| |
| |
| |
Het oprukken van het vereenigde kruisleger, onder Godfrieds opperbevel naer Jerusalem.
Slot des 1n zangs van Tassoos, Gerusalemme liberata.
door J.F. Brouwenaar;
(De wapenschouwing is geëindigd.)
LXV.
En Godfried roept de legerhoofden allen
En stelt hun zyn belegrings ontwerp voor:
Als, morgen vroeg, de wekbazuin zal schallen
Dan trekken we op, by d'eersten uchtendgloor,
En wy, wy staen voor Salems heil'ge wallen
Voor 's vyands magt iets van ons nadren hoor'.
Op, braven, op! gewerkt thans na 't bezinnen,
Gordt u ten stryd.... Neen, gordt u tot verwinnen.
| |
LXVI.
Deez' heldentael naer 't brave volk gerigt,
Doorgloeit hun borst met vuer en moed. Zy haken
Naer d'aenbraek van het nieuwe zonnelicht,
Naer 't optogtsein by 't eerste morgenwaken.
En toch, er zweeft op Godfrieds aengezicht
Eene onrust, die hy niet wil kenbaer maken:
Hy dacht, dat met de magt van Aladyn
Egyptes vorst dra kan vereenigd zyn.
| |
| |
| |
LXVII.
Want Godfried heeft van goederhand vernomen,
Hy naekt, hy naekt, Egyptes dwingeland,
Hy is bereids voor Gazaas vest gekomen
Hy die van wraek en woede en wreedheid brandt.
Men kent zyn' aerd, zyn woestheid niet te toomen,
In bloed en kryg gehard, en nu verpand
Aen 's vyands zaek, zoo zy hun magt verbinden
Dan zal m' in hem een' gruwbren weêrstand vinden.
| |
LXVIII.
Spoed, Hendrik - zegt hy tot zyn dienaer - spoed
Naer Hellas vorst op 't ligte vaertuig henen,
Een trouwe hand gaf my berigt. Daer moet
Een vorstenzoon, een krygsheld zyn verschenen;
Wiens hart den wensch, met ons te stryden, voedt
Voor Salems vest! Het is de prins der Denen,
Die aen de spits der Noorderstammen praelt,
Wier yzig land het poolgewest bepaelt.
| |
LXIX.
Ligt kon de Griek den jongling overhalen
Tot wederkeer, door list of huichlary,
Of, erger nog, zyn manschap doen verdwalen,
Ver van ons, in gebergte of woesteny.
Gy moet den vorst by 't groot belang bepalen;
Myn trouwe bode en dienaer! zweer hem vry,
Zeg uit myn naem, dat hy geen uer verwyle,
Maer naer ons kamp om roem en lauwren yle.
| |
LXX.
En gy, volg hunne legerdrommen niet
Naer hier, maer blyf, by Hellas koning pogen,
Houd dringend aen, dat we, uit zyn ryksgebied,
Den onderstand, dien wy bedongen, mogen
Erlangen; - 'k maende twee-, driemael, en ziet
Driemael heeft hy zyn vorstenwoord gelogen. -
Hy sprak. - De bode is reeds op reis gegaen,
En Godfried blikt meer kalm de toekomst aen.
| |
| |
| |
LXXI
De scheemring wykt. De wekbazuinen klatren
Vóór nog de zon aen de oosterkimme snelt.
Gelyk de stem des donders op de watren
Een regenbui na gloênde hitte spelt....
Zoo hygt hun moed naer stroomen bloeds, by 't schatren
Van 't optogtsein, en 't weêrstaenloos geweld
Van krygsmuziek, trompet en pauk en trommen
Dat dondert door de digte legerdrommen.
| |
LXXII.
En 't zweefde en gierde en slingerde al doorëen,
Als 't golfgeklots der sterkbewogen baren,
Als over 't veld de gulden halmenzeên.
Men zag elk hoofd zyn manschap zaemvergâren,
Elk stryder vloog naer zyn geledren heên.
Banier en vaen golft boven 't hoofd der scharen,
Wyl midden in, met 't heilig merk getooid
Zich zegeryk de kruisbanier ontplooit.
| |
LXXIII.
Toen steeg de zon, en kaetste een vloed van stralen
Op harnas, stael, helmet en vederbos.
