Onze Taal. Jaargang 69

[p. 261]

Tamtam
Redactie Onze Taal
Taalberichten

Geen nieuw hart voor Turkse door taalprobleem

Een ziekenhuis in Rijnland-Westfalen is fel bekritiseerd omdat het weigerde een harttransplantatie uit te voeren bij de Turkse Fatma Elaldi. Doordat Elaldi het Duits onvoldoende beheerst, zou zij niet in staat zijn de instructies van de artsen na de operatie te begrijpen. Volgens de medici overlijdt de helft van alle patiënten die geen Duits verstaan kort na zo'n gecompliceerde ingreep. Een woordvoerster van het ziekenhuis benadrukt dat het gaat om een standaardprocedure; twee andere ziekenhuizen hebben de vrouw ook geweigerd.

Maar kan niemand Elaldi dan in het Turks vertellen wat ze moet doen? Jawel, Elaldi's Duitssprekende dochter heeft aangeboden op te treden als tolk, maar het ziekenhuis wilde daar niet op ingaan.

Na alle negatieve publiciteit kondigde het ziekenhuis aan de omstreden criteria te heroverwegen. Elaldi, die zonder nieuw hart niet lang meer te leven heeft, staat inmiddels op de wachtlijst van een ander ziekenhuis.

Bron: www.volkskrant.nl, 23-8-2000

Lichaamstaal Bush en Gore niet overtuigend

Op 7 november kiest het Amerikaanse volk een nieuwe president. Veel mensen laten zich hierbij niet zozeer beïnvloeden door de mooie woorden uit de talloze toespraken van de presidentskandidaten, maar vooral door het non-verbale gedrag tijdens de speeches. Enkele deskundigen analyseerden voor persbureau Reuters de lichaamstaal van de belangrijkste kandidaten voor het Amerikaanse presidentschap, Al Gore en George W. Bush.

Democraat Al Gore, bekend om zijn houterige manier van doen, komt er slecht van af. De taalkundige George Lakoff zegt over hem: ‘Ik heb veel mensen horen zeggen dat hij de ogen van een seriemoordenaar heeft. Hij ziet eruit alsof hij niet gelooft wat hij zegt, en alsof het hem niet uitmaakt.’ Ook straalt hij volgens de deskundigen weinig warmte uit.

De lichaamstaal van George W. Bush laat eveneens te wensen over. De eeuwig lachende republikein toont zich weer wat te gladjes, populair en charmant. Nee, dan Joseph Lieberman, de ‘running mate’ van Gore; die kan de goedkeuring van de deskundigen wél wegdragen. Hij werd onder meer geprezen om zijn ‘perfecte’ lichaamstaal, zijn gezichtsexpressie (een lachje, een opgetrokken wenkbrauw) en zijn stemgebruik. Communicatieadviseur Joe Jotkowitz: ‘Hij deed me aan mijn opa denken, waardoor ik me nog meer met hem verbonden voelde.’

Bron: http://dailynews.yahoo.com, 17-8-2000

Duitsers knorrig door ‘umlaut-spieren’

Waarom kijkt de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder toch altijd zo nors? De Amerikaanse psycholoog David Myers gaf onlangs een verklaring, tijdens een lezing voor de Royal Society of Edinburgh: het komt doordat hij Duits spreekt. Bij het uitspreken van de a, o en u met umlaut krullen de lippen omlaag. Wanneer de ‘umlaut-spieren’ in het gezicht vaak gebruikt worden, brengt dat in de hersenen een associatie teweeg met verdriet en frustratie, wat zelfs kan leiden tot een depressie.

De moedertaal van Myers heeft juist een positieve uitwerking op het gemoed. De spieren die de Engelse klinkers e (van bee) en a (van car) produceren, zijn voor een deel ‘lachspieren’. Het spreken van de Engelse taal zorgt, volgens Myers, dus voor een opgewekt humeur.

Bron: www.suntimes.com, 26-8-2000

Algemeen Geschreven Limburgs sneuvelt

De Partij Nieuw Limburg (PNL) stelde in juni in de Provinciale Staten voor het Algemeen Geschreven Limburgs (AGL) te introduceren in het onderwijs, het gemeentebestuur en de rechtspraak. De partij betoogde dat het een mensenrecht is om de eigen taal te gebruiken. Nog voordat er over de kwestie gestemd werd, bleek al dat de meerderheid van de fracties niet al te positief tegenover het voorstel stond. De PNL wil namelijk álle gesproken varianten van het Limburgs handhaven en dat maakt de invoering van één geschreven taal wel erg lastig.

Intussen lieten Gedeputeerde Staten het plan beoordelen door betrokkenen en deskundigen. De oordelen over het AGL waren tamelijk vernietigend: ‘te radicaal voor ons’ (de Belgische provincie Limburg), ‘inopportuun, ondoordacht, visieloos en niet wetenschappelijk onderbouwd’ (dialectvereniging Veldeke), ‘prematuur’ (Katholieke Universiteit Nijmegen), ‘geschreven kunsttaal heeft geen draagvlak’ (Katholieke Universiteit van Leuven). Zoals te verwachten viel, is het voorstel uiteindelijk gesneuveld in de Provinciale Staten.

Lambert Geurten, fractiemedewerker van PNL, uitte in een interview zijn teleurstelling over de gang van zaken: ‘Het Limburgs is een paar jaar geleden als streektaal erkend. De provincie heeft de plicht iets met die erkennning te doen, anders loop je de kans de erkenning te verliezen.’

Bronnen: www.limburger.nl, archief; Metro, 5-9-2000