Dit is die tafel vanden Groten Lancfranck

[XLI] Dat vierde capittel is van apostemen der wortelen der oren. Nota

Aposteumen comen in die wortelen der oren. Somwijl ist in den weghe van crisis alse nature is te kranc die materie uut te steken biden zwecten of bi anderen ydelingen of bi datter materie is te vele of te dicke; mer nature doet dat sie mach ende steket de materie toter crancker

[fol. 92v]

ydelre steden. Oec werter somwijl een aposteume biden weghe van crises of bi dat die materie doer comt vanden hovede of bi dattet is van benneden opwert gesteken ende blijft onder dat ore ende dan maectet daer een aposteume. Dese aposteume is vreselic om die naeheide des hoefts ende om die ghevoelege stede ende om datter sijn vele aderen ende zenuwen ende arterien. Dese aposteume verslaet dicwijl als die tee vallen groet zijn.

Die materie na deser aposteumen of hets bloet of tis colera of melancolia die welke men bekent bi den teykenen voerseit. Die cure van desser aposteume en salmen niet beginnen an wederslaende medicinen. Mer ander medicinen die sachten ende die materie uut leden want wederslaende medicine steken ³³³ die materie tot een principael lit. Men sal die stede batten mit warmen water daer in is ghesoden camomillen ende daer salvet mitter selver olie ende legter op wolke mitter hieke (dats die niet gedwegen is) ende doet altoes in dat ore olien van bitteren mandalen want het helpet zeer. Ist dattie materie legt diepe soe dattet qualiken uut mach, dan salmen daer up stellen droge ventosen ende coppen setten om die materie uut te halen ende daer na versceiden ende smeren ende nusuren die zweringe alsoet voerseit is. Ist datter is etter so salment ripen mit ghetempaerden maturativen een ripende plaester nietste heet, ende dan salment sniden ende doen uut de ettere ende niet ontbeiden dattet uut brect bi hem selven ende altoes wachten datmen niet snyt zenuwen noch aderen noch arterien. Want daer comt dicwijl

333 Hiervoor (doorgestreept) ‘steden’.

[fol. 93r]

of grote vrese bi datter somwijl is ghequetset de wederkeren zenuwen ende dan blijft de zieke ewelike heesch. Alst ghesneden is dan salment zuveren ³³⁴ mit medicinen voergeseit in den Antidotario ende daer na helen ende huden wel vrodeliken want als aposteumen in ³³⁵ dese steden sijn qualiker ghecureert, dicwijl wertet een fistole.

334 Hiervoor (doorgestreept) ‘smeren’.

335 Emendatie: het handschrift heeft ‘is’ .