O grootsch tooneel! wie kan uw' indruk malen?
Hoe trappelt, snuift en briescht elk oorlogsros!...
Daer barst de kreet, die galmt door vlakte en dalen,
Uit aller mond de kreet van - voorwaerts - los....
Men drilt de speer, en 't blinkend zwaerd getogen,
Wordt nu de spits van 't leger voortbewogen.
| |
LXXIV.
Maer Godfrieds wys en voorziend krygsbeleid
Had reeds een bende ruiters afgezonden
En delvers, die, naby en ver verspreid,
Den weg in 't rond verkenden, en de gronden
Hun effenden, die 's vyands waekzaemheid
En list ten hoon, reeds op hun hielen stonden,
Terwyl deez' magt een veilig voetspoor maekt
Voor 't heldental, dat Salems banden slaekt.
| |
| |
| |
LXXV.
Geen heidenstam, geen vest, geen vloed, geen wouden,
Die twouwens toch der Christnen legermagt
In toomelooze vaert of stremmen of wederhouden,
Zóó stort een vloed, een sneeuwval af met kracht,
Zóó zwalpt de zee, by dykbreuk den bebouwden
En vruchtbren grond bestelpende,... en belacht
Den tegenstand, de boeijen die haer knelden
En overspoelt en teistert gindsche velden.
| |
LXXVI.
Tripolies vorst alléén heeft volk en schans
En wapentuig om Godfrieds loop te keeren.
Waegt hy misschien vermetel wel den kans?
O neen, hy zendt om 't christenleger te eeren
Geschenken af. Bouillon, met vorstenglans
En magt bekleed, zal hem zyn schikking leeren
Eerbiedigen, ontvangt zyn hulde, en legt
Hem schatting op, naer overwinnaersregt.
| |
LXXVII.
Toen daelde een vreedzaem volk, om 't heer te ontmoeten,
Van Seïrs berg die aen de Godsstad paelt,
'T zyn Christnen, die hun broederen begroeten
Met vrouwen, kindren, grysaerds zelfs. Hoe straelt
De dank, waermede elk aen der reddren voeten
Geschenken brengt, zyn liefde en blydschap maelt.
Hun wapentooi bewondren ze en verzekeren
Hun togt geleide aen Sions brave wrekeren.
| |
LXXVIII.
En Godfried houdt de zeekust steeds in 't oog
Hoe ook de togt zich immer voorwaerts wende,
Opdat de vloot, zoo 't noodig wezen moog',
Hem onderstand van volk en wapens zende.
Zóó kan alom, wat ook de vyand poog',
Er voorraed zyn van leeftogt voor de bende.
Zóó stroomt haer wyn en most en 't rype graen
Uit Griekenland, uit Krete en Chios aen.
| |
| |
| |
LXXIX.
De zee schynt van der schepenlast te steenen,
En sloep en bark stuift voort door schuim en wind.
Slechts slaverny wacht hier den Saracenen,
Wier zeemagt nergens heul of schuilplaets vindt,
Waer Genuaes, waer Frankryks vloot verschenen,
Venetiën en 't magtig zeebewind
Van Albion, wiens breede schepenrangen
Aen Neêrlands en Sicieljes vloot zich prangen.
| |
LXXX.
Één geest bezielt en vloot en legermagt;
Die geest blyft hen voor twist en tweedragt hoeden,
Terwyl elkeen naer 't edel einddoel tracht.
Zie door de vloot van gindsche landen, vloeden,
Den leeftogt en al 't noodige aengebragt.
Zie 't leger voort op 's vyands bodem spoeden
Naer 't heilig oord, waer eens de Christus leefd'
En, 's menschen zoen, zyn bloed vergoten heeft.
| |
LXXXI.
Maer zie, de faem had reeds door land en velden
'T vergroot gerucht van hunne komst verbreid;
Hun groot getal, den naem der braefste helden
En d'achtbren naem van hem, die 't heir geleidt,
Dringt door en komt aen Sions dwingland melden
'T verdiende loon dat hem hun' hand bereidt;
En schoon gebogen door den last der dagen
Voelt hy zyn borst vol woede en wraekzucht jagen.
| |
LXXXII.
Hoe is elks hart ontroerd, door vrees voor 't kwaed
Die wreeder nog dan 't onheil zelf kan prangen!
