Onze Taal. Jaargang 75

[p. 184]

Tamtam

Redactie Onze Taal

Nederlands op scholen onvoldoende

Er wordt wel meer gemopperd op de manier waarop op scholen Nederlands wordt gegeven, maar het afgelopen voorjaar klonk dat geluid wel heel vaak, en ook uit verschillende hoeken.

Zo deed de Onderwijsinspectie in een rapport scherpe uitspraken over het leesonderwijs op de basisschool. De aanleiding voor het onderzoek van de inspectie waren enkele alarmerende studies, waaruit onder meer bleek dat 10% van de kinderen aan het eind van de basisschool moeite heeft met een boek als Pluk van de Petteflet, en dat een kwart van de vmbo-leerlingen uit de beroepsgerichte leerwegen de schoolboeken niet begrijpt. Die cijfers zijn vrijwel geheel toe te schrijven aan het slechte leesonderwijs op de basisschool, zo concludeert de inspectie. Sommige scholen besteden er gewoonweg te weinig tijd aan, andere gebruiken achterhaalde methoden, zoals ‘niveaulezen’ (lezen met groepjes kinderen onder begeleiding van een leesmoeder). Onderwijsminister Van der Hoeven beloofde toe te zien op verbetering van het leesonderwijs op de basisschool.

Het rapport was nog niet verschenen of het volgende zorgenkindje diende zich alweer aan. De Stichting Leerplan Ontwikkeling en de vereniging Levende Talen maakten bekend dat steeds meer (v)mbo-opleidingen het schoolvak Nederlands voor een deel laten samenvallen met praktijkgerichte vakken - minder instructie dus, en meer praktische toepassing. De drie regeringspartijen en de PvdA kaartten dit aan bij staatssecretaris van Onderwijs Mark Rutte, maar die liet weten dat de overheid alleen bepaalt wát er geleerd moet worden, niet hóé dat moet worden gedaan.

Ook over het taalniveau van havo- en vwo-scholieren wordt wat afgeklaagd, door vervolgopleidingen bijvoorbeeld. Vooral pabo-studenten halen vaak het nieuws vanwege hun slechte taalvaardigheid bij aanvang - én vaak ook bij afronding - van hun studie. Een taalen rekentoets voor alle eerstejaars pabo-studenten moet een goed niveau van alle toekomstige juffen en meesters waarborgen, zo maakte de HBO-raad onlangs bekend. Pas als de studenten een voldoende hebben gehaald, mogen ze naar het tweede jaar van de opleiding. De Erasmus Universiteit kondigde aan te gaan experimenteren met een soortgelijk systeem.

Bronnen: de Volkskrant, Levende Talen, De Telegraaf, Trouw, Kennisnet.nl, BN/De Stem

‘Watskeburt?!’ van De Jeugd van Tegenwoordig, binnenkort ook op de Engelse markt, onvertaald.

Nederlandstalig lied in buitenland.

Het nummer ‘Watskeburt?!’ van De Jeugd van Tegenwoordig, dat deels in het Nederlands is gezongen en deels in een fantasietaal, wordt in Groot-Brittannië uitgebracht. Voorzover bekend is het de eerste keer dat er in dat land een onvertaald Nederlands lied op plaat verschijnt. (NOS)

Aqua & leisure host. Het voornemen van het Nationaal Platform Zwembaden om badmeesters voortaan ‘aqua & leisure host’ te noemen, heeft in heel Nederland voor veel hilariteit gezorgd. De badmeesters zelf ergerden zich vooral. Een van hen schakelde de media in en verzocht het platform af te zien van de nieuwe term - vooralsnog zonder resultaat. (Nieuwsblad van het Noorden)

Minder Engels in de Volkskrant.

De Volkskrant neemt in de binnenkort te verschijnen nieuwe editie van zijn Stijlboek een deel van de 2400-woordenlijst van de Stichting Nederlands op. Die lijst bevat Nederlandstalige alternatieven voor Engelse termen, zoals air marshall (‘vluchtbeveiliger’), prepaidkaart (‘opwaardeerkaart’) en wetland (‘drasland’). (Stichting Nederlands)

Lof- en Sofprijzen toegekend.

Stichting Nederlands kende 20 mei de Sofprijs voor slecht Nederlands toe aan minister Peijs vanwege haar ‘I Love’-verkeerscampagne, die - tot teleurstelling van de stichting - niet geheel Nederlandstalig is. De Lofprijs ging naar Gerrit Komrij voor de NRC-column waarin hij zich kritisch uitlaat over deze campagne. (Stichting Nederlands)

Politiek correcte EU-lijst in de maak.

Begrippen als islamisme, fundamentalisme en jihad worden door de Europese Unie niet verboden, maar politici moeten wel oppassen met terminologie ‘die de islam als zodanig verbindt met terrorisme’. Dat schrijft minister Bot naar aanleiding van Kamervragen van Geert Wilders over een politiek correcte EU-lijst waaraan op dit moment gewerkt wordt. (Ministerie van Buitenlandse Zaken)

Kennis nieuwe spelling slecht.

Nog geen tweederde van alle ambtenaren weet dat de nieuwe en voor hen verplichte spellingregels op 1 augustus van kracht worden. Slechts een kwart bereidt zich erop voor, wat in de meeste gevallen slechts neerkomt op het bestellen van het Groene Boekje. Dat blijkt uit onderzoek van Jager & Neyndorff, aanbieder van spellingtrainingen. (NOS)

Een op de vijftien werknemers analfabeet.

Ongeveer 6% van de werknemers in ons land kan nauwelijks lezen en schrijven. Dat staat in het rapport Laaggeletterd in het werk van de Stichting Lezen & Schrijven. De stichting voorziet dat de komende vijf à tien jaar almaar meer van werknemers gevergd wordt door nieuwe technologische ontwikkelingen en hogere eisen van klanten. Als werkgevers niet hun best doen om het leesniveau van hun werkgevers op te krikken, dan stijgt het aantal mensen dat ernstig wordt belemmerd in hun functioneren tot maar liefst 30% van de beroepsbevolking. (Stichting Lezen & Schrijven)

Koppelingen naar de originele berichten staan op www.onzetaal.nl/tamtam. Let wel: internetkoppelingen verouderen snel. Op onze website staat iedere dag vers taalnieuws.