Onze Taal. Jaargang 64

(1995)– [tijdschrift] Onze Taal– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Onze Taal. Jaargang 64. Genootschap Onze Taal, Den Haag 1995

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _taa014199501_01

logboek

- 2019-06-03 AB colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar DBNL

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Onze Taal. Jaargang 64 uit 1995.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

Koppen tussen vierkante haken zijn toegevoegd.

p. 323: in het origineel is een gedeelte van de tekst onleesbaar. In deze digitale editie is ‘[...]’ geplaatst.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel 1: 27, deel 2/3: 57, deel 9: 227, deel 10: I, II, III, IV, 259) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

[Deel 1, pagina 1]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

VAN HOOGLERARES TOT STAATSSECRETARESSE

Welke middelen biedt onze taal voor de vervrouwelijking van beroepsnamen?

HOE ONTSTOND DE LETTER i

en waar komt dat puntje vandaan?

DE WETENSCHAP VAN HET WOORD

Een bijzonder boek over ons taalvermogen

DRUGS EN GOAL OF DRUKS EN GOOL?

Onderzoek naar de uitspraak van uitheemse woorden

UILENVLUCHT EN BATRAAF

Poëtische woorden uit het verleden

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • januari 1995

[Deel 1, pagina 2]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

Fax 070-3924908

Het Genootschap Onze Taal (opgericht in 1931) stelt zich ten doel ‘het verantwoorde gebruik van de Nederlandse taal te bevorderen en aan hen die haar gebruiken meer begrip en kennis daarvan bij te brengen’.

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Liesbeth Gijsbers

Frank Jansen

Jaap de Jong

Vaste medewerkers: Jaap Bakker, Peter Burger, Harry Cohen, Nico Groen & Erik Viskil, Hans Heestermans, Martin de Koning, Marlies Philippa, Rob Rentenaar, Ewoud Sanders, Erik van der Spek, Pieter Uit den Boogaart, Jules Welling

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 650); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

Voor mensen met een leeshandicap is Onze Taal ook op cassette beschikbaar. Inlichtingen bij Centrum voor Gesproken Lektuur: 08860-82345

Een abonnement op het tweemaandelijkse blad Nederlands van nu (van de Vlaamse Vereniging Algemeen Nederlands) kost leden van Onze Taal 650 Bfr of f 37,50. Opgave: Kardinaal Mercierplein 1, B 2800 Mechelen.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Brussel, telefoon 09/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 1 januari 1995

	NIEUWE SERIES
3	Harry Cohen	Alle mensen worden zusters Wethoudster, staatssecretaresse, hooglerares... Welke middelen biedt onze taal voor de vervrouwelijking van beroepsnamen? En hoe zit dat in andere talen?
14	Jacques Arends	De wetenschap van het woord Dankzij een voortreffelijke vertaling van The science of words kunnen nu ook niet-ingewijden kennis nemen van psycholinguïstiek en theoretische taalkunde
20	Ko van Harn	De i in ons alfabet Waar komt deze letter vandaan en waarom zetten we eigenlijk ‘de puntjes op de i’?
22	Peter Bosman	Ook een boek geschreven? Schrijvers sturen in en de uitgever keurt: over onuitgegeven manuscripten en de beoordeling daarvan

	•

16	Marinel Gerritsen en Renée van Bezooijen	Uitheemse woorden in Nederlandse mond [1] De uitspraak van vreemde woorden varieert nogal. Hoe zit het met die van de Engelse leenwoorden goal en drugs?
19	Jeroen Kramer	Sofietje [1] Peuter Sofie verwerft haar taal
22	Hans Heestermans	Vergeten woorden Uilenvlucht, batraaf: woorden verdwijnen, ook al ligt er veel poëzie in besloten

	•
	EN VERDER
10		Correct taalgebruik en seksisme
11		Puntenstrijd: mr. of mr?
19		Fax en foon
26		Onze Taal op reis

	VASTE RUBRIEKEN
6		Reacties: compost; vermakelijk Afrikaans?; Vlaams/Nederlands; het zwarte gat; dat ik of jij contact opneem(t); wie bepaalt wat ‘goed’ is?; rijke stinkerds; zittingsboer; vooruitverwijzen; taalparticularisten; verkeerskegel; sterke werkwoorden; zure room; dooddeur; ik die gelukwens(t)
12		Het proefschrift van... Hans van de Velde
13		Vraag en antwoord: de/het Aviodome; kennen/kunnen; gewaarworden; 50% van de aannemers betaalt/betalen
18		Van kaartenbak tot Koenen [6]: woordenboeken en grammatica
23		Taalcuriosa: nummerbordtaal
24		Tamtam: Duitse spelling; telefoonboekproblemen; Hertog versus Nassau; verkoop woordenboeken stagneert; goed in vreemde talen
25		InZicht: over nieuwe boeken
28		Ruggespraak

[Deel 1, pagina 6]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 2/3, pagina 29]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

DE TAAL VAN HET GETAL

Bereken het getal van het beest

MICRO, MILLI, MEGA:

