[Nummer 7, Nieuw land]
Inleiding
De wind uit het oosten gaat de zon vooruit die daar opgaat. Is dit park om half negen 's ochtends stil genoeg? Loop je door droomlandschappen overdag, door droomcorridors, droomwoorden?
H.G. Wells schreef dat een utopie alleen bestaat als iedereen eraan meedoet. Een nauwelijks haalbare kaart. Om een nieuwe samenleving te scheppen, moet je de huidige verlaten. Reizen zijn nodig, verkenningen, over land, door de tijd en ook door talen.
De utopie is maar al te vaak een keerzijde van de werkelijkheid, stelde Jacq Vogelaar in het essay ‘Van utopie naar atopie’, waarmee hij het Rasternummer 31 getiteld ‘Utopie tegen utopie’ inleidde. We leven volgens Vogelaar in een utopie, die van gisteren. De wereld blijkt keer op keer niet geschapen voor het geluk van één mens: de utopische dromer ontaardt in een teleurgestelde tiran die de onvolmaakte wereld zijn wil oplegt. Op het achterplat stond het pamflettistisch: ‘Methode tegen systeem. Zandkastelen tegenover bunkers.’
Toekomstvisioenen bloeien opnieuw in overgangstijden. De gedroomde wereld van gisteren verandert maar al te gemakkelijk in een braakliggend heden. De toekomst is een niet altijd even populair bestemmingsoord. Ondertussen zijn er, zoals Rolf Dieter Brinkmann het schreef, ‘droomdansers op de barricaden’, tussen alle kapotte zandkastelen.
Terras betreedt met haar zevende nummer nieuwe gronden. We bezoeken utopieën op aarde, zoals de stad Taipei, de kassen van het Westland, het Coney Island van Lawrence Ferlinghetti, de zandbak van Grace Paley, het brandende gras van de onteigende landerijen rond Harare, het Hongarije van László Krasznahorkai, de sleutels van afgesloten wijken in Lima. We bezoeken de utopieën van de geest, het Parijs van Georges Perec, de Haagse tantes van Wim Noordhoek, de luchtspiegelingen van Robert Desnos, diverse droomgebieden en de nieuwe domeinen waar de dichter Brinkmann in al zijn frustratie naar op zoek was. We bezoeken Brjansk en Donego, een door de grond opgezogen fabriek in Guatemala, de rotstekeningen van Marlene van Niekerk en het stadje Monster.
Utopisch is het op zijn minst dat het Nieuw land dat u onder ogen heeft door de hele redactie van Terras is gemaakt. Er is land in zicht.