden te laten groeien

en zoete fantasieën over collectieve arbeid
prijkte jarenlang op de bankbiljetten

van één van de vier grootste Britse banken
totdat hij vervangen werd door een paard

gitzwart, edel, vol vuur om de baan
te bestormen en jawel! helemaal alleen.

Het probleem van dat systeem van imkerij
van voor de uitvinding van het uitneembare raam

was zijn archaïsch, irrationeel en weinig lucratief
imago; de enige manier om de productie

te verwijderen was door zwavel te verbranden
om door rook omringd de steken te voorkomen

van hen die hun werk probeerden te verdedigen
om daarna met het oogstgereedschap

helaas ook alle cellen te vernietigen
die een ander volk weer moest vervangen.

Het bewustzijn over mogelijke onjuiste
of onwenselijke interpretaties verklaart vast

[p. 172]

 

de latere aanpassing van dit symbool

 

dat was overgenomen van de centrale bank

 

 

 

die het als eerste op zijn biljetten had gebruikt

 

vanwege zijn gelijkenis met een berg gouden munten;

 

 

 

en misschien ook wel als subtiele verwijzing

 

naar de oppermacht en sleutelrol van de bijenkoningin.

[p. 173]

Wanllasqa

Ccompis Leona Amachi Rosada Clavel
Maru millku Puka simi Puka pampiña
Canchán Pillpintuy Maru piña Yungay.
Meer dan drieduizend namen om te noemen
en meer dan drieduizend smaken in de taal.
Onder de luifels toont de concrete markt
die zich uitstrekt over het plein in de vallei
een verscheidenheid aan kleuren en vormen
die in zijn meest abstracte versie beperkt is
tot een alomtegenwoordige witte optie
bedoeld voor grootschalige vermeerdering.
Het bordje dat hangt boven elke uitgestalde berg
boven elk van de geopende zakken in vrachtwagens
hierheen gebracht vanaf hooggelegen akkers
waar hij beschermd is tegen ziekten en plagen
een fragiel geheugen tegen eenduidigheid.
Met de hand kies je ze het best per stuk;
je bestudeert zijn ogen en met je vingers
stel je vast dat hij glad is, en stevig, niet waterig.
De mariva bakt goudbruin: laat zich goed vullen.
De huayro absorbeert goed: handig voor sappige
stoofpotten en gerechten met sauzen.
De peruanita is gekookt met wat zout al lekker;
maar smaakt nog beter met een beetje boter.
De tarmeña moet in de oven. De huamantanga
is eenvoudig te schillen. In de sirina zit vitamine C.
Met de guinda gaspar verleng je je leven.