Mischa Andriessen
Verhalen van schepping en zondvloed
Over Peter Gizzi
De Amerikaanse dichter Peter Gizzi is een subtiele sloper. Hij is tevens een durfal als het op bouwen aankomt. Een gedicht als ‘Levensnabootsing: een herinnering’ uit zijn bundel Some Values Of Landscape And Weather laat zien dat er bij hem voortdurend tegenstrijdige krachten aan het werk zijn. Hij slaat scherven van een werkelijkheid en bouwt er een nieuwe werkelijkheid mee op.
Gizzi (1959) publiceerde naast een flink aantal bibliofiele uitgaven vijf bundels: The Outernationale, Some Values of Landscape and Weather, Artificial Heart, Periplum en Threshold Songs. Hij was poëzieredacteur bij The Nation en was de samensteller van de bundels met gedichten en essays van jonggestorven Amerikaanse schrijver Jack Spicer, respectievelijk getiteld: My Vocabulary Did This To Me en The House That Jack Built. Gizzi woont in Western Massachusetts, in de Pioneer Valley. Die naam al, weinig lijkt bij Gizzi toevallig te zijn.
Er is in Gizzi's voornoemde gedicht voortdurend sprake van herhaling, maar dan in voortdurende variatie. Dezelfde woorden zijn niet dezelfde woorden. Soms vallen dichters bij vertaling enigszins door de mand, blijkt het letterlijk vreemde van hun taal de belangrijkste bron van betovering. Andere dichters en zekere ook Peter Gizzi stijgen juist in achting. Hun werk is nog ingenieuzer dan gedacht.
Zelfs bij oppervlakkige lezing is duidelijk dat geen woord er zomaar staat. Hoe overwogen Gizzi's taal ook is, die taal bonkt en bulkt van leven. Dit is poëzie die tegelijkertijd zeer intelligent en hypergevoelig is. De titel van een van zijn bundels Artificial Heart draagt die dubbelzinnigheid al in zich. Er gaat iets stuk en er wordt iets uit opgebouwd, er komt iets uit tevoorschijn dat minstens zoveel indruk maakt. Scherven van een mozaïek, bloemmelk uit een geknakte stengel.