Terras. Jaargang 2016 (10-11)

[p. 134]

Uljana Wolf
Aliens
Vertaling: Annelie David

alien adj I a: belonging or relating to another person, or thing: STRANGE b: relating, belonging, or owing allegiance to another country or government: FOREIGN: differing in nature or character typically to the point of incompability; n 1: a person of another family, race or nation 2: a foreign-born resident who has not been naturalized and is still a subject or citizen of a foreign country 3: EXTRATERRESTRIAL /

/ Webster's Ninth New Collegiate Dictionary. Springfield, Massachusetts, 1998

ALIEN I: EEN EILAND

ook op Ellis Island had het noodlot de gestalte van een alfabet. officiers van gezondheid onderzochten vlug en vaardig de nieuwaangekomenen en tekenden op de schouder van hen die hun verdacht voorkwamen, met krijt een letter die voor de ziekte stond of het gebrek dat ze meenden te hebben ontdekt

/ George Perec en Robert Bohr

[p. 135]

X SUSPECTED MENTAL DEFECT

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

x marks the spot? nou en of. wij, betrapt enkel door het dwaze verblijf alhier, ter plekke, bovenaan de steile trap, in zes seconden is alles ontdekt: wij zijn zelf die plek. stinkende eilanden. in doeken gewonden, beroerde zee in het lijf, imbecile, labiel op zijn best gewoon door de wind. een fladderend briefje tussen de tanden, naam, passage, de schatkaart. zelf uitgegraven, zelf hierheen gedragen, in de bagagehal: ‘één blik op de bundels, ik weet alles. de knopen verraden de knopendraaier, zijn trillende hand.’

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

bij ons bekend als mantelziekte. kragen die als vanzelf overeind gaan staan, in de nek, over de starre hals, angst. ‘all idiots, insane persons, paupers.’ wij lieten de nukken, de klappen, de molens, in herzogsreut en bischofsreut, en wat zal ons nu hiervoor zwaaien, een rekening op het revers, getuigt van dit verlies. verbijsterd staan wij: zwaar in het krijt. met de in een cirkel bekruisten, de teruggezondenen, trekt ze door de dorpen thuis, verspreidt zich daar.

[p. 136]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

onze lijn vanaf antwerpen: rode ster tegen zwarte achtergrond. en ja, haast glanzen wij in het benedendek, de kromme ruggen dicht bij zee, haast voelen wij een golf in elke wervel, weten, elke wervel is een weg, die voor ons anderen nam: ‘as voluntary servants to the said samuel c., master of ship harmony.’ tenminste eindigen de schepen van onze lijn op -land. ‘zou u een trap van beneden naar boven of andersom willen dweilen?’ ‘inspecteur, ik ben niet om te dweilen hiernaartoe gekomen.’

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

wij herinneren ons. april was the cruellest ship, kapitein de groot, firma kress & rodenbrock. wij waren aan boord en bewogen niet: met te velen, te zwaar (‘woest en ledig de zee’). men sprak van rot- en zenuwkoorts, ‘ontbrak het u om te kunnen appelleren aan pecuniaire middelen’. sommigen aten hun vingers, anderen misten zelfs een mond. de doden lagen onbegraven onder ons. wie leefde, stak enkel in dromen van wal. wij waren reeds dit traneneiland. onze ogen, sedertdien, bij elke aankomst, rood en leeg.

[p. 137]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘thousands of trachomatous aliens.’ in het openbare oog zijn wij een fantoom, dat gauw blindheid brengt. oostenwind, zilte lucht, het schurftige water van de derde klassen: alles wil zich sluizen onder het ooglid van de natie. zij weet het al: ‘teachers, watch for sore eyes among pupils.’ maar de bewakers aan de grens ontbreekt de tijd hun handen te wassen. strontje, jij moet wandelen. van oog tot oog. misschien wil men het zichtbaar. ‘scientific management.’ we waren anders domweg te vlug gegroeid.

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

blikvanger zijn. dat wilden we vermijden. wij hebben hen vertrouwd, zover ze reikten, bloot of blauw, blind geen van beiden, dat niet tranen lachte, daarbij steeds open, sterren achteraan. op een haar na, nou zien we ze niet meer. in plaats daarvan de inspecteur, zijn hand, daarin een ‘button-hook’ die naar onze oogleden hengelt: ‘such a fright.’ of freight. zwart voor angel, koud staal. wij denken aan de vrouwen die hun kleren ermee knoopten. aan de knopen. waren ze spiegels. verried hun glans ze. hielden ze stand.

[p. 138]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

eerst het tussendek in het gezicht, dan tralies voor de neus: ‘genuinely like cattle.’ welke beak zouden we toch moeten trekken? dat steerage geen spel, dagenlang kooien op britsen geen kuur, weten dat slechts wij. aan de plooien, tot uw dienst, valt alles af te lezen, het hoofd dat wij bieden, kent maar één drang: nu erdoor komen. misschien heet de grote hal wel daarom stierpark. misschien zijn wij hier vee. de frontier hadden we verder in het westen gedacht.

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘mijn veld is de wereld.’ wat tot op de nagel verbrandt. namelijk niet de drek, enkel één ons van de plek, die men ontsprongen. niet aan de rozenzij. mijn onrust, mijn kruimel. de volgende in de rij: twee weken lang bloed in de schoen. het enige paar, en droeg hem over het water. laat eens zien, laat eens zien, kijk goed naar de bewakers.‘poor physique is not a diagnosis.’ poorness is. ons vertrouwd. de nieuwe wereld bewerken mag alleen wie betalen kan. met de tenen vooraan.

