Onze Taal. Jaargang 82

[p. 358]

Redactie Onze Taal
Tamtam

Huh? is universeel

Het woordje om aan te geven dat je iets niet goed hebt gehoord, is in talen over de hele wereld ongeveer hetzelfde: huh? Dat blijkt uit onderzoek van Mark Dingemanse, Francisco Torreira en Nick Enfield van het Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek, waarover ze onlangs publiceerden in het wetenschappelijke tijdschrift Plos One.

Om te begrijpen waarom verschillende talen allemaal ongeveer op hetzelfde woordje uitkomen, verdiepten de onderzoekers zich in de context waarin het woord voorkomt. Als we iets niet goed horen of begrijpen, is een snelle oplossing nodig: een signaal dat aangeeft dat er een probleem is voordat de indruk ontstaat dat je om andere redenen aarzelt. Dat signaal moet makkelijk uit te spreken zijn en het moet vragend zijn. Deze vereisten zijn in alle talen gelijk, en ze leiden tot eenzelfde soort oplossing: een eenvoudig, vragend, snel uit te spreken huh?

Mark Dingemanse, een van de huh?-onderzoekers.

Vijf miljoen voor onderzoek naar meertaligheid

Taalkundige Lisa Cheng van de Universiteit Leiden ontvangt een EU-subsidie van vijf miljoen euro voor een Europees onderzoek naar meertaligheid. Cheng is als coördinator verantwoordelijk voor de samenwerking in dit grootschalige project van zeventien partners in acht landen - naast Nederland zijn dat Groot-Brittannië, Italië, Spanje, Duitsland, Frankrijk, Slovenië en Kroatië.

De wetenschappers willen met behulp van hersenscans onder meer nagaan of meertaligheid een positieve invloed heeft op het gemak waarmee mensen talen leren, en of er een verband is tussen meertaligheid en dyslexie. Ook willen ze onderzoeken of meertaligheid in het algemeen goed is voor de hersenen. Voor een deel van de vragen wordt in alle acht landen hetzelfde onderzoek gedaan, met steeds andere talen en taalsituaties als variabelen.

Het onderzoek zal in maart 2014 van start gaan.

‘Taalmeter’ voor laaggeletterdheid

Onlangs lanceerde de Stichting Lezen & Schrijven de zogenoemde Taalmeter, een online test waarmee binnen twaalf minuten kan worden vastgesteld of iemand moeite heeft met lezen en schrijven.

De Taalmeter kan kosteloos worden gebruikt door gemeenten, bedrijven en zorginstellingen. Hij bestaat uit vijf leesopdrachten met vierentwintig verschillende vragen op het niveau van groep 8 van de basisschool.

‘Het is fantastisch dat we met de Taalmeter snel en objectief kunnen achterhalen of iemand extra hulp nodig heeft. Zo kunnen we gericht veel meer mensen helpen bij het verwerven van een basis om duurzaam te kunnen participeren’, aldus prinses Laurentien, voorzitter van de Stichting Lezen & Schrijven, die overigens heeft aangekondigd op 1 januari 2014 haar functie te zullen neerleggen.

‘Maak Engels officiële taal in Brussel’

Het Engels moet, naast het Frans en het Nederlands, de derde officiële taal worden in Brussel. Dat zei Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet onlangs in een interview met nieuwssite EurActive. Hij wees erop dat Brussel een internationale stad is, en dat het Engels daar een grote rol speelt: ‘De komende twintig jaar zal het Engels domineren als wereldtaal. Het is de taal van de politiek, de diplomatie en het toerisme.’ Verder denkt hij dat het Engels de inwoners van Brussel kan verenigen: ‘Ik zou graag willen dat iedereen die in Brussel woont op z'n minst één gemeenschappelijke taal spreekt. Die taal kan het Engels zijn.’

Niet iedereen is het met Smet eens. Zo noemt de partij Vlaams Belang het idee een ‘dwaze utopie’. ‘Brussel is - officieel - een tweetalige stad, maar wil of kan die tweetaligheid vandaag niet eens afdwingen. Wat zou men er dan een drietalige of ééntalig-Engelse stad van gaan maken?’, aldus de website van Vlaams Belang.

En verder:

Engels Op de Zweden en Noren na beheersen Nederlanders het Engels het best van zestig niet-Engelstalige landen. Dat blijkt uit de English Proficiency Index van de internationale onderwijsinstelling Education First, waaraan bijna vijf miljoen mensen deelnamen. In 2011 stond Nederland op de tweede plaats, na Noorwegen.

Sexy Leden van de datingsite Parship.nl vinden het Brabants het meest sexy accent van Nederland - net als in 2011. Volgens bezoekers van een andere site, Hotels.com, is het Frans de meest sexy táál.

Taalprijs Schrijver San F. Yezerskiy (pseudoniem van Sander Vanhellemont) heeft tijdens de Taaldag van de VRT en de Nederlandse Taalunie de Grote Prijs Jan Wauters gekregen.

Meer informatie: www.onzetaal.nl/tamtam.