Over het succes van het metrieke stelsel

ZO'N VIJF, ZES MOGELIJKHEDEN:

Favoriete getallen in schattingsparen

In alledaagse woorden verborgen getallen

AAPJE, ZWAANTJE, BOCHEL EN FLES:

Bijnamen voor getallen

•

JURYLID VAN DEN TOORN OVER VIJF JAAR GROOT DICTEE

Plezier bij spelling lijkt niet te mogen

MISVATTINGEN OVER DE SPELLINGHERZIENING

TIEN TIPS VOOR EEN GOEDE VOORDRACHT

maandblad van het genootschap onze taal

2/3

64ste jaargang • feb/maart 1995

[Deel 2/3, pagina 30]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Liesbeth Gijsbers

Frank Jansen

Jaap de Jong

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

Voor mensen met een leeshandicap is Onze Taal ook op cassette beschikbaar. Inlichtingen bij Centrum voor Gesproken Lektuur: 08860-82345

Een abonnement op het tweemaandelijkse blad Nederlands van nu (van de Vlaamse Vereniging Algemeen Nederlands) kost leden van Onze Taal 600 Bfr of f 37,50. Opgave: Kardinaal Mercierplein 1, B 2800 Mechelen.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 2/3 februari/maart 1995

	DE TAAL VAN HET GETAL
31	Peter Burger	Het getal van het beest De apocalyptische rekenkunde zoekt het getal achter de taal: de duivel in Hitler lag al besloten in zijn vercijferde naam...
34	Thijs Pollmann en Carel Jansen	Hoe precies zijn onze schattingsregels? Een stuk of 30, 32 is acceptabel maar een stuk of 45, 47 niet: onze schattingspatronen blijken nauw afgebakend
37	Hans van Maanen	Het succes van het metrieke stelsel Deci, hecto, tera, pico: na de Franse Revolutie kregen we een helder maatsysteem, die schepel en el verdreef
39	Ewoud Sanders	Cijfers in woorden Beschuit, cahier, kienen: vele alledaagse woorden verbergen een getal
43	Frank Jansen	Hoe meer, hoe minder Bij getallen gaan vorm en frequentie hand in hand. En hoe kleiner het getal, hoe meer bijnamen
36		Lijftelwoorden
41		Van woord tot woord: basisgetallen
42		Hoe vaak is om de maand?
44		Van katoen tot briljant

	SPELLING
52	M.C. van den Toorn	Zin en onzin van het Groot Dictee Vijf jaar dictee: lustrum van kritiek én plezier
54	Greetje van den Bergh	Mite en werkelekhijt Hardnekkige misverstanden over de spellingherziening
55	Ingmar Heytze	Alle dichters gaan voorlezen Tien adviezen voor een goede voordracht
	•
	EN VERDER
50		Derde Dialectendag
50		Onze-Taalprijs
	RUBRIEKEN EN SERIES
46		Reacties: al-zin; Esperanto; Interlingua; zowel...als; geroerbakt; meisjesnaam; aanpassing familienamen; Vlaams; rijke stinkerds; tremaregels; tweede persoon; langste straatnaam; nummerbordtaal; punt na mr.
51		Vraag en antwoord: vanaf vier voorstelligen; als een dertientje; vijf miljoen mensen keek/keken
58		Tamtam: uitspraakwoordenboek; Europese talenoorlog; ‘Communicatief’; Geerts vertrekt; Brussels dialect; Nederlands zingen; Thorbecke-prijs toegekend
59		Sofietje [2]
60		Het proefschrift van... Jan Komen
61		Taalcuriosa: topogrammen [2]
62		InZicht: over nieuwe boeken
64		Ruggespraak

[Deel 2/3, pagina 46]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 4, pagina 65]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

HET TAALGEBRUIK VAN HET VLAAMS BLOK

VAN DALE JUNIORWOORDENBOEK

Wat vinden de ‘junioren’ er zelf van?

KWEEKVIJVER, VERVALTIJD, EPICENTRUM

Waarom zijn ‘wetenschapsmetaforen’ zo in trek?

HET AMBACHT VAN DE WETENSCHAPSJOURNALIST

ETYMOFILIE

TELRAAMAMBTENAAR! ALTERNATIEVE KWEEPEER!

