Dit is die tafel vanden Groten Lancfranck

[fol. 6r]

Alhier beghint dat boek van surgien van Meilanen ende heyt ¹³ de Grote Lancfranck ¹⁴ ende is een blom van surgien. ¹⁵ Alhijr bygint die Grote Lancfranc

In den name des Vaders, des Sones ende den Heilighen Gheestes.

Ter eren Goedes ende siner liever Moder Marien ende alle hemelsche ¹⁶ heerscap, om nutticheit mynes kijndes ende aller menschen, wil ic, Lancfrankus, an vaen een groet werck dat sal heten een vulmaecte kunst van cyrurgien. De welke leringe ic heb ghenomen vanden ouden, vroden meisters, ende welke leringe ic heb vastmaket myt mynen sekeren, gheproefden, experten experimenten, die ic lange tijt heb gewroch.

Dese leringe ic dele in V boken of tractaten.

Die eerste tractaet het III leringe ende die eerst leringe hout III capittelen.

Dat eerste capittel der eerster leringe des eersten tractaets is wat cyrurgie is ende in hoe voel sie ghedeelt ¹⁷ wart.

Dat ander capittel is hoe die cyrurgien sal formeret wesen in sinen seden ende kunsten ende usaien van allen dingen.

Dat derde capittel is van der meninghe ende bygheerte

13 Emendatie: het handschrift heeft ‘hert’.

14 De ‘r’ van ‘lancfranc’ is in superscript toegevoegd.

15 Emendatie:Het handschrift heeft ‘surg’.

16 Hiervoor is ‘heyl’ doorgehaald.

17 Hiervoor is een ‘d’ doorgestreept.

[fol. 6v]

des cirurijns in sijn werck.

Die ander leringhe des eersten tractaets is een summe ende een capittel van der anathomien, formen, complexien ende hulpinghe alder leden ende ho dat kijnt wart ghevoet in der moder lichaem ende ho dat wert ghewonnen elc lit ende wat natuur si sijn ende wat werck jof deenste de leden den lichaem doen ende die welken mogen werden verloren of verminct by wonden of miskame ¹⁸ dere leden.

De derde leringhe des eersten tractaet hout XV capittelen.

Dat eerste capittel hout een ghemeen sermoen van wonden aldes lichaems.

Dat ander capittel is de cure van vleisk wonden ende naien.

Dat derde capittel is vander wonden in zenuwen, coerden, musen, binselen.

Dat veerde capittel is vander curen van wonden in benen.

Dat vijfte capittel is van frotseringe mit wonden ende sunder wonden.

Dat seste capittel is van wonden mit apostemen ende quade to vallen.

Dat sevende capittel is van verwode hondes beten ende van andere venijnden beesten.

Dat achtende capittel is van wonden mit beenre to broken.

Dat negende capittel is van stremmen bloet in wonden.

Dat X capittel is van spise der ghewonden.

Dat XI is van oude, openen seren.

Dat XII is vanden fistulen.

Dat XIII is vanden openen cancker.

Dat XIIII is van saken de be

18 Emendatie: het handschrift heeft ‘miskme’.

[fol. 7r]

letten wonden ende seren to helen.

Dat XV is vanden cramp comende in wonden.