Onze Taal. Jaargang 68

[p. 151]

22 andere woorden voor employability
Taaladviesdienst

In april riepen wij u op een Nederlands alternatief voor het woord employability te bedenken. In totaal ontvingen we 22 verschillende voorstellen. In alfabetische volgorde: aanneembaarheid, alleskunner, alombruikbaarheid, alomvattendheid, arbeidsgarantie, arbeidsinzetbaarheid, arbeidsvermogen, arbeidszekerheid, bedrijfsvaardigheid, brede bruikbaarheid, bruikbaarheid (3x ingezonden), emplooibaarheid (5x), emplooieerbaarheid, functieflexibiliteit, inzetbaarheid, meerkunner, multifunctionaliteit, polyfunctionaliteit, veelzijdige bekwaamheid, veelzijdigheid, werkneembaarheid, werkplooibaarheid (2x).

Niet alle voorstellen zijn geschikt om employability te vervangen: alleskunner en meerkunner slaan op een persoon, terwijl employability een eigenschap aanduidt; bij arbeidsgarantie is het probleem dat er moeilijk een bijvoeglijk naamwoord (een vervanging van het ook gebruikelijke employable) van te vormen is. Sommige van de andere woorden zijn onduidelijk (zoals aanneembaarheid, werkneembaarheid, werkplooibaarheid) of te lang (arbeidsinzetbaarheid, polyfunctionaliteit, veelzijdige bekwaamheid). Alombruikbaarheid vonden we niet geschikt omdat het minder gepast is om met dat woord naar personen te verwijzen.

In onze oproep hadden we ook de vraag gesteld waarom employability niet vervangen wordt door inzetbaarheid; hierop kregen we tweemaal een antwoord. Volgens één inzendster is inzetbaarheid niet concreet genoeg: ‘Iedereen is in principe wel inzetbaar en inzetbaarheid geeft niet aan dat de medewerker zelf zijn/haar employability kan beïnvloeden.’ Volgens een ander denken we bij employability aan de uiteenlopende mogelijkheden van tewerkstelling bij mensen, terwijl inzetbaarheid meer de mogelijkheid tot tewerkstelling als zodanig aangeeft; bovendien zou inzetbaarheid geen associaties met mensen oproepen maar met voorwerpen (of met mensen die als zodanig worden behandeld).

Uit de inzendingen blijkt dat niet alleen in deze rubriek naar Nederlandse alternatieven voor buitenlandse woorden wordt gezocht. Een medewerker van het maandblad Personeelbeleid liet ons weten dat hij in december 1997 al een column aan employability had gewijd; hierin had hij voorgesteld het te vervangen door emplooibaarheid, een combinatie van emplooi en plooibaarheid. In zijn brief aan ons schreef hij dat dit woord sinsdien met enige regelmaat in Personeelbeleid wordt gebruikt.

Mede omdat emplooibaarheid ook vijfmaal is ingezonden, hebben we het tot winnend alternatief verkozen. De boekenbon van f 50,- van de Stichting LOUT (Let Op Uw Taal) gaat naar Jan Plug uit Vught, de columnist van Personeelbeleid. Hij was de eerste die dit woord inzond, en heeft er bovendien voor gezorgd dat het (zij het op kleine schaal) al wordt gebruikt.

Ander woord voor... callcenter

Ons verzoek om nieuwe woorden voor deze rubriek aan te dragen heeft diverse suggesties opgeleverd. Een daarvan willen we graag meteen gebruiken: callcenter. Steeds meer instellingen of bedrijfsonderdelen die telefonisch klanten te woord staan of problemen oplossen, vallen onder de term callcenter. Ook de instanties die 's avonds mensen thuis opbellen met aanbiedingen van pensioenen, verzekeringen, abonnementen, gratis financieel advies, etc. worden vaak zo genoemd. Onduidelijk is of er pas sprake is van een callcenter bij een bepaalde omvang of aanpak: vallen alleen grote, gecomputeriseerde instellingen eronder, of kan een kleine huiscentrale met twee telefonisten ook die naam krijgen?
De letterlijke vertaling belcentrum lijkt ons te vaag. Daarom zien we andere Nederlandstalige alternatieven voor callcenter graag tegemoet. De uiterste inzenddatum is 15 juli a.s. De eerste inzender van het beste equivalent ontvangt van de Stichting LOUT een boekenbon van f 50,-. Ook voor nieuwe Engelse woorden die om een Nederlandse vertaling schreeuwen, houden we ons aanbevolen.