Scheldwoorden van Gerrit Komrij

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • april 1995

[Deel 4, pagina 66]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Liesbeth Gijsbers

Frank Jansen

Jaap de Jong

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

Voor mensen met een leeshandicap is Onze Taal ook op cassette beschikbaar. Inlichtingen bij Centrum voor Gesproken Lektuur: 08860-82345 Onze Taal wordt in elektronische vorm voor brailleschrift beschikbaar gesteld door de CBB. Inlichtingen: 03417-51014

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 4 april 1995

	NIEUWE RUBRIEK
67	Wim Vandenbussche	Het taalgebruik van het Vlaams Blok Propagandataal kent vaak dubieuze stijlmiddelen. Het Vlaams Blok jongleert ermee. De taal van een politieke partij.
74	Jasper, Kamiel en Floris Jansen	Een woordenboek voor kinderen Vorig jaar verscheen Van Dale Juniorwoordenboek Nederlands. Wat vinden de ‘junioren’ er zelf van? Drie jongens (10 en 11 jaar) beoordeelden het boek.
76	Erik van der Spek	De meerwaarde van metaforen Waarom lenen we graag wetenschapsjargon? Is een epicentrum méér centrum dan een gewoon centrum?
78	Jaap de Jong	INTERVIEW ‘Quarks, DNA of REM-slaap: de lezer mag niet afhaken’ Hans van Maanen, wetenschapsredacteur, over het belang van een goede beginzin, schrijven in beelden en de kunst van het weglaten.
81	Joris van de Leur	Telraamambtenaar! Alternatieve kweepeer! Gerrit Komrij verrijkte de Nederlandse taal met diverse woorden en uitdrukkingen. De fraaiste zijn misschien wel de scheldwoorden.
82	A. Blom	Het ondoorgrondelijk(e) bijvoeglijk(e) naamwoord Zijn goed recht of zijn goede recht? Het verdwijnen van de e in bijvoeglijke naamwoorden.
84	Jan Erik Grezel	Ze leren 't nooit, die e! Hoe leren we buitenlanders het betekenisverschil tussen geheim agent en geheime agent?
86	Marinel Gerritsen en Renée van Bezooijen	Uitheemse woorden in Nederlandse mond [2] De Franse leenwoorden restaurant en politie.


75	Ewoud Sanders	Etymofilie Cultuurhistorische beschrijvingen van alledaagse begrippen, met de taal als uitgangspunt. In de eerste aflevering: de bougie

	EN VERDER

73		Nederlands op ‘het gym’
77		Compatibeler?
80		De zeevlam
85		Sofietje [3]
90		Nogmaals

	RUBRIEKEN

69		Vraag en antwoord: Johan(s) en Pieters boek; twintig stuks vee kwam(en) om; de te herziene rekening; niemand kent elkaar
70		Reacties: klemtonen; spellingherziening; lijftelwoorden; metathesis; -ova; ingrijpen in taal; baträöfke; uitspraak; vruchtbaarheidsregeling; de honden blaffen...
73		Vergeten woorden: pesjonkele
88		Tamtam: Nederlands-Perzisch lexicon; eigen taal is geld waard; politieke retorica; reclame bij rouw; stijlcheckers; taalkunde in onderwijs
90		Van woord tot woord: plonkelen
91		InZicht: over nieuwe boeken
92		Ruggespraak

[Deel 4, pagina 70]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 5, pagina 93]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

THEMA: TAAL EN GEHEUGEN

PROF. WAGENAAR OVER DE WERKING VAN HET GEHEUGEN

AAP, NOOT, MIES

Bijna vergeten schoolrijtjes

DE AANZWELLENDE TEKSTMASSA

MIDDELEEUWSE GEHEUGENKUNST

EEN ACTEUR, EEN RAPPER EN EEN DICHTER OVER HET VAN BUITEN LEREN VAN TEKSTEN

•

KEBAB, LIMPIE, REPERA, MATI

Exotische woorden in onze taal

HET VERTELPERSPECTIEF ALS STIJLMIDDEL

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • mei 1995

[Deel 5, pagina 94]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 5 mei 1995

	TAAL EN GEHEUGEN
95	Jaap de Jong en Peter Burger	Het geheugen als bibliotheek Hoe komt het dat we ons lang niet alles kunnen herinneren? Een interview met geheugendeskundige prof. W.A. Wagenaar.
98	Theo Groen	De aanzwellende tekstmassa Er worden hoe langer hoe meer teksten geproduceerd. Is het nog wel bij te benen?
100	Jan van der Plas	‘Rappen is jongleren met woorden’ Leert Def P al zijn raps uit het hoofd? Een interview.
102	W.P. Gerritsen	De eieren van de ridder en de kunst van het onthouden Middeleeuwers moesten de teksten die zij lazen ook onthouden. In hun geheugenkunst speelden illustraties en leestekens een belangrijke rol.
105	Jaap de Jong	‘Wat in je hoofd zit, kan niemand je afpakken’ Michaël Zeeman over het van buiten leren van poëzie.
108	Pieter Steinz	Aap, noot, mies: leren was memoriseren Schoolrijtjes van vroeger en hun geschiedenis.
111	Jaap de Jong	‘Bestond er maar een geheugenpilletje!’ Acteur Joop Admiraal over het instuderen van toneelteksten.

