Hom of kuit
Het schoolvak Nederlands
Frank Jansen
Discrimineert Van Dale als het rijden als een Turk vermeldt? Moet het Nederlands wettelijk beschermd worden? Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Met ingang van dit nummer zal taalkundige Frank Jansen maandelijks zo'n kwestie behandelen, en daarbij zijn eigen standpunt niet onder stoelen of banken steken. Hij eindigt telkens met een stelling, waarop u kunt reageren met ‘mee eens’ dan wel ‘mee oneens’. Stemmen kan per post, maar ook via onze website kunt u ons hom of kuit geven.
Jan Stroop van de Landelijke Vereniging van Neerlandici maakt zich zorgen over de staat van het schoolvak Nederlands. Het vak wordt gedomineerd door taalbeheersing, gericht op een optimale communicatieve vaardigheid. Deze eenzijdigheid gaat ten koste van de taalkunde en de vaderlandse letterkunde. Stroop zoekt steun voor een petitie aan de minister om het klassieke schoolvak Nederlands te restaureren.
Meer gedichten, meer taalkunde. Wie kan daartegen zijn?
Ik. Volgens Stroop is het niet de bedoeling van zijn actie dat het taalvaardigheidsonderwijs vermindert, maar als hij zijn zin krijgt, gebeurt dat natuurlijk wel, zeker nu overal beseft wordt dat het vakkenpakket al overladen is. Een vermindering is niet in het belang van de leerlingen.
De nadruk die wordt gelegd op taalvaardigheid is namelijk geen gril. In de afgelopen 25 jaar is de aandacht ervoor langzaam maar zeker gegroeid, ook in de landen om ons heen. Dat is gebeurd omdat de burgers steeds taalvaardiger moeten zijn, en ouders - zeker ouders zonder abonnementen en internetaansluiting - mogen van de school verlangen dat die hun kinderen daarop voorbereidt.
Betekent die centrale plaats van taalvaardigheid dan geen verschraling?
Jazeker, maar alleen voor mensen met een veel te schrale opvatting van taalvaardigheid. Een opvatting overigens die je vooral tegenkomt bij hoogopgeleiden. Een doctorandus besluit in NRC Handelsblad van 20-12-2001 haar pleidooi voor traditioneel wiskundeonderwijs bijvoorbeeld zo: ‘(...) maar onze kinderen verspillen al hun tijd aan het in elkaar zetten van spreekbeurten en werkstukken’.
Let op dat ‘in elkaar zetten’, symptomatisch voor de gedachte dat je enerzijds domme vaardigheden hebt en anderzijds hogere, belangeloze kennis. Zo is het juist niet. Elke taaltaak die het niveau van boe of bah te boven gaat, veronderstelt de kennis en het denkwerk die taalbeheersing de leerlingen bijbrengt.
Daarom is het verstandig Stroops petitie af te wijzen.
Bent u het eens of oneens met deze stelling? Stuur voor 4 maart een briefkaart met ‘mee eens’ of ‘mee oneens’ naar de redactie van Onze Taal, Raamweg 1a, 2596 HL Den Haag. Ook op onze website kunt u uw stem uitbrengen: www.onzetaal.nl. In een volgende aflevering komt Frank Jansen terug op de uitslag van de stemming.
Auteursrechtelijk beschermd