Zie hoe de schrik op ieders wezen staet!
Zie ieders oor aen 't minste sprookje hangen!
De ontsteltnis, die zich momplend blyken laet,
Houdt ieder velde- en stedeling bevangen.
Maer hoe gevaer en nood steeds grooter wordt
Voelt zich de vorst tot woeden aengepord
| |
| |
| |
LXXXIII.
'T is Madyn, die teelt van dwingelanden,
Wiens schrikbewind in Salem is gevest.
Zyn wreedheid wist weleer van boei noch banden.
Schoon de ouderdom zyn bloeddorst heeft gelescht,
Voelt hy op nieuw dien laeijen gloed ontbranden,
Hoe ook 't gevaer hem ramp en onheil schetst;
Hoe met den haet der Christnen ook beladen,
En weldra ligt door volk en vriend verraden.
| |
LXXXIV.
Hy vreest te regt dien onverzoenden haet
Der Christnen, schoon in kleiner tal aenwezig
By 't groot en sterker deel van zynen staet
In de ydle dienst des logenleeraers bezig.
'T is sinds zyn komst dat hen zyn dwangroê slaet.
En 't dubble van den slavenlast waermêe zich
En Musulman en Heiden voelt bezwaerd,
Boog 't Christen volk in stof en slyk der aerd.
| |
LXXXV.
Zoo sterkt die vrees de grimmigheid des vorsten,
Wiens borst op nieuw van enkle wreedheid beeft,
En, meer dan ooit, naer bloed en wraek zal dorsten.
Zóó ziet ge een slang, die schynbaer 's winters sneeft,
Wie ys en koû met roerloosheid omkorstten -
Door lentegloed met nieuw venyn herleefd.
Zóó ziet ge een leeuw, getemd zyn' aerd verzaken
En straks, getergd, in woede en moordzucht blaken.
| |
LXXXVI.
Ha! 'k zie - zoo sprak 't gekroonde wangedrocht -
Dat godloos rot reeds juichen in ons lyden,
Zich drenken met ons bloed en tranenvocht,
Zich met ons juk en banden reeds verblyden.
En my, ligt zal men my den ademtogt
Ontrukken, of ten onzer kerker wyden.
Ligt geeft myn volk, verpletterd door den nood,
Aen 's vyands magt en muer en transen bloot.....
| |
| |
| |
LXXXVII.
Neen, vloek! neen, vloek! - zoo brult des dwingelanden
Gevreesde stem - zoo 'k dus myn leven liet.....!
Neen, stroome 't bloed, geplengd met wilde handen!
Aen moeders borst spaer ik den zuigling niet!
'K zal ze all' op huis- en tempelpuin verbranden!....
'K zal, als de vlam door alle wyken schiet,
Op 't graf van hem dien ze als een goedheid achten,
Het dweepziek rot van hunne priestren slagten!.....
| |
LXXXVIII.
Doch loodzwaer zinkt ditmael de vrees en legt
Hem 't schrikbeeld van zyn toestand weêr voor oogen:
De zegeprael van 't wreedgeschonden regt.
Hy peinst..... en zie, hy zal door veinzen pogen
Te winnen, wat zyn onmagt hem ontzegt.
Verraed en list en helsche boosheid mogen
De plaets der woede innemen, en zyn' zaek
Meer dienstig zyn dan woeste en dolle wraek.
| |
LXXXIX.
En heimlyk sloopt, in de omgelegen streken,
De vlam des landmans stulp en graengewas,
Opdat er spyze en schuilplaets moge ontbreken
By 's Christens komst voor Sions veste; en ras
Vergiftigt zelfs hun wrok in bron en beken
O schande! o smaed! en ieder drinkbrenplas.
Opdat men zelfs een dronk ter laefnis derve
En, uitgeput, voor Salems muren sterve.
| |
LXXXX.
Die wreede voorzorg vleit zyn hoop. Hy zal
Jeruzalem versterken. 'S vorsten doorzigt
Vreest allermeest den zwakker noorderwal,
Dien hy verschanst en muert, met de eigen voorzigt
Die 't weeringswerk van heel de vest beval.
Hy 's rusteloos en waerborgt op dit spoor zich 't
Behoud der stad, waer sinds de noordroep klom,
De huerling huist met eigen legerdrom.
|
|