	•

118	Nicoline van der Sijs	Exotische woorden in onze taal Leenwoorden uit het Surinaams, Arabisch, enz.: een overzicht én een oproep.
	NIEUWE RUBRIEK

127		Uit de jaargangen Onze Taal van juni 1945

	EN VERDER
114		Sofietje [4]
114		In mei
125		Jaarvergadering Onze Taal
	RUBRIEKEN
115		Vraag en antwoord: aansluit(ings)kosten; denken aan/over
116		Reacties: Vlaams; punt na mr.; maateenheden; meisjesnaam; om de maand
120		Het proefschrift van... José Sanders
121		Etymofilie: revolver
122		Tamtam: neerlandistiek in Zuid-Afrika; Nederlands in Wallonië; rampzalige taalfout; het Nederlands in verval?; 100 jaar ANV
124		InZicht: over nieuwe boeken
126		Van woord tot woord: heugen en meugen
128		Ruggespraak

[Deel 5, pagina 116]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 6, pagina 129]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

DE NADELEN VAN POLITIEK CORRECT TAALGEBRUIK

ONZE-TAALPRIJS VOOR KOOS VAN ZOMEREN

‘Mooie zinnen gaan altijd ergens over, dat onderschatten veel mensen.’

KOMT ER EEN ‘NIEUWE’ LETTER: DE IJ?

DIALECT IN BEWEGING

BAAIVANGEN EN ZWEMBADPAS

Gevleugelde woorden uit Thijssens Kees de jongen

HET WNT OP CD

DE PEN [WAARMEE IK] [WAAR IK MEE] SCHRIJF

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • juni 1995

[Deel 6, pagina 130]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 6 juni 1995

	EN VERDER
131	F. Jansen	Wat is er tegen politiek correct taalgebruik? ‘Mongool’ of ‘een persoon met het syndroom van Down’? Bedenkingen bij politiek correct taalgebruik.
136		Onze-Taalprijs De derde Onze-Taalprijs gaat naar Koos van Zomeren. Het juryrapport en een interview met de winnaar.
140		...X, IJ, Y, Z Zoek je ijzer onder de i of tussen de x en de z? En moet er geen einde komen aan deze verwarring?
142	Siemon Reker	Dialect in beweging De resultaten van recent onderzoek naar dialecten.
144	J.M. van der Horst	Een taalregel waarmee iets/waar iets mee mis is Sommigen vinden De pen waarmee ik schrijf beter dan De pen waar ik mee schrijf. Waar komt die ‘regel’ vandaan?
146	Jaap Bakker	Een gesloten grabbelton De Rijmschijf, een rijmwoordenboek op diskette. Voldoet hij aan de eisen?
148	Jos Paardekooper	Baaivangend in zwembadpas Theo Thijssen voegde enkele gevleugelde woorden toe aan het Nederlands.
150	Ewoud Sanders	Het WNT op cd Ons taalmuseum op cd-rom; wat blijft er te wensen over?
152	Willem Hendrikx	Taal voor techneuten Taalhandleidingen voor technici. Een vergelijkend warenonderzoek.
156	Luuk Lagerwerf	Communicatie versus grammatica Als je een ongrammaticale zin verbetert, wordt die dan ook duidelijker?
	•
135		Lezing op jaarvergadering Onze Taal
143		‘Als u begrijpt wat ik bedoel’: congres Onze Taal
145		Signalement: al ben je...
151		Schuin
155		Sofietje [5]
157		Jargon en slang [6]

	RUBRIEKEN
133		Reacties: herkomst van telwoorden; nul; getal van het beest; compatibelst; pesjonkele; wetenschapsmetaforen; taal van het Vlaams Blok
139		Vraag en antwoord: waken voor; flauwe(,) platvloerse; getuige(n) de reacties
149		Nieuwe woorden
154		Taalcuriosa: topogrammen; crypto-nummerplaten
155		Etymofilie: basalt
158		Tamtam: Vlaams; Nederlands in Europa; uitspraakwoordenboek; Taalunie krijgt zusje
160		Van woord tot woord: -ingvissen
161		Het proefschrift van... Mark van Twist
162		InZicht: over nieuwe boeken
163		Uit de jaargangen
164		Ruggespraak

[Deel 6, pagina 133]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 7/8, pagina 165]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

‘ALS U BEGRIJPT WAT IK BEDOEL’

Congres op 21 oktober

DE TAAL VAN TOONDERS DORKNOPER

ANS, STER, AAP, PINT, LID

Letterwoorden zijn vaak ook bestaande woorden.

DE INLEIDING VAN EEN TOESPRAAK

CONDOOM: ‘GOM DOE OM’

Een bijzondere vorm van etymologie

LEGERTAAL

DE UITSPRAAK VAN ENKELE FRANSE LEENWOORDEN

Speciaal, cruciaal, aubergine, energie en ingenieur

DUBBELE ONTKENNINGEN

NEOLOGISMEN VAN VAN KOOTEN EN DE BIE

maandblad van het genootschap onze taal

7/8

64ste jaargang • juli/aug. 1995

[Deel 7/8, pagina 166]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 7/8 juli/augustus 1995

	EN VERDER
167		Congres ‘Als u begrijpt wat ik bedoel’

168	René Appel	Acrohomoniemen ANS, STER, AAP: letterwoorden zijn vaak ook bestaande woorden. Is dat toeval?

174	Christine Swankhuisen	De inleiding van een toespraak Vijf adviezen voor een pakkende opening.

176	Redactie Koenen	Van kaartenbak tot Koenen [7]: grammatica Werkwoordsvormen en bijvoeglijke naamwoorden.

178	Jan Klerkx	Het neo-Dorknoperiaans Marten Toonder krijgt het erelidmaatschap van het genootschap. De taal van ambtenaar Dorknoper is een mooie illustratie van Toonders taalkunst.

