Spaan
Lotusbloem
Henk Spaan
Vandaag gaat het over het woord lotusbloem. Om de een of andere reden hangt er een wolk van wartaal omheen waaraan het arme woord niets kan doen.
Vraag me niet hoe ik het weet, maar er bestaat een auto met een geurverstuiver. Bij aanschaf kan de koper kiezen uit negen verschillende geuren. Het via het dashboard bedienbare reservoirtje is vervangbaar. Als de ene geur niet meer bevalt, kan de bestuurder overschakelen op een volgende. Laten we ons over de taal van de geurenfolder buigen.
De lucht van de lotusbloem, een van de negen opties, wordt als volgt aangeprezen: ‘Zuivere bloem met een mystieke geur. Luchtje met frisse accenten dat je meevoert naar de diepste zuiverheid.’
De lotusbloem is dus een zuivere bloem, wat de vraag doet rijzen of er onzuivere bloemen bestaan. De tekstschrijver zal toch niet bedoelen dat zuivere bloemen zich op een hoger niveau van moraliteit bewegen? Misschien meent hij dat onzuivere bloemen gekweekte bloemen zijn. De paradox is dan dat men bloemen soms juist kweekt voor de geur.
Enfin, deze ‘zuivere’ lotusbloem zou een mystieke geur afscheiden. Hierin schuilt een innerlijke tegenspraak. Mystiek is iets geheimzinnigs, iets raadselachtigs. Hoe kan een geur nu tegelijkertijd zuiver, dus eerlijk, zijn én duister? Ik zal de eerste niet zijn die constateert dat reclamemakers de taal op een ondoordachte, zo niet onfrisse manier gebruiken, en zo erg als ‘de derde oksel’ is een zuivere bloem heus niet, maar het kan geen kwaad de puntjes op de i te blijven zetten.
Ook is de lotusbloem geannexeerd door beoefenaars van de in China verboden religieuze beweging Falun Gong, getuige het verhaal ‘De Mythe van een Kind: Lily de Lotusbloem’, dat is geschreven door een discipel van Falun Dafa. Geen zuivere koffie, lijkt me.
Zo kwam ik terecht bij het bedrijf ‘De Lotusbloem’ van Greet Kettering uit Hapert. Bij haar kun je de Bach Bloesemtherapie bestellen, een geneesmethode ‘die inmiddels in meer dan zestig landen wordt toegepast’. Sommig taalgebruik is een hogere vorm van verleidingskunst, of oplichting. Er bestaan 38 verschillende, door dr. Bach samengestelde watertjes, voornamelijk bereid uit wilde bloemen en bloesems van planten en bomen. Je mag er zo veel van nemen als je wilt: een paar druppels uit het pipetje per keer. Hierdoor worden negatieve gevoelens omgezet in positieve. Vergeleken met deze hekserij is religie het toppunt van rationaliteit.
Nog meer heeft de lotusbloem op zijn of haar geweten. Op een site van ‘De Nieuwe Tijd’ vond ik het artikel ‘Een Lotusbloem als wegwijzer naar verwondering’. De sleutelzin leek me: ‘In de stilte van de verwondering zul je het ware geluk vinden in de extase van dat speciale moment.’
Onder het kopje ‘Lotusbloem’ op een andere site: ‘De polariteit tussen Water en Vuur speelt zich binnen de mens af tussen de Nieren en het Hart.’
Ik pleit ervoor dat wanneer we allerlei planten zoals de slanke gentiaan, de kleine zonnedauw, het kluwenklokje, de stengelloze sleutelbloem en de aangebrande orchis wettelijk tegen uitroeiing beschermen, er een verbod komt op misbruik van de merknaam lotusbloem.