| |
| |
| |
Ariana Reines
Rainer Werner Fassbinder
Vertaling: Tom Van de Voorde
Het enige wat ik wil is er goed uitzien en gedichten schrijven
En het enige wat ik doe is gedichten schrijven
Omdat mijn tijd om er goed uit te zien nog niet gekomen is. Soms
Ga ik staan en weer zitten en denk aan mijn gedichten
Echt, ze zijn zo fantastisch dat ik beroemd zou moeten zijn
En op een dag zou ik er goed genoeg moeten uitzien om ernaast te staan
Misschien zal dat ooit eens gebeuren
Wat hoe dan ook nog beter zou zijn
Is de vernietiging van het systeem
Dat zulke belachelijke fantasieën bij me opwekt
Moet ik mezelf vernietigen of eerst
Boven aan het systeem proberen te geraken
En daarna mezelf vernietigen, na te zijn geconsacreerd
Door wat hier veracht zal worden?
Terwijl ik je schrijf, luister ik naar NEU! Wat ik wil zeggen is
Dat ik vannacht naar een film probeerde te kijken
Van Rainer Werner Fassbinder
Geen film maar eerder de eerste aflevering van een miniserie,
Je kent het ongetwijfeld, Berlin Alexanderplatz.
Weet je, ik zorg deze week voor de groentetuin
Van twee goede vrienden die echte intellectuelen zijn. De dvd-box
Van Berlin Alexanderplatz staat in hun kast. Ooit begeerde ik heel erg
Een oudere man, ietwat onbeholpen, maar verfijnd, en ik herinner me nog goed
Zijn rode mond bij het uitspreken van het woord FASSBINDER
Terwijl hij zijn zoontje in zijn armen hield. NEU! is echt sexy muziek.
Heb je er ooit naar geluisterd? Ik heb ze pas laat ontdekt, zowat twee maanden geleden
Via een jongen met wie ik tot vorige week nog neukte, misschien komen we elkaar later
Weet je, hoewel ik er melancholisch en uilachtig uitzie, blijf ik een analfabeet op het gebied
Van cultuur; alle sterke dingen die gedaan zijn, zelfs dertig jaar geleden,
| |
| |
Bereiken mij maar maar moeizaam, zo nu en dan, via de mensen die zich verwaardigen om
Hun tijd en superieure kennis met mij te delen.
Ik beschik wel degelijk over een culturele gevoeligheid,
Die je bezwaarlijk onverschillig kunt noemen
Maar mijn narcisme is zo overheersend geworden
Dat het bijna al mijn tijd in beslag neemt. Er was een periode
Vijf of zes jaar terug dat ik mensen ontmoette die zeiden Ariana,
Heb je The Bitter Tears van Petra Von Kant al gezien? Nee, zei ik dan, nog niet.
Maar ik zou het echt moeten zien; was ik maar een cinefiel! Ik zou beter stoppen met
Middeleeuwse poëzie te lezen, want ik kan immers niet veilig en onbezoedeld blijven
Door me te verbergen achter dingen die zo oud zijn. Mensen die naar films kijken zijn zulke
Heb ik altijd gezegd, en ik wil er ook één zijn, een dromer, en mezelf voeden met iets
Dan de dingen waar ik me veilig bij voel omdat er geen levend wezen aan te pas komt.
Ik zou op andere manieren moeten dromen, ambitieuzer; zou dat ook kunnen als ik
Iemand was die naar films kijkt. Maar toen had je er de apparatuur
En geduld voor nodig, veel meer dan vandaag het geval is.
Trouwens, ik heb een paar jaar geleden dan uiteindelijk naar zowat
De helft van The Bitter Tears van Petra Von Kant gekeken. Ik voelde me onwennig
Bij mijn vrouw-zijn. Maar goed
Vannacht probeerde ik naar de eerste aflevering te kijken
Van de revolutionaire filmmaker Rainer Werner Fassbinders Berlin Alexanderplatz
Gebaseerd op de roman van Alfred Döblin, met wie mijn werk trouwens
Vergeleken is, en ik heb wel vijf keer gekeken naar
Het totaalshot waarin de man langs muren in een blakende zon liep, alleen maar om te
Bij de eerste gesproken woorden van de aflevering, ik denk van een soldaat,
Dat de ondertiteling niet aanstond; en elke keer als ik dacht haar te hebben aangezet,
Bleek ze niet aan te staan, en ik probeerde het keer op keer.
Werd rustiger en rustiger, naarmate de nacht vorderde, rustiger
Want steeds gelatener en ik keek naar
De zon op de groeven van de man zijn gezicht terwijl hij over straat liep
Tot het moment dat er iets in het Duits werd gezegd, en de angst
Die me had bewogen en er de oorzaak van was dat ik zo graag naar een film wou kijken,
Ebde langzaam weg en maakte plaats voor de angst
Die het totaalshot van de film vult, de man wiens gezicht in lichtklonten
Beweegt langs muren waarin verschillende soorten wit bewegen.
Uiteindelijk moest ik aanvaarden dat de ondertiteling niet werkte
| |
| |
En gekweld omdat ik noch een bekende dichter noch een vrouw wier uiterlijk
Overeenkomt met het futloze van haar aspiraties was, dacht ik aan een man
Van wie ik ooit gehouden had, een Duitser genaamd Rainer, die, toen ik hem op een nacht
Naar zijn doopnaam vroeg, ‘Rainer’ zei, op de meest beledigende toon waarop
Een stem kan klinken, want Rainer wist dat ik veel fantasie heb
En ook al eist het kennen van Fassbinder een ander soort verfijndheid
Dan die welke ik me had eigen gemaakt om me af te zonderen van
De wrede en elegante mensen van mijn leeftijd, Rilke
Was iets dat ik kende en dat mijn kortademigheid en openlijk
Bonkend hart ook goed kenden. Nu
Ja. Misschien leer ik ooit wat het betekende om in de jaren zeventig
Een revolutionair te zijn. Die ideeën zijn belangrijk
Voor de culturele elite, die volhoudt
Dat dit systeem omvergeworpen moet worden en dat wat ik aanvaard
Als de ronduit suïcidale massa, eraan meedoen
Is ermee instemmen, niet aanvaard hoeft te worden. Ik moet
Gewoon proberen te slagen zonder te aanvaarden, maar ik haat
Het proberen alleen al. Ik zou de bondgenoot moeten worden
Van alle cultuurcritici die op bepaalde momenten
Van de nacht ook romantisch worden, en het zou wellicht ook mij overkomen
Zodra ik de fantasie loslaat
Dat mijn dromen weer lief kunnen worden
En geparfumeerd, niet langer beklemmend
Enge taferelen waarin ik de cultuur overheers
Zowel als held als heldin, een offeraar die versmelt
Om een pure erts van schoonheid te worden, die werelden schept, laat staan
Dat ik, de erfgename van producten
Aangeleverd in de vorm van iemand anders
Zijn geheimen, overgedragen in films, in boeken, in kledingstukken
Ze moet doorgeven en onderschrijven
Indien ik de waarheid wil vasthouden waarop ze zich richten,
Zowel hun behoedzaamheid als geschiedenis,
De beperkingen ervan, en de obsessies
(Die niet de mijne zijn) die ze legitimeren
Omdat ze zijn doorgegeven.
|
|