Dit is die tafel vanden Groten Lancfranck

[fol. 1r]

Dit is die tafel vanden Groten Lancfranck ¹

I	^2Dat ierste capittel is der ierster leringhe des iersten boekes of tractaet is wat surgie is ende in hoe vole delen sy ghedelt werden.
II	Dat ander capittel is hoe die surgijn gheformert sal wesen in seden ende in cunsten ende hanttieringhe in allen manyeren dat hem to behoert.
III	Dat derde capittel is vander meninghen ^3 of begherten des surgijns ende sijn werck. ^4
IIII	Die ander leringhe des iersten tractaets is een summe ende een capittel vander anathomie, formen, complexcien ende myt helpinge alder leden. Ende hoe dattet kijnt wert gheboren inder moeder lichame. Ende hoe dat elck lijt wert ghewonnen ende wat natuer ende van wat werck dat sy sijn, of wat dienst dat sy den lichame doen ende welke leden moghen verloren werden off verlamet van wondinghe of mysvalle der leden.
V	Die derde leringhe des iersten tractaet welc houdende is XV capittelen. Dat iersteis een ghemen sermoen van aldes lichames.
VI	Dat ander capittel is van cuere der vleysch wonden.

1 Titel in rubriek.

2 De Romeinse cijfers voor de alinea’s zijn in rood geschreven, evenals de titel en de eenvoudig versiering van de hoofdletters aan het begin van de alinea’s. De cijfers voor de alinea’s komen terug in het handschrift in de linkermarge. Het cijfer ‘I’ is wat extra versierd. De hoofdletters in de tekst zijn (soms ten onrechte) opgehoogd door een rood streepje.

3 Emendatie: het handschrift heeft ‘menighen’.

4 Regel opgevuld met rood penwerk evenals vrijwel alle laatste regels van de alinea’s.

[fol. 1v]

VII	Dat derde capittel is van wonden in zenuwen.
VIII	Dat vierde capittel is van cuer der wonden in benen.
IX	Dat vijfte capittel is van frutseringhe of quessinghe myt wonden of sonder wonden.
X	Dat seste capittel is der derder leringe des iersten boekes ende is van wonden myt apostemen ende quade toe valle.
XI	^5 Dat sovende capittel is van verwoeden honden bete ende van anderen venijnden besten.
XI	Dat achtende capittel is van wonden myt benren toe broken.
XII	Dat neghende capittel is van bloet toe stempen in wonden.
XIII	Dat tiende capittel is van spise der ghewonder luden.
XIIII	Dat XI capittel is van olde, opene zeren.
XV	Dat XII capittel ^6 is van fistulen.
XVI	Dat XIII capittel ^7 is van olde opene kankeren.
XVII	Dat XIIII capittel is van saken die wonden ende zeren hinderen dat si nyet en helen.
XVIII	Dat XV capittel is vanden crampe die coemt inden wonden.

Hier eyndet dat ierste boek.

5 Twee hoofdstukken hebben XI als nummer.

6 ‘Ca’ is in superscript toegevoegd.

7 ‘Ca’ is in superscript toegevoegd.

[fol. 2r]

XIX	Hier beghint dat ander boeck of tractaet van Lancfranck houdende van wonden der dienstingher leden vanden hoveden to den voeten ende voer settende de anathomien der dienstachtich leden.
XX	Dat ierste capittel is van wonden des hovedes ende sijn anathomien.
XIX	Dat ander capitel is van wonden des aensicht.
XXII	Dat derde capittel is van wonden des halses ende kelen ende haer anathomien.
XXIII	Dat vierde capittel is van wonden der boersten ende der leden in haer houdende ende haer makinghe.
XXIIII	Dat vijfte capittel is van wonden der spaculen des armes ende der handen ende haer makinghe der benen.
XXV	Dat seste capittel is van der spinen ende der spondelen ende haer makinghe.
XXVI	Dat sovende capittel is van wonden der maghen ende dermen ende des bukes ende haer anathomien.
XXVII	Dat achtende capittel is van wonden der leveren, der milten ende der nyeren ende der blasen ende haer anathomien.
XXVIII	Dat neghende capittel is van wonden der moder, der roden, der cullen ende haer anathomien.
XXIX	Dat tiende capittel is van wonden der hancken, der dyeen, der knyen ende haer anathomien. ^8

8 Emendatie: Het handschrift heeft ‘anathomen’ of ‘anathonien’.

[fol. 2v]

XXX	Dat ander capittel is van scoerfheit ende van allopiciam ende tinea ende van medicinen de purgeren sijn die humoren.
XXXI	Dat derde capittel is van sculfen ende pusten diemen heitet saphati.
XXXII	Dat vierde capittel is van plecken, sprotelen ende rosen ende lycclawen int aensicht. ^9
XXXIII	Dat vijfte capittel is van juecten ende van rudicheit.
XXXIV	Dat XVI capittel is van bloet laten, die aert ofte cunst daer van.
XXXV	Dat XVII capittel is van ventosen ende van lieken.
XXXVI	Dat XVIII capittel is van cauterien.
XXXVII	Dat XIX capittel is van bescoutheiden of barnen van vuer of water of oly.
XXXVIII	Die ander leringhe vanden derden tractaet des boekes is van apostemen ende hevet in XVI capittelen. Ende dat ierste capittel der ander leringhe des derden tractaets is vander generacien der humoren.
XXXIX	Dat ander capittel is van apostemen ghemene.
XL	Dat derde capittel is van apostemen des hovedes ende wat dat daer vergadert is indes kijndes hoefde.
XLI	Dat vierde capittel is van apostemen.

