Onze Taal. Jaargang 69

[p. 278]

InZicht

Raymond Noë

InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt. Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.

Adviesjargon

Nederland heeft de grootste adviseursdichtheid ter wereld. Charles den Tex, zelf communicatieadviseur, schreef een boekje over het jargon van deze beroepsgroep. Het bevat een groot aantal termen - zoals aai-instrument, aftimmeren, praatpapier en sonderen - die met een ironische ondertoon beschreven worden. In zijn woord vooraf gaat de auteur in op de geschiedenis en de voornaamste kenmerken van het advieswezen, en ook hier ontstaat de indruk dat er in deze branche behalve goede raad ook een hoop gebakken lucht wordt verkocht.

Van aai-instrument tot zwaluwstaarten. Het jargon van adviseurs is een uitgave van Bert Bakker en kost f 25,-. (184 blz.)
ISBN 90 351 2249 6

Drukkersjargon

De ‘klassieke’ boekdruk - waarbij gebruik werd gemaakt van machinaal of handmatig vervaardigd zetsel - is in de afgelopen decennia in hoog tempo verdrongen door de offsetdruk, en het zetwerk wordt nu op de computer gedaan. Al die veranderingen hebben natuurlijk ook gevolgen gehad voor de vaktaal van de drukkers. In het Vergeetboekje zijn zo'n duizend oude en verouderde - maar ook moderne - drukkerstermen samengebracht. De alfabetische lijst bestaat uit lemma's met een korte uitleg, en soms een illustratie. Behalve de drukkerstermen zijn ook beschrijvingen opgenomen van grafisch-technische processen en machines.

Vergeetboekje. Termen en begrippen uit de praktijk van de boekdruk van Huib van Krimpen is een uitgave van De Buitenkant en kost f 34,50. (187 blz.)
ISBN 90 76452 21 0

Geschiedenis van de dialectgeografie

De nu negentigjarige Jo Daan was van 1939 tot 1975 verbonden aan de afdeling Dialectologie van het Meertens Instituut en in die hoedanigheid heeft ze van dichtbij meegemaakt hoe de dialectgeografie zich tot een volwaardige tak van wetenschap ontwikkelde. Haar boek Geschiedenis van de dialectgeografie in het Nederlandse taalgebied beschrijft de voorgeschiedenis van het Dialectenbureau (zoals het Meertens Instituut aanvankelijk heette), de eerste moeilijke periode en de succesvolle jaren die op de Tweede Wereldoorlog volgden. In twee aparte hoofdstukken gaat Daan in op de relatie tussen de dialectologie en de belangrijkste taalkundige theorieën van de twintigste eeuw, en op de ontwikkeling die de dialectologie aan de Nederlandse universiteiten meemaakte.

Geschiedenis van de dialectgeografie in het Nederlandse taalgebied. Rondom Kloeke en het Dialectenbureau is een uitgave van Edita KNAW en kost f 25,-. (139 blz.)
ISBN 90 6984 289 0

Idioomoefeningen

Uitgaande van de gedachte dat taalachterstand tot leerproblemen leidt, en zo tot maatschappelijke en economische achterstand, biedt Emancipatie via de woordenschat idiomatische oefeningen waarmee de lezer zijn woordenschat van het Nederlands kan vergroten en verdiepen. Het boek - samengesteld door het Amsterdamse gemeenteraadslid Nazier Makdoembaks - bevat alfabetisch gerangschikte lijsten van wat moeilijkere maar toch zeer gangbare woorden, die met een voorbeeldzin van een betekenisvolle context worden voorzien. De oefeningen zijn in de eerste plaats bedoeld voor allochtone taalstudenten.

Emancipatie via de woordenschat. Nederland wordt van ons allemaal is een uitgave van Solidariteit zuid-oost en kost f 39,60. (212 blz.)
ISBN 90 805834 1 3

Apenstaartje

Met de opkomst van internet en e-mail is het @-teken - het apenstaartje, dat in Europa niet of nauwelijks meer gebruikt werd - een tweede leven begonnen. Het teken intrigeert blijkbaar, want met zekere regelmaat wordt in de media