[p. 139]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘kathl nu in münchen in operatie.’ weken later, moe van de overtocht, dit worgen aan de gorgel: nog nooit door een man bevoelt, maar de hand van de inspecteur woelt. hoe hij sorteert! de goeden, als kathl, in het potje, versmelten. de slechten, met kropje: neem, liefje, je fraaie dracht, ga heem. de bestikte halsband in de rij stond al snel bekend voor beiers jodiumtekort. het krijtwitte G niet voor geluk.

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

men heeft nog zo een hart gehad, dat het bij aankomst nauwelijks voorhanden is. de steile trap brengt alles aan het licht - wat boven openspringt, deze banden, kunnen onmogelijk zijn eigen zijn. ‘hendrik, de stethoscoop!’ een schuilplaats is er niet. staat het heimelijk stil telt men de uitgebleven slagen. in het geschuifel van de wachtenden afgezonderd nog elk razen. ‘hello, and die gezundheit?’ in zesendertig talen luistert men, door de kleren heen, naar de zere plek.

[p. 140]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

wat te verbergen valt. zwakke plek aan de wandel, wand van de buikholte. hoe kelder, kamer, ‘closet’, al die klemmen aan het eigen skelet, organen binnenin, die hier plotseling displaced lijken (rond 1913 vooral bij oost-europese joden). jaren zonder klachten, of: gejaagd worden thuis, dat mag wel zijn, maar wat nu telt, reponeren, and lo!, wie niet bij zijn leest is gebleven. ‘i believe a doctor can find any disease he's looking for.’

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

zo gezien: met een voet nog thuis. wat een extra rondje met zich sleept. voor je leven lopen, ‘5 or 10 feet’, voor de ogen van de inspecteur. maar hoe lopen wij uit afede, daaden, talysarn, uit tarnów, bilcze zlote, dolná súča of kreshopel. beter niet met ‘bobbing up-and-down motion’. beter naar springfield, ‘welk springfield?’, ‘het goedkoopste.’ beter naar szekenevno pillsburs, dat, als wij de juiste loop hebben, in second avenue, pittsburg ligt.

[p. 141]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘kioskh’ de mohegan, of: meeuweneiland, oestereiland, reeder paws, tollenaar dyre's, samuel's eiland ook. eiland van thomas lloyd, laatste eiland van de rover anderson, galgeneiland, gevangenis, fort gibbet, gundepot, eiland der gedeporteerden, piepklein, amper zichtbaar in de lus zee. eiland, wie ontsnapte, ternauwernood, in de pas een rode J, het halve koord. nieteiland van de zuster, de neef, de vader, ‘men heeft ze meteen op het dorpsplein opgeknoopt.’ zorgeneiland, losse eindjes, knopen, knopen, landwinst. waanzin. slagen. binnen: ‘their instant needs are food and water.’

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘and the glint of eyes... suggested tuberculosis.’ werkelijk, het doorgelichte lichaam, het licht op. hel, helder, health certificate, duplicate. de kwabben, de bladen, gevouwen zonder schaduw, decennia 's later nog een afbeelding: de röntgenfoto van de longen dient voor controle in de handbagage te worden meegenomen.’ keurende blik, die we voelen door de tijd (en knippert niet). vliegende tering. ademvlucht. zelfs ons aanhoudend zwijgen bevat nog kiemen: ‘the most democratic creatures in the world.’

[p. 142]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

tussendekverkeer. of: no room of our own. vrouwenkamer enkel van naam, ‘miss liberty’, te vaak begrepen als openhartig, dan verlegen. gezegende omstandigheden, nog een misnomer. ‘contact is matrozen, machinisten, kolentremmers niet verboden.’ een bende voor sommigen welkome engte, en geen gelegenheid, engelen te maken. bij aankomst dan diverse gevallen, ‘from grace’, face verlies op het s.s. vaterland. ‘are you sure you are not pregnant?’ ‘yes, sir, i think i am.’

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

‘doe u die paruik af.’ dertien jaar lang eilanddienst, niets is hem vreemd, kapsels niet, tulbanden, hoofddoeken. in het licht van het ontvangststation, op de schedel van de versteende dame, honingraat, geel en korstig. ‘vandaar de naam: favus.’ de jongere collega's stappen naar voren (hun naam wederom is ‘watchdogs of the golden door’). ze wijzen naar de klink, wimpelen af: ‘sorry lady, contagious skin disorder.’ enkel de schimmelkleur komt nog in de buurt van de deur.

[p. 143]

X SUSPECTED MENTAL DISEASE

(X) DEFINITE SIGNS OF MENTAL DISEASE

B BACK

C CONJUNCTIVITIS

CT TRACHOMA

E EYES

FFACE

FT FEET

G GOITER

H HEART

K HERNIA

L LAMENESS

N NECK

P PHYSICAL AND LUNGS

PG PREGNANCY

SC SCALP (FAVUS)

S SENILITY

valt onder varia. dumbfounded, flabbergasted, of inofficieel: ‘factory no want old men.’ women ook niet. hoe moet men, met een eeuw op de rug, weten welke dag het is. hier aankruisen: de eerste aan land, de laatste lucide, of, is men te oud, de jongste. ja, dit lichaam heb ik zelf verpakt, deze zoon zelf gebaard, met oren, twee keer twee, een ander al verloren. smart is vier. lynch vijf. of ik weet waarheen? of ik een meubel ben? oh mogelijkheden, onbegrensd.