Dit is die tafel vanden Groten Lancfranck

[XXIX] Dat X capittel is van wonden der hancken, ²²⁰ der dyen, der knyen ende haer anthomie ²²¹

220 Emendatie: het handschrift heeft ‘hacken’ (zie ook custode).

221 Custode (onderaan rechts): ‘De beenren der hancken’.

[fol. 64r]

Die beenren der hancken sijn vast ghemaket mitten achterste benen der rugge been ende an hem leden sijn ghecoppelt alle die beenren nederwert. Dese beenren ten achtersten einde waert sijn croselich ende subtijl ende voerwert ende nederwert sijn si grovere. Ende elc van hem leden heft een busse in de welke draiet topperste einde vandes been der deen mit desen beenren der hancken sijn ghecoppelt. De beenren der lijchaer ende desen voerseide beenren sijn geghoppelt mit een herde voudende bijnsele ende onbiseffenliken ende onbiroerentliken. Twelken is somwilen verrecket vanden humoren comende totte in de busse so datte juncturen gaen uten lede.

Dat been van daer dat is buten bulghende ende in die innerste side ist een luttel breet ende wel hol ende hevet in vele morges. Ende dat been is grof ende licht dat de stercheide noch de zwaerhede niet en belettet de beroringe in dat nederste einde biden kne, daer is dat been der deen ghecoppelt mitten been vanden II beenren der bene ende is daer ghebonden mit sterken bijnzelen ende dats de juncture vanden knee. Ende om dese juncture to biwachten van quetsingen dan isser op gebonden een rolle mit sterken bijnselen. Onder dese rolle sijn geordineert II beenren vanden been vanden welken dat een ²²² is meerre dan dat ander ende dat mynste is boven ende maect de scherpheide der scenen ende si sijn so vaste to gadere gevoget lijc of si waren ghelijmt.

¶ Int nederste einde sijn si ghecoppelt mitten been vander helen die up houdet alle de leden ende mit alchaab, dats een been biden welken is de juncture volmaect ende mit een been dat men heet navicula, dats been vanden anclawen. Dat ghewerste ²²³ vanden voeten is ghemaket van IIII beenren redeliken

222 Emendatie: het handschrift heeft ‘en’.

223 Eén letter niet leesbaar..

[fol. 64v]

to gadere ghebonden ende daer mede ist vast gemaect V beenren vanden camme des voets ende mit desen V beenren sijn ghecoppelt XIIII beenren want elc tee hevet III, sonder de grote tee de van II is maect.

Up alle dese benen comen zenuwen vanden achterste spondilen der ruggebeen die te gader sijn gevoget mit bijnselen ende mit simplen vleisk, de beseffen ende beroren brengen tot den leden vanden welken sijn gemaect grote musen in den deen de bloet sijn van vleische III vingheren boven dat knee. Ende si weder maken diverse musen totte dat si comen in elken tee vanden voeten.

Van telghe der spretelde adere dalende dan comen telgen van aderen ende arterien bi die lieschen die hem vertogen in dien hame. Ende onder dat kne sijn si gemenget mit vele coerden alse waer bi is de stede gewont het is wel vreselic. Ende dese adere dalen totte ander de anclawen buten des voets ende daer vertogen si hem in II aderen: de ene heet men sciatica ende de ander heetmen renalis. Ende somme vertogen hem binnes voets ende maken II andere aderen die heetmen sophena ende de sijn guet laten jegen alle saken als moder bukes. Oec vertoget venalis tuschen den minsten tee ende den gout teen ende daer in is guet bloet gelaten jegen alle manere van opene gaten in den benen als moermael ende derghelikes ende to allen wonden der benen. Ende ist oec also dat wonden vallen in desen steden dats wel vreselic om snidinge der zenuwen, der aderen ende der arterien, om dat si langen overlanx dat lit. Ende dese wonden salmen cureren alst voerseit is in de wonden vanden armen, vanden handen. Ende ist dat wonden vallen bi III vinger malen boven den kne of der onder mit quade to vallen hets sterflic. Hijr endet dat ander boec.