180	Marinel Gerritsen en Renée van Bezooijen	Uitheemse woorden in Nederlandse mond [3] De Franse leenwoorden speciaal, cruciaal, aubergine, energie en ingenieur.

184	Margriet de Koning Gans	Legertaal Kenmerken van een springlevende groepstaal.

186	Ton van der Wouden	Dubbele ontkenningen Gebruik nooit twee ontkenningen bij elkaar, want die heffen elkaar op. Hoe juist is deze regel eigenlijk?

188	F. Jansen	Valkuilen voor de amateurtaalkundige Kwispelen komt van ‘ik wil spelen’ en condoom van ‘gom doe om’: etymologie volgens Willem Hietbrink.

190	Marcel Lemmens	Het systeem als systematiek Waarom systematiek in plaats van systeem?

194	Renson van Tilborg	Simplisties Woordenboek Vijftig neologismen van Van Kooten en De Bie.

	•

171		De/het place
172		Genootschap zonder ruggegraat
179		Medelanders
183		Het einde van de tunnel
191		Functies van het cliché
192		Taalergernissen
195		Sofietje [6]
199		Signalement

	RUBRIEKEN

170		Reacties: In mei; meisjesnaam; huwelijksfeesten; perspectief; Dixieland; uilebal
173		Vraag en antwoord: foutief beknopt; omdat/doordat
182		De taalgrens: wel weer even
185		Vergeten woorden: gerden
189		Etymofilie: pekinees en abessijn
196		Het proefschrift van... Jehannes Ytsma
197		Tamtam: groter dan mij; de ergste woorden; talenonderwijs in mbo
198		InZicht: over nieuwe boeken
199		Uit de jaargangen
200		Ruggespraak

[Deel 7/8, pagina 170]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 9, pagina 201]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

HET VOORZITTEN VAN EEN VERGADERING

Tips van Annemarie Grewel

‘IF YOU GATHER MY MEANING’

Het werk van Marten Toonder in vertaling

IS HET NEDERLANDS EEN BEDREIGDE TAAL, EN HEEFT WETTELIJKE BESCHERMING ZIN?

CITEREN VAN SPREKERS

Moet het altijd woordelijk?

SPEUREN NAAR SPELFOUTEN: EEN PROEFSCHRIFT

In ‘Vraag en antwoord’:

[SWIETER] OF [SWETTER], GEGRILLD OF GEGRILD, BIJ DEZE OF BIJ DEZEN?

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • september 1995

[Deel 9, pagina 202]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Liesbeth Gijsbers

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 9 september 1995

	EN VERDER
203	Ingmar Heytze	Wilt u afronden? Annemarie Grewel geeft tips voor het voorzitten van een vergadering. ‘Contact leggen is belangrijker dan orde houden.’
210	Drs. Annemarie Korevaar	‘If you gather my meaning’ Marten Toonder krijgt het erelidmaatschap van het genootschap. Zijn werk verscheen in diverse talen. Wat werd trullenhoedster in het Turks, en hoe heet Pee Pastinakel in het Engels? Over de vertaalbaarheid van het Rommeldams.
213	Dr. C.L.J. de Bot	Waarom dit artikel niet in het Engels is Wordt het Nederlands echt bedreigd door het Engels? En moet onze taal wettelijk worden beschermd? We kunnen een les leren van het Catalaans, en van de Amerikaanse ‘English-Only Movement’.
216	Kees van Wee	Woordelijk citeren? Sprekers drukken zich niet altijd even goed uit; wat doe je daarmee als je hen citeert? Adviezen voor integer citeren.

	•

219		Ontsnipperen?
219		Ander woord voor...inlay
221		Sofietje [7]
222		Verslag jaarvergadering Onze Taal
225		En dergelijke, enzovoort(s), etc.

	•

	RUBRIEKEN
205		Reacties: Al gaat het nu dooien...; geestelijk/verstandelijk gehandicapt; de ij als ‘nieuwe’ letter; ‘ik ben niet “ook zo”’; crypto-nummerplaten; men wordt verzocht; de uitspraak van energie; Sofietjes kneep; zeggen van...; een stuk kouder/warmer; toen viel (het) me op dat...; namen huwelijksfeesten
209		Vraag en antwoord: Romeinse cijfers; bij deze(n); [swieter] of [swetter]?; gegrilld of gegrild vlees?
217		Nieuwe woorden
218		Taalcuriosa: droedels [2]
218		Van woord tot woord: niets
220		Het proefschrift van... Theo Vosse
223		Etymofilie: bantamgewicht
224		Tamtam: Taalunie-conferentie over veeltaligheid in Europa; ‘herverkaveling’ tijdschriften voor neerlandici; fouten in tenaamstellingen
226		InZicht: over nieuwe boeken
226		Uit de jaargangen
228		Ruggespraak

[Deel 9, pagina 205]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 10, pagina 229]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

EEN STANDPUNT INNEMEN

‘Territoriale’ beeldspraak bij meningsverschillen

DE TAAL VAN MARTEN TOONDER

Bommel, de Bovenbazen: wat zit er achter de naam?

ONZE-TAALLEZERS: WIE ZIJN ZE EN WAT WILLEN ZE?

WIE CORRIGEERT DE CORRECTOR?

De moeizame verhouding tussen publicisten en correctors

WOORDENBOEK VAN DE POËZIE

DE UITSPRAAK VAN SCEPTER, EUTHANASIE EN AUTO

WOORDENBOEKEN EN TAALVERANDERING

HET IDEAAL VAN DE RRROLLENDE R

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • oktober 1995

[Deel 10, pagina 230]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 10 oktober 1995

	DE TAAL VAN MARTEN TOONDER
231	Frans van Eemeren en Rob Grootendorst	Ga van dat standpunt af! De taal van het meningsverschil is rijk aan ‘territoriale’ beeldspraak: van een standpunt innemen tot zich op de vlakte houden.
	•

236	Drs. J. Bruggeman	Persoonsnamen in Bommelverhalen Hoe komen Tom Poes en Ollie B. Bommel aan hun naam? En de Bovenbazen?

237		Invloed van het Engels op Toonders taal

238		Een Bommelverhaal in het Latijn
	•
240		Wie u bent en wat u wilt Het aantal vrouwelijke Onze-Taalleden is flink toegenomen. En de lezers zijn vooral geïnteresseerd in ‘goed en fout taalgebruik’. De resultaten van een enquête.

244	Guus Rombouts	Wie corrigeert de corrector? De samenwerking tussen publicist en corrector verloopt niet altijd even gladjes.

246	Theo de Boer	Van kaartenbak tot Koenen [8] Taal verandert; wat fout is wordt soms goed. Hoe reageert een woordenboekmaker hierop?

248	Marinel Gerritsen en Renée van Bezooijen	Uitheemse woorden in Nederlandse mond [4] Griekse/Latijnse woorden als scepter, euthanasie en auto.

	NIEUWE RUBRIEK
253	Guus Middag	Woordenboek van de poëzie Poëziecriticus Guus Middag over de soms vreemd aandoende woordkeus van onze dichters. In de eerste aflevering: het ossenboek.
	•
	EN VERDER
239		Rijssel of Lille?
243		Engels?
245		Zwemmen
247		Hunnofobie is hypercorrect
250		Levensbestendig?
254		Sofietje [8]: een rrrollende r
255		Richting de mensen
257		Contributie 1996

	VASTE RUBRIEKEN EN SERIES
233		Reacties: mi spiego bene?; taal voor techneuten; de/het place; dubbele ontkenningen; systematiek; genootschap zonder ruggegraat; legertaal
235		Vraag en antwoord: tolk(en)-vertalers; punt of dubbele punt?; casu quo
242		De Taalgrens: we zien wel
243		Vergeten woorden: amerijtje
250		Etymofilie: radar
251		Tamtam: colleges in het Engels; taalkunde op de tocht
252		Het proefschrift van... Mirjam Woutersen
256		Van woord tot woord: poot en been
257		Uit de jaargangen
258		Inzicht: over nieuwe boeken
260		Ruggespraak

[Deel 10, pagina 233]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 11, pagina 261]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

JAJEM, TINNEF, KINNESINNE

Jiddische leenwoorden in het Nederlands

WAT IS EIGENLIJK EEN BASTAARDWOORD?

VAN SCHOT IN DE ROOS TOT LOSSE FLODDER

‘Oorlogsmetaforen’ in de taal van het meningsverschil

SPELLEN: ZIEN WE LETTERS OF WOORDEN?

Spellingherziening taalpsychologisch doorgelicht

GRAFISCHE VORMGEVING EN LEESBAARHEID

Tips voor een optimaal waarneembare tekst

WAAROM IS HET IS ER BEST PLUIS RAAR NEDERLANDS?

GROENMAN-TAALPRIJS VOOR MARTINE TANGHE

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • november 1995

[Deel 11, pagina 262]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 11 november 1995

	EN VERDER
263	Floor Loeb-Diehl	Jiddische leenwoorden in het Nederlands Hoe langer hoe minder mensen weten dat jajem, tinnef en kinnesinne Jiddische woorden zijn. Veel jongeren kennen er ook de betekenis niet van.

264	Dr. K. Bakker	Sores Een kort verhaal vol Jiddische leenwoorden.

270	Harry Cohen	De zeszevenproef Geen spellingdebat of het gaat wel over de schrijfwijze van bastaardwoorden. Maar wat is dat volgens deskundigen nu eigenlijk, een bastaardwoord?

