|
| |
| |
| |
InZicht
Raymond Noë
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
Dante en de volkstaal
Pleidooi voor de eigen taal is de titel van de vertaling van Dante Alighieri's De vulgari eloquentia (1305). In dit boek schetst hij zijn theorie over de ontwikkeling van de natuurlijke talen uit één oerbron, namelijk het Hebreeuws zoals dat in het paradijs werd gesproken. Daarnaast behandelt Dante verschillende Italiaanse dialecten uit zijn tijd, en verdedigt hij ook de autonomie van het Italiaans tegenover het Provençaals, dat indertijd een grote invloed had op de Italiaanse literatuur. Bovendien geeft hij in dit boek als eerste een poëtica voor het schrijven van Italiaanse literatuur, in het bijzonder van de canzone, de versvorm waarin hij zelf uitblonk. Het boek is uitvoerig ingeleid, en in het nawoord gaat vertaler Lodi Nauta in op Dante als commentator van zijn Divina Commedia.
Pleidooi voor de eigen taal is een uitgave van de Historische Uitgeverij en kost €22,46 (gebonden, 176 blz.).
ISBN 906554 472 0
| |
Taalcolumns
Huib Boogert schrijft in De Telegraaf een tweewekelijkse column over taal. Daarin stelt hij op lichte toon allerlei taalwetenswaardigheden en -eigenaardigheden aan de orde - of aan de kaak. Hij richt zich daarbij vooral op het eigentijdse taalgebruik dat in de media en op straat te horen is. Een aantal van zijn columns is nu gebundeld onder de titel ViTaal of faTaal? Onderwerpen die aan bod komen, zijn onder meer makelaarstaal, eufemismen, onnodig Engels, krantenkoppen, fopdrachten, Vlaamse uitdrukkingen en de spellingregels. Elk stukje is voorzien van een selectie uit de lezersreacties erop.
ViTaal of faTaal? Verbazing en verdwazing in het Nederlands is een uitgave van Bzztôh en kost €11,50 (gelijmd, 158 blz.).
ISBN 90 5501 953 4
| |
Sekseneutraal schrijven
Traditionele ideeën over rolpatronen weerspiegelen zich vaak in het taalgebruik. Wanneer dat het geval is, kun je zeggen dat het een zogenoemde genderlading krijgt. Deze genderlading kan er weer toe bijdragen dat die traditionele denkbeelden over rolpatronen blijven bestaan. Deze cirkel kan doorbroken worden zodra de taalgebruiker zich bewust is van de manier waarop zulke denkbeelden in teksten verwerkt zijn. Agnes Verbiest en A. Agnes Sneller gaan in hun boek Bij wijze van schrijven na hoe denkpatronen de genderlading van taalgebruik bepalen, welke rol de vormconventies van bepaalde media (zoals kranten, maar ook bijvoorbeeld visitekaartjes) hierin spelen, en hoe men bepaalde strategieën kan toepassen om gendergeladen taalgebruikte vermijden. Het boek sluit af met een aantal vuistregels.
Bij wijze van schrijven. Over gender en trefzeker taalgebruik is een uitgave van Sdu Uitgevers en kost €20,- (ingenaaid, 134 blz.). ISBN 90 12 09475 5
| |
Bargoens
De geheimtalen van J.G.M. Moormann - oorspronkelijk uitgegeven in twee delen, in 1932 en 1934 - biedt het volledigste overzicht van het Nederlandstalige Bargoens van de zestiende eeuw tot het midden van de twintigste eeuw. De kloeke heruitgave van dit standaardwerk bevat ook een tot nu toe niet uitgegeven deel, en bovendien zijn er drie omvangrijke registers aan toegevoegd. Lezers van Onze Taal kunnen het boek met korting bestellen; zie de aanbieding op blz. 166.
De geheimtalen. Het Bargoense standaardwerk, met een nieuw, nagelaten deel is een uitgave van L.J. Veen en kost €49,95 (gelijmd, 863 blz.). ISBN 90 204 59457
| |
De toestand van het Nederlands
Wim Jansen is docent interlinguïstiek aan de Universiteit van Amsterdam, en ex-voorzitter van de Stichting Natuurlijk Nederlands. Zijn pas verschenen boek Relax! bevat volgens het begeleidende persbericht ‘taalobservaties van een wereldburger’. Het zijn observaties over de huidige toestand van het Nederlands - die vooral bedreigd wordt door de slordige en zorgeloze manier waarop de sprekers ermee omspringen - en de bescheiden positie van het Nederlands binnen Europa. Jansen besteedt daarbij aandacht aan zeer gevarieerde aspecten van het Nederlands en andere talen, en betrekt ook de taalgebruikers zelf in zijn beschouwingen. In het laatste hoofdstuk laat Jansen zijn fantasie de vrije loop en beschrijft hij een onverwachte taalontwikkeling in het jaar 2048, die de redding van het Nederlands betekent.
Relax! Ons Nederlands toen, nu en straks is een uitgave van L.J. Veen en kost €13,50 (gelijmd, 176 blz.). ISBN 90 204 2055 0
| |
Allochtone talen
Het boek De andere talen van Nederland biedt informatie over de 23 voornaamste allochtone talen die in Nederland gesproken worden. In het eerste gedeelte van het boek worden de status, de verspreiding en de vitaliteit van die talen besproken; in de tweede helft wordt ingegaan op de positie van die talen in het onderwijs. De teksten worden aangevuld met een zeer uitgebreide bibliografie.
De andere talen van Nederland. Thuis en op school van Guus Extra, Rian Aarts, Tim van der Avoird, Peter Broeder en Kutlay Yaǧmur is een uitgave van Coutinho en kost €30,- (ingenaaid, 377 blz.).
ISBN 90 6283 275 X
| |
Op het lijf geschreven
Vanaf 2 juni is in het Scryption, museum voor schriftelijke communicatie te Tilburg, een tentoonstelling te zien over taal op kleding. Welke boodschap draagt beschreven kleding - of beschreven huid - uit, en in welke vorm gebeurt dat zoal? De tentoonstelling is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 10.00-17.00 uur. In het weekend van
| |
| |
13.00-17.00 uur. Adres: Spoorlaan 434a, Tilburg. Telefoon: 013 - 580 08 21. Website: www.scryption.nl.
| |
Dialectreeks
Onder de titel Taal in stad en land is Sdu Uitgevers een serie begonnen over streektalen en stadsdialecten. De dertien verschenen delen omvatten elk zo'n 120 bladzijden en behandelen de (ontstaans)-geschiedenis en de literatuur van het dialect, en daarnaast de klank- en vormleer ervan. Voorts zijn in elk deel een woordenlijst en een bibliografie opgenomen. Op de bijbehorende website www.taalinstadenland.nl is behalve een hoofdstuk over ieder dialect ook aanvullende informatie te vinden, alsmede een geluidsfragment en koppelingen naar andere websites. De serie omvat delen over de dialecten van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Maastricht, Leiden, Stellingwerf, Oost- en West-Brabant, Groningen en Zuid-Gelderland. Het Utrechts, Veluws en Flevolands worden samen in een deel behandeld, evenals het Venloos, Roermonds en Sittards. En ten slotte is er ook een deel over de Friese taal en de Stadsfriese dialecten. Meer delen zijn in voorbereiding.
De delen uit de serie Taal in stad en land kosten €12,50 en zijn vooralsnog alleen verkrijgbaar in BGN-boekhandels of via bovengenoemde website. De hele serie is verkrijgbaar voor €125,-.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd