Onze Taal. Jaargang 67

[p. 270]

InZicht
Raymond Noë

InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten.
Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.

● Drankwoorden

Nadat het deelgebied van de borrelbenamingen al uitgebreid geïnventariseerd was in Ewoud Sanders' Borrelwoordenboek, is nu een groot deel van het overige Nederlandse drankvocabulaire samengebracht in de Kroegwoordenschat van Paul van Riel. In dit boek is niet alleen het vaak bloemrijke taalgebruik van de drinker terug te vinden, maar staan ook de misprijzende bewoordingen van de niet-drinker. Behalve de betekenis vindt men bij de meeste ingangen een historische of etymologische toelichting en een of meer citaten uit de Nederlandse literatuur waarin het woord of de uitdrukking gebruikt wordt. Bovendien bevat het boek een thesaurus waarin synoniemen voor bepaalde ‘sleutelbegrippen’ (dorst, bier, aangeschoten, kater, enz.) terug te vinden zijn.

Kroegwoordenschat. Meer dan 1000 begrippen en citaten betreffende drank en drinkers wordt uitgegeven door Thomas Rap en kost f 32,50. (238 blz.)
ISBN 90 6005 570 5

● Taaladviezen

De Taalbaak is een sinds 1993 verschijnende, losbladige uitgave waarin veelvoorkomende taalproblemen (zoals hoofdlettergebruik, aaneenschrijven, de vervoeging van Engelse werkwoorden, enz.) worden behandeld. Tot nu toe werd over 116 onderwerpen een advies gegeven, en bovendien werden actuele thema's van achtergrondcommentaar voorzien. Sinds kort is de gehele Taalbaak ook digitaal, op cd-rom, te raadplegen en dit komt vooral het zoekgemak en de zoeksnelheid ten goede. De hoofdtekst van deze Digitaalbaak is ontsloten door een trefwoordenregister, dat direct of via de zoekfunctie te raadplegen is. In de hoofdtekst zijn ‘klikkoppelingen’ naar andere tekstdelen opgenomen, zodat men sneller door de tekst kan ‘navigeren’, en ook kan men met één muisklik uitleg over gebruikte termen opvragen. Abonnees ontvangen jaarlijks een herziene versie en zesmaal per jaar een informatiebulletin. De cd-rom kan echter ook eenmalig aangeschaft worden.

De Digitaalbaak, onder redactie van drs. Yvonne Halink, prof. dr. Frans van Eemeren en prof. dr. Rob Grootendorst, is een uitgave van Bohn Stafleu Van Loghum en kost f 495,-. Abonnees betalen eenmalig f 350,- en f 150,- voor elke update. Inlichtingen: (030) 638 57 00.

● Zakelijke brieven

Correspondentie met bedrijven en (overheidsinstellingen gaat niet iedereen even gemakkelijk af, en andersom zullen veel ambtenaren en bedrijfswerknemers moeite hebben om de ‘burger’ dan wel de klant schriftelijk te woord te staan. Hoe begin je je brief? Hoe deel je hem in? Welke toon sla je aan? Brieven met effect geeft een bondig antwoord op deze (en andere) vragen. In tien stappen wordt uitgelegd hoe je een brief opzet (doel, hoofd- en bijzaken, structuur) en waar je op moet letten bij het schrijven (toon, stijl). Elk hoofdstuk wordt afgesloten met enkele opdrachten.

Brieven met effect van Else Pistoor is verschenen bij Sdu Uitgevers en kost f 24,90. (138 blz.)
ISBN 90 75566 66 2

● Toespraken

‘Na een goede rede moet het onderwerp uitgeput zijn, niet de toehoorders’, zei Churchill ooit. Bij veel toespraken en presentaties wordt de saaiheid ervan in de hand gewerkt door de onzekerheid van de spreker, die houvast zoekt bij de uitgeschreven tekst van zijn betoog en geen aandacht schenkt aan presentatie en interactie. In het eerste deel van Speech op zakformaat vindt de spreker in spe per aspect (organisatie, schrijven, presenteren, pers en media) een checklist van aandachtspunten en tips die hem moeten helpen bij het opzetten van zijn toespraak en bij de presentatie ervan. In het tweede deel wordt op dezelfde wijze ingegaan op het houden van gelegenheidstoespraken.

Speech op zakformaat. Tips en checklisten voor toespraken en presentaties van Erik van der Spek wordt uitgegeven door Samsom Bedrijfsinformatie en kost f 19,90. (67 blz.)
ISBN 90 14 05508 0

● Schrijvershandboek

Volgens een in maart van dit jaar gepubliceerd onderzoek van het Nipo schrijft meer dan één miljoen Nederlanders met enige regelmaat ‘literaire’ teksten. Bijna 300.000 van hen streven naar publicatie van hun werk. Voor al deze mensen wil het Handboek voor schrijvers een wegwijzer zijn en ‘het literaire veld hanteerbaar maken’. Het boek bevat 1072 adressen van onder meer uitgeverijen, literaire tijdschriften, schrijfdocenten, cursusinstituten en relevante internetlocaties. Daarnaast zijn 25 redactionele artikelen opgenomen over onderwerpen waar de schrijver zoal mee te maken kan krijgen wanneer hij zijn werk wil (laten) publiceren - waarbij ook prozaïscher aspecten als de fiscus, het auteursrecht en het contract aan bod komen. Het boek is ten opzichte van de vorige editie (1997) uitgebreid en geactualiseerd.

Handboek voor schrijvers, onder redactie van Jan-Hein de Nobel en Sander van Vlerken, wordt uitgegeven door de Stichting Schrijven. Het kost f 34,90. (427 blz.)
ISBN 90 71232 27 1

● Symposium

Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL) houdt op 3 december in Antwerpen een symposium dat geheel in het teken staat van de voltooiing van het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT). Sprekers zijn onder meer dr. A. Moerdijk (hoofdredacteur WNT), de hoofdredacteuren van de Oxford English Dictionary en het Deutsches Wörterbuch (de Engelse resp. Duitse ‘tegenhanger’ van het WNT), Kees Pens en Monika van Paemel. Dagvoorzitter is prof. Van Sterkenburg, de directeur van het INL. Ook de geïnteresseerde leek is van harte welkom.

Het symposium wordt gehouden in het Provinciehuis te Antwerpen en zal duren van 10.30 tot 17.00 uur. De toegangsprijs is f 50,-/Bfr. 900, inclusief lunch, koffie/ thee en borrel (na afloop). Belangstellenden kunnen zich schriftelijk opgeven door naam, adres en het gewenste aantal toegangskaarten op te sturen naar het INL, Postbus 9519, NL-2300 RA Leiden. Verdere inlichtingen: 071 - 527 22 73.