272	Frans van Eemeren en Rob Grootendorst	Van schot in de roos tot losse flodder In de taal van het meningsverschil komen nogal wat ‘oorlogsmetaforen’ voor. Argumenten worden voorgesteld als wapens: als pijlen, degens en bommen.

275	Gerard Kempen	De mythe van het woordbeeld Spellen we letter voor letter of herkennen we woordbeelden? Spellingherziening taalpsychologisch doorgelicht.

278	Gerard Nas	Met het oog op de tekst Leesbaarheid heeft ook veel te maken met de grafische vormgeving. Hoe krijg je een optimaal waarneembare tekst?

284	Ton van der Wouden	Negatieve omgevingen Het is er best pluis is raar Nederlands. Pluis heeft hier een ontkenning nodig. Geldt dat ook voor hoeven? En voor ook maar iets?
	•

280		Groenman-taalprijs voor Martine Tanghe. Het juryrapport.
	•
	RUBRIEKEN

265		Reacties: ‘Waarom dit artikel niet in het Engels is’ (over de bescherming van het Nederlands); kakelburger; men wordt verzocht; politiek correct
268		Nieuwe woorden
269		Vraag en antwoord: eruitzien of er uitzien?; herstel(d)melding; meervoudsvorm haar?
274		Etymofilie: newfoundlander
281		Van woord tot woord: olifant
282		Tamtam: vloeken; tekstbegrip van technici; onduidelijke brieven van de gemeente; Nederlands in de grondwet; nieuwe spelling
285		Woordenboek van de poëzie: tochthond
286		InZicht: over nieuwe boeken
287		Uit de jaargangen
288		Ruggespraak

[Deel 11, pagina 265]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

[Deel 12, pagina 289]

onze taal

beschermvrouwe h.k.h. prinses juliana

•

in dit nummer o.a.

NEERLANDISTIEK IN HET BUITENLAND

NERGENS ZO GEZELLIG ALS IN HET NEDERLANDS

Over onvertaalbare woorden

SPINNEWIEL-SPINNENWEB, RUGGESPRAAK-RUGGENMERG

De tussen-n in het nieuwe Groene Boekje

JURIDISCHE TEKSTEN

Kan het iets begrijpelijker?

VERSTAND EN GEVOEL IN DE TAAL VAN HET MENINGSVERSCHIL

WAT KOMT NIET IN HET WOORDENBOEK?

TIPS VOOR UW NIEUWJAARSSPEECH

NIEUW: AUTOMATISCHE STIJLCONTROLE

maandblad van het genootschap onze taal

64ste jaargang • december 1995

[Deel 12, pagina 290]

onze taal

genootschap

onze taal

Laan van Meerdervoort 14a

2517 AK Den Haag

Telefoon 070-3561220

(Fax 070-3924908)

Het maandblad Onze Taal (oplage 42.000) wil op prettig leesbare en taalkundig verantwoorde wijze inzicht geven in alle zaken die het taalgebruik betreffen.

Niet alleen de deskundige is aan het woord in Onze Taal, maar ook en vooral de taalgebruiker in welke hoedanigheid ook.

Voor het overnemen van artikelen is toestemming van de redactie nodig.

De Nederlandse Taalunie steunt het genootschap financieel bij zijn activiteiten.

BESTUUR GENOOTSCHAP ONZE TAAL:

voorzitter: H.A.M. Hoefnagels

vice-voorzitter: dr. D. Dolman

secretaris: C.N.F. van Ditshuizen

penningmeester: H.P. van Leeuwen r.a.

leden:

Jozef Deleu

dr. H. Heestermans

mevr. drs. Vera Illés

mevr. drs. A. Kosterman

dr. J. Renkema

prof. dr. J.W. de Vries

SECRETARIAAT:

drs. P.H.M. Smulders, directeur

mevr. H.M.J. van der Laan, secretaresse

mevr. H. Bakker

Gerda Wessels

Taaladviesdienst:

Roos de Bruyn

Louise Offeringa

W. Sterenborg

Redactie:

Peter Smulders, secretaris

Frank Jansen

Jaap de Jong

Kees van der Zwan

Onze Taal verschijnt tienmaal per jaar, met een dubbelnummer in februari/maart en juli/augustus. Prijs los nummer f 5,-. Abonnementsprijs (inclusief lidmaatschap) voor Nederland, België, Suriname, Aruba en de Nederlandse Antillen f 33,- per jaar (Bfr. 600); buiten deze landen f 48,- per jaar (per luchtpost f 53,-). Op groepsabonnementen wordt korting verleend. Inlichtingen hierover bij het secretariaat. Opzegging van een abonnement dient te geschieden vóór 1 november.

Prijs voor CJP-houders: f 24,50 per jaar; opgave voor CJP'ers uitsluitend aan Federatie CJP, Postbus 3572, 1001 AJ Amsterdam.