9 Voor deze twee regels heeft de kopiïst

[fol. 3r]

	der wortelen der oren. ^10
XLII	Dat vijfte capittel is van apostemen des halses ende der kelen ende squinancien.
XLIII	Dat seste capittel is van apostemen onder den arme.
XLIIII	Dat sovende capittel is van aposstemen der armen ende den scolderen wert.
XLV	Dat achtende capittel is van apostemen der ghesteliker leden ende op zwellinghe.
XLVI	Dat neghende capittel is van apostemen omtrent den mont der maghen.
XLVII	Dat tiende capittel is van apostemen der liesschen.
XLVIII	Dat elfte capittel is van apostemen der dyeen ende der hanken.
XLIX	Dat twalefste capittel is van apostemen der veden ende der cullen.
L	Dat dertiende capittel is van apostemen der clyeren ende der wonnen.
LI	Dat viertiende capittel is van den kanker die nyet uut ghebroken en is.
LII	Dat vijftiende capittel is van

10 ‘Oren’ is later toegevoegd nadat ‘oghen’wert doorgehaald. In de rechter bovenhoek is ‘Aures’ eveneens later toegevoegd.

[fol. 3v]

	apostemen bocium ende van slacken.
LIII	Dat XVI capittel is van passien ende zweringhe der junctueren.
LIIII	Dat achtende capittel is van een groet lyt toe mynderen ende een cleyn lyt toe merren.
LV	Dat neghende capittel is van hermofroides, dats van kinderen die gheboren sijn wijf ende man in een persoen.
LVI	Dat derde leringhe des derden tractaet is van siecheiden ende hevet VIII capittel. Dat ierste is van crancheit der oren ende de cuere ende anathomie.
LVII	Dat ander capittel is van siecheiden der oghen ende haer anathomien.
LVIII	Dat derde capittel is van der siecheiden der nosen ende haer anathomien.
LIX	Dat vierde capittel is vanden siecheiden des mondes ende der tonghen, der tanden ende haer anathomien.
LX	Dat vijfte capittel is van ziecheiden der mammen off groetheide of weeheide der van natueren coemt.
LXI	Dat seste capittel is van syphac ghescoert ende gherecket.

[fol. 4r]

LXII	Hier beghint de tafel vanden vierden boeck of tractaet ende hevet in hem II leringhe.
LXIII	Die ander leringhe des vierden tractaets is van ontledinghe der leden.
LXIIII	Dat ierste capittel des vierden boekes ende is een ghemeen sermoen van brekinghe der benren.
LXV	Dat ander capittel is van brekinghe der benren int aensicht.
LXVI	Dat derde capittel is van brekinghe des caenbeens ende die frucelen der boersten.
LXVII	Dat vierde capittel is van brekinghe der ribben ende spontelen.
LXVIII	Dat vijfte capittel is van breken der armen ende ellenboghe.
LXIX	Dat seste capittel is van brekinghe der benen ende der dyeen.
LXX	Dat sovende capittel is von quessinghe ende vondinghe der benen sonder brekinghen.
LXXI	Die ander leringhe des vierden boekes is van lede die uut haer proper stede sijn ende hoemense weder

[fol. 4v]

	in voeghen sal ende hevet vijf capittelen. Dat ierste is een guet, proper sermoen vanden ontledinghen.
LXXII	Dat ander capittel is van die mandibule, dat is als die caken uten lede is of uter stede.
LXXIII	Hier beghint dat vijfte boeck vanden Groten Lancfranck ende dat hevet VII capittelen. Dat ierste capittel is van repercussive, dats te seghen weder slaen die dinghen ten humoren ende die manyere van weder slaen.
LXXIIII	Dat ander capittel van resolativen, dats te segghen ontbindinghe ende die manyere te ontbinden.
LXXV	Dat derde capittel is van matuerativen, dats te segghen rijpinge dinghen ende die manyere van ripen.
LXXVI	Dat vierde capittel is van mundificativen ^11 , dat is to segghen suverende dinghen ende die manyer hoedatmen suveren sal.

11 Emendatie: het handschrift heeft ‘mundificaiven’.

[fol. 5r]

LXXVII	Dat vijfte capittel is van consolidativen, dats te segghen helende dinghen ende die manyere hoe datmen vleysch ende ^12 huut sal doen wassen.
LXXVIII	Dat seste capittel is van corrosiven medicinen, dat is to segghen bitende dinghen alse gaten te maken ende vleisch af te doen.
LXXIV	Dat sovende capittel is van mollificeren, dat is to segghen to rijpen ende die manyere hoe datmen ripen sal.
LXXX	Dat achtende capittel is van saken ende dinghen dat wonden ende zeren hinderen dat sy nyet en helen.

12 Emendatie: het handschrift heeft tweemaal ‘ende’ (dittografie).