Onze Taal. Jaargang 75

Nee als ‘ja’

Eveline K. Blok-Bäck - Arnhem

In het Nederlands zeggen we vaak ‘nee’ als we ‘ja’ bedoelen. Zoals in deze dialoog die ik onlangs hoorde:

-	Ik had gedacht naar Noord-Overijssel te rijden, naar het water.
-	Dat is een heel eind.
-	Ik dacht: met deze hitte is water leuk.
-	Nee, dat vind ik leuk.

Als je erop let, hoor je het om de haverklap. Gek, dat je zoiets je leven lang hoort, en het je ineens treft. Zou het een typisch Nederlands verschijnsel zijn?

Naschrift redactie

Dit gebruik van nee(n) is al behoorlijk oud. Het Woordenboek der Nederlandsche Taal meldt over dit nee(n) dat het op een ‘onuitgesproken onderstelling’ slaat.

In de zin ‘Nee, dat vind ik leuk’ lijkt er ook sprake te zijn van zo'n onuitgesproken veronderstelling. Die veronderstelling zou dan moeten zijn dat de gesprekspartner mocht denken dat iemand een tripje naar Noord-Overijssel níét leuk vindt (bijvoorbeeld omdat het een heel eind rijden is).

Overigens zou ja hier evenmin betrekking hebben op de mededeling in de vorige zin, maar op de onderhuidse laag van het gesprek waarin allerlei veronderstellingen en onuitgesproken meningen spelen.