In Nederland: giro 3992897 t.n.v. Ver. Alg. Ned. Mechelen, telefoon 00/3215.401876

Het genootschap wordt in zijn werk gesteund door adviezen van:

-	het P.J. Meertens-Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde, Amsterdam
-	het Instituut voor Neerlandistiek van de Universiteit van Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren, afdeling Nederlands van de Vrije Universiteit Amsterdam
-	de Faculteit der Letteren van de Katholieke Universiteit Brabant
-	Sectie Taal en Techniek van de Technische Universiteit Eindhoven
-	de Vakgroep voor taalkundig onderzoek van de Fryske Akademy
-	de Vakgroep Nederlandse taal- en letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen
-	de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden
-	het Instituut voor Nederlandse Lexicologie, Leiden
-	het Instituut Nederlands van de Katholieke Universiteit Nijmegen
-	de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht

Vormgeving: Inge Kwee, Ad van der Kouwe (Manifesta), Rotterdam

Foto omslag: Tom Croes

Cartoons: Leo Immerzeel

Druk: Bosch & Keuning, Baarn

ISSN 0165-7828

INHOUD

64ste jaargang nummer 12 december 1995

	IVN 25 JAAR

291	Peter Burger	De buitenposten van het Nederlands Op zo'n 250 plaatsen in het buitenland zijn er docenten neerlandistiek actief. Hun belangen worden behartigd door de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek.

293	Peter Burger	Het is nergens zo gezellig als in het Nederlands Welke Nederlandse woorden zijn onvertaalbaar? En voor welke buitenlandse woorden bestaat er geen Nederlands equivalent? Een enquête onder docenten Nederlands in het buitenland.
	•
300	Corriejanne Timmers	De spelling van de tussen-n Deze maand verschijnt het nieuwe Groene Boekje. Hoe is daarin het prangende probleem van de tussen-n opgelost, en wat ging er aan die oplossing vooraf?

303	Bob Duynstee en Charlotte Polak	Het ‘alles-voor-de-punt-syndroom’ Kunnen juridische teksten niet begrijpelijker? De meningen lopen uiteen.

306	Frans van Eemeren en Rob Grootendorst	Verstand en gevoel: water en vuur? Redelijkheid is koel, emotionaliteit warm, maar een discussie mag noch te koud noch te warm worden. Aflevering 3 van een serie over de taal van het meningsverschil.

308	Theo de Boer	Van kaartenbak tot Koenen [9] [slot] Waarom ontbreken sommige woorden in het woordenboek?

309	Aart-Jan van Amerongen	‘Alweer een jaar voorbij...’ Tips voor een goede nieuwjaarsspeech.

311	Riemer Reinsma	Een schrijfhulp met handicaps Haast elke tekstverwerker heeft een spellingcorrector. Sinds kort is er ook een programma dat stijlfouten verbetert. Voldoet het?
	•
	EN VERDER

302		De nieuwe spelling in Onze Taal
305		Dankwoord Marten Toonder, erelid Onze Taal
313		Ander woord voor inlay
313		Het Nederlands beschermen? Een weerwoord
315		Hij is groter dan mij of ik?
320		Sofietje [9] [slot]
320		Judasschaap
323		Trefwoordenregister 1995
	•
	RUBRIEKEN

296		Reacties: nieuwe speling; wie corrigeert de corrector?; en of maar aan het begin van een zin; minister(s)-president; genootschap zonder ruggegraat?; skeptisch en septisch; verstandelijk gehandicapt
299		Vraag en antwoord: des vrouws?; goed(e) nota nemen; onderwijs wacht(en) veranderingen; je reinste onzin; weleens/wel eens
314		Nieuwe woorden
316		Het proefschrift van... Rob Vousten: schoolpleindialect
317		Woordenboek van de poëzie: mazoet
318		Tamtam: Nedersaksisch; Befehl ist geklets; Groot Dictee; taalscheiding in Kroatië
321		InZicht: over nieuwe boeken
322		Uit de jaargangen
324		Ruggespraak

[Deel 12, pagina 296]

Onze Taal biedt aan elke lezer de mogelijkheid tot reageren.

Stuur uw reactie naar: Redactie Onze Taal, Laan van Meerdervoort 14a, 2517 AK Den Haag.

Voor bijdragen aan deze rubriek gelden de volgende richtlijnen:

•	Formuleer uw reactie kort en bondig (bij voorkeur niet meer dan 250 woorden).
•	Geef in de tekst duidelijk aan op welk artikel wordt gereageerd.
•	Stel uw bijdrage zodanig op dat de lezer niet wordt verplicht een vorig nummer erbij te halen.
•	Lever uw reactie, bij voorkeur getypt, in onder vermelding van naam en (eventueel) functie. De redactie kan buiten medeweten van de auteur inkortingen en stilistische veranderingen aanbrengen in reacties, en raadpleegt bij belangrijke wijzigingen de auteur. Reacties kunnen doorgaans pas worden geplaatst twee maanden na het nummer waarop u reageert. Niet-geplaatste reacties worden doorgestuurd naar de auteur van het desbetreffende artikel.

Vorige Volgende