Terras. Jaargang 2019 (16-17)

[p. 71]

Wang Pu
Gedichten
Vertaling: Audrey Heijns

1. Later

Het was de trein die weigerde van december weg te rijden. Het was december die weigerde het voorbijgaande landschap te zijn. Het waren de erfgenamen die weigerden gestraft te worden, en ook weigerden vrijgesproken te worden.

Het was de tweedeklascoupé van de stoptrein. Het was de trein die tijdelijk stopte: zelfs de treinrails glommen niet meer, niemand wist waar nu de toekomst en waar de splitsing lag.

Gerimpelde handen houden de met beddengoed gevulde kunstmestzakken goed vast. Die bagage zwelt stilletjes temidden van gezond verstand. Ondanks dat hij licht is, weegt hij zwaar, net als jouw knobbeltje dat net is ontstaan. Apathisch draai je je om naar het treinraam waarop een vieze reflectie zit van een kleine maar solide, negatieve oorzaak en gevolg.

[p. 72]

2. In het dorp

Sneeuw heeft altijd een diepere betekenis van compactheid en doordringendheid. De geheimen van de doden worden geleidelijk onthuld: afgebrande stambomen, de negatieven van portretten van de overledenen. Klank van gehuil is overal rondom, volgestopte tijdelijke gaten, net als de duisternis op klaarlichte dag, ook doordringend en compact.

4. Nog een nacht

De stroomuitval was hersteld. Zelfs het dorpscomité moest wel enige angst tonen. Toen het licht weer aan was, voelden de doden zich weer gerust. Toen het licht weer aan was, konden de overlevenden weer dromen.

De echtgenoot liep weg van huis; de zwager liep meteen de slaapkamer binnen. Kleine duivels gingen naar de tempel op zoek naar een dorpsmeid, terwijl de mannen luisterden zonder zich te bewegen. Tijdens het bouwen van het waterreservoir wilden de comitéleden lid worden van de politieke partij, maar het lukte niet. Met een telraam onder zijn arm rende de boekhouder voor z'n leven, en nam een sprong in de diepe wolken. De mijn achter de mijn achter de mijn. Aan de pedagogische hogeschool van de districtsstad schrijft men liefdesbrieven, onthullende brieven. Een studente zat wijdbeens. Woonregistratie bij de gemeente.

Toen het licht weer aan was, schrok iemand huilend wakker, en troostte zichzelf: nachtmerries zijn toch geen waarheid.

[p. 73]

6. Ploegen

Dat is een ervaren en scherpe groene kleur; vanuit de opgestapelde sneeuw en modder steekt de wintertarwe als losse tanden uit een onvolledig gebit. De bruine bomen erachter bijten op hun eigen pijn. Zij zijn zich bewust van het draaien van de wind, het zinken van de bergen, het verdwijnen van de rivieren, het vervuilen van de mijnen en de hypocrisie van de aardgoden. De fengshui-meester speelt besluiteloos met zijn nieuw gekochte kompas. Twijfelachtig zijn de woningen van de doden en de lotgevallen van de nabestaanden bevestigd, ‘rampspoed’ zo veel als de sterren aan de hemel, ‘voorspoed’ schaars als de rook uit de keukenschoorsteen, volgen elkaar op. De oudste zoon begint te ploegen; mannen schrapen hun keel met sterke drank voordat ze met het vuile werk beginnen. Even later breekt de aarde open in een enorme bloedkrater - wat wil hij verslinden? Een vogel met een heldere kleine staart vliegt verschrikt op van het boerenland uit de Shunzi-periode van de zeventiende eeuw. Hij zoekt zijn toevlucht op de onvoltooide hoogspanningsdraad en zinkt weg in de stilte, zonder besef dat een taak overgedragen moest worden.

(2006 geschreven, 2007 gewijzigd)

[p. 74]

Hij is aan het schrijven

‘We hebben sandwiches gegeten en witte wijn gedronken,
we kijken door het raam naar de velden. Het graan begint te rijpen,
het veld staat vol papavers. Het weiland is groen,’
Ik denk dat hij nog aan het schrijven is. De laatste lamp gaat bijna uit.
Hij weet niet dat de rug van de frontale wereld
tamelijk zwak is. Nee, het doet pijn, misschien.
‘Bovendien zijn er veel mooie bomen, soms zijn er
kastelen die nog verder weg zijn dan de bomen. Het is lang geleden
dat ik zo blij was, zo ontspannen. Met opzet
werd ik dronken, meteen daarna was er een zwarte kraai die in een vlucht
van een paar woorden mij vertelde over het foute antwoord van alles.
De wolken aan de hemel dreven uiteen, de maan is tevoorschijn gekomen.’
Hij schrijft niet meer. De tijd werd beetje bij beetje strakker getrokken, maar
hij is nog niet bij de volgende regel. Hij loopt de deur uit. Hij heeft
een onbelangrijke afspraak. Toen hij uit het station kwam, liep hij een zaak in,
daarna ging hij liggen, naast hem was een vrouw
met een titel. Hij praatte zomaar even, daarna wist hij niets meer te zeggen,
loom, daarna vuurde hij een schot. ‘Plotseling.’

2004

[p. 75]

In de regen

Tussen de buien door straalt de fruitwinkel een zoetzure glans uit.
De glans is nat. Als het nat is en in het water gaat liggen,
wordt hij langer. Voeten in de regen zeggen haastig die zin,
om daarna te zwijgen. Alleen
de paraplu deed een bestelling die maar bleef kletsen,
alleen voetgangers negeren de schim.
De schoenen zijn nat. Het randje is nat.
Het onaffe deel is nat.

2003

[p. 76]

Het begin van de lente

De zonneschijn is volgepropt met notities dat het warmer wordt.
Ze proberen stil te blijven, maar ze zijn zo opgewonden
dat ze op iedere voorbijganger
een uitroepteken zoeken
maar op mijn lichaam zit
alleen een stapel komma's

‘het seizoen is nu eenmaal een groot probleem.

Je moet het niet alleen als kringloop beschouwen,

maar het in je eigen lichaam opnemen’

Tegen de tijd dat de uitroeptekens en de zonneschijn
samen spoorloos zijn verdwenen,
zijn mijn handpalmen koortsig, alsof een groep
kleine beestjes zijn winterslaap erin houdt.
Ik zit aan de eettafel,
in de vorm van een komma.
Ik denk dat erachter nog veel meer seizoenen en inhoud zijn.

2003

[p. 77]

Tegen de schemering

De hemel is van aluminium gemaakt
Die saaie schemeringen
geven alleen een metaalachtig glans.
Vader en moeder persen zich samen met de eettafel,
de bureaulamp en de versleten bank zijn van elkaar verwijderd.
een tienjarig jongetje
is een oude jas,
hij kijkt op de klok alsof het een rekensom is.
Het volgende seizoen is nog onderweg.
Het gedruppel van water komt vanuit het waterreservoir, ongehaast,
zegt hij dit allemaal nog een keer.

(Geschreven vanwege gevoelens voor het gedicht van L.j)

2003