Onze Taal. Jaargang 76

[p. 59]

Ander woord voor...

Taaladviesdienst

75 andere woorden voor crowdsourcing

Zoals we al een beetje hadden gevreesd, bleek het niet makkelijk om crowdsourcen (‘het door het internettende publiek laten verbeteren of mee laten ontwerpen van een product’) te vangen in één pakkende Nederlandse term. We ontvingen maar 33 reacties, met in totaal 75 woorden of woordparen voor crowdsourcing en crowdsourcen. Opvallend genoeg zat daar geen enkele doublure bij: alle voorstellen zijn uniek.

We ontvingen genoeg creatieve suggesties: webmijnen, talputten, gemeenteraadplegen, bronlinen en websponzen zijn daar voorbeelden van. Maar het lijken ons geen begrippen die makkelijk ingang zullen vinden bij crowdsourcers zelf en de bedrijven die hen inzetten. Dat zou misschien nog wel kunnen met de woorden die Emy Pelt uit Australië bedacht: weboogst(en), webvangst en webvissen, en netvisserij en netvissen. Mooi gebruik van beeldspraak, al ligt het perspectief te eenzijdig bij de profterende bedrijven.

De enige termen voor crowdsourcing en crowdsourcen waarvan we denken dat ze goed bruikbaar zijn in de praktijk, zijn e-novatie en e-noveren. Die vindingen staan dicht bij het soms al gebezigde open innoveren en bevatten de e die we ook tegenkomen in e-mail en e-business (en allerlei andere hedendaagse termen). En volgens de bedenkster, Ineke van Nuijs, zijn e-novatie en e-noveren voor iedereen inzichtelijk. Zij ontvangt de boekenbon van €25,- van de Stichting LOUT (Let Op Uw Taal). We danken alle inzenders hartelijk voor hun bijdragen.

Ander woord voor... catchphrase

Eens in de zoveel tijd is er een film, reclame of televisieserie die invloed krijgt op het taalgebruik. Een meestal herhaaldelijk gebezigd zinnetje daaruit wordt dan zo populair dat het ook door de kijkers gebruikt gaat worden - en zelfs mensen die de bron niet kennen, nemen de frase over. Britse comedy's zijn al decennialang de grootste leveranciers van zulke zinnetjes, maar ook Nederlandstalige series als Jiskefet (‘Goeiesmorreges’) en films als Flodder (‘Maar buurman, wat doet u nu?’) kunnen er wat van. Zie ook het kader hiernaast. Eigenlijk zijn het talige ‘running gags’ - of ‘groeigrappen’, het in 2003 in deze rubriek aangedragen Nederlandse alternatief daarvoor.

‘Yeah but, no but, yeah but no but yeah...’: ‘catchphrase’ van Vicky Pollard in de tv-serie Little Britain

Opvallend genoeg wordt zo'n beroemde wending ook al met een Engels woord aangeduid: catchphrase. Er is geen Nederlandse term voor. Lukt het u om er een te bedenken? Stuur dan uw suggestie(s) uiterlijk 27 maart naar [e-mail] of naar Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag.

Bekende catchphrases

Asterix en Obelix

Rare jongens, die Romeinen!

Brilsmurf (De Smurfen)

Hee, wacht op mij!

Bugs Bunny

What's up, doc?

Carol Beer (Little Britain)

Computer says no.

De Baron (Bassie en Adriaan)

Drommels, drommels en nog eens drommels!

Hyacinth Bucket (Schone schijn)

The Bouquet Residence, the lady of the house speaking!

Inspecteur De Cock (Baantjer)

De Cock met C-O-C-K.

James Bond

Bond, James Bond.

Loekie de Leeuw

Asjemenou!

Meneer de Uil (Fabeltjeskrant)

Oogjes dicht en snaveltjes toe.

Michelle ('Allo 'allo)

Listen very carefully, I shall say this only once.

Monty Python

And now for something completely different.

Ollie B. Bommel

Als je begrijpt wat ik bedoel.

Rijk de Gooijer (reclame Reaal)

Foutje, bedankt!

Captain Kirk (Star Trek)

Beam me up, Scotty!

Vicky Pollard (Little Britain)

Yeah but, no but, yeah but no but yeah...