Hoe snelheidsboetes beter kunnen
Geralde Veldman
Hoe reageert u als u een bekeuring krijgt voor te hard rijden? Denkt u: ha, eindelijk gerechtigheid, en ik zal het nooit meer doen? Het kan, maar het is erg onwaarschijnlijk. Alleen al uit de cijfers blijkt dat we niet echt bereid zijn van de bekeuringen te leren. Ieder jaar worden er miljoenen boetes uitgeschreven (in 2008 bijvoorbeeld 9,2 miljoen); daar moeten logischerwijs wel steeds dezelfde overtreders tussen zitten.
Kennelijk voorkomen de boetes nieuwe overtredingen niet of nauwelijks. Hoe kan dat? Laten we eens kijken naar de begeleidende brief bij de boete, die afkomstig is van het Centraal Justitieel Incasso Bureau. Die brief begint zo:
Met het voertuig met onderstaand kenteken is een verkeersvoorschrift overtreden. Dit kenteken staat volgens het kentekenregister op uw naam geregistreerd of u was op het moment van de overtreding de huurder van dit voertuig. Daarom ontvangt u deze beschikking waarin een administratieve sanctie aan u is opgelegd.
De moed om verder te lezen zinkt je bij dit soort ambtelijke zinnen in de schoenen. Tijd voor een nieuw soort brief, zou je zeggen. Maar helaas, dit ís de nieuwe brief.
Die eerste zinnen waren voor de aanpassing, in mei 2009, namelijk nóg erger. De onderstreepte gedeelten zijn in de nieuwe versie verwijderd, en het gedeelte tussen vierkante haken is juist aan de nieuwe versie toegevoegd:
Met het voertuig met onderstaand kenteken is een verkeersvoorschrift overtreden. Dit kenteken staat volgens het kentekenregister op uw naam geregistreerd, of uit een schriftelijke huurovereenkomst is gebleken dat u op het moment van de overtreding huurder was van bedoeld voertuig. Daarom [ontvangt u deze beschikking waarin] is een administratieve sanctie aan u opgelegd. De gegevens van de overtreding en het verschuldigde bedrag staan hieronder vermeld.
En zo is de hele brief op detailniveau ten goede veranderd, maar de boodschap blijft hetzelfde: je hebt iets fout gedaan en nu moet je betalen. Je zou bijna gaan denken dat de boete alleen is uitgeschreven om geld in het laatje te brengen, maar volgens de politie is dat niet zo. Blijkens de site van het ministerie van Binnenlandse Zaken is het doel van de controles, kort samengevat: vanuit strafrechtelijke invalshoek een bijdrage leveren aan de verkeersveiligheid, een schoner milieu en een betere doorstroming van het Nederlandse verkeer. De politie controleert naar eigen zeggen alleen op wegen waar de meeste verkeersslachtoffers te betreuren zijn.
Zou het niet beter zijn als zulke overwegingen ook in de brief vermeld worden? Bijvoorbeeld als volgt: ‘Op de locatie waar uw overtreding plaatsvond, zijn in de afgelopen vijf jaar twintig verkeersslachtoffers gevallen. Door snelheidscontroles is dit aantal elk jaar met twee teruggebracht.’
Of leg uit wat de gevolgen zijn van een hogere snelheid: ‘Met deze snelheid is uw remweg vijftien meter langer dan bij de maximaal toegestane snelheid.’ Dan zal de overtreder misschien het hogere doel van de boete inzien en die wellicht zelfs rechtvaardig vinden.
Auteursrechtelijk beschermd