| |
| |
| |
InZicht
Nico Groen & Erik Viskil
InZicht licht u in over nieuwe boeken, congressen en lezingen in taalkundig Nederland. Vermelding in deze rubriek betekent niet dat de redactie ze aanbeveelt.
Voor een zo volledig mogelijk beeld hebben wij ook uw hulp nodig. Weet u iets waarvan u denkt dat het in deze rubriek thuishoort, laat het ons dan weten! Verschijningsdata en prijzen onder voorbehoud.
| |
● Neerlandici
De Nederlandse Taalunie en de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek (IVN) hebben onlangs de 12de editie van Wie en wat in de neerlandistiek in Nederland en België uitgegeven. Het boekje bevat - behalve de namen en werkadressen van neerlandici aan Vlaamse en Nederlandse universiteiten - een overzicht van overheidsinstanties, wetenschappelijke instituten en overige instellingen op het gebied van de Nederlandse taal- en letterkunde, alsmede een overzicht van tijdschriften waarin over de neerlandistiek wordt gepubliceerd. Door het omvangrijke trefwoorden- en personenregister is het boekje bijzonder handig in het gebruik.
Wie en wat in de neerlandistiek in Nederland en België kost f 15,- en is te bestellen door overmaking van het bedrag op Postbanknr. 3314917, t.n.v. IVN (Woubrugge), onder vermelding van Wie en wat.
ISSN 0928-1355
| |
● Babel in Nederland?
Het heet volksetymologie: het verklaren van vreemde woorden door ze te vervormen tot woorden die veel vertrouwder zijn. In Kwispelen met taal - geschreven door Ronald Lagendijk - verklaart volksetymoloog Willem Hietbrink de betekenis en oorsprong van honderden Nederlandse en buitenlandse woorden door ze te vervormen tot eenvoudige dialectwoorden. Hietbrink groeide op in kloosters en weeshuizen. Lezen kon hij niet, dus vertrouwde hij op zijn oren. Met zijn taaltheorie kan hij bijna elk woord of elke uitdrukking herleiden. Kwispelen betekent 'k-wil-spelen, het stellen van een vraag brengt een ander an-'t-woord en literatuur is een lied-ter-uwe-eer. Hietbrink laat het hier niet bij. Met zijn ‘theorie’ wil hij duidelijk maken dat het Nederlands de bakermat van alle talen is. Hiermee zou hij wel eens de Antwerpse geleerde Johannes Goropius Becanus naar de kroon kunnen steken. Die schreef in 1569 dat het Nederlands niet alleen de oudste taal ter wereld was, maar dat het ook al door Adam in het paradijs gesproken werd. Hij bewees dit met een staaltje volksetymologie: het Douts (de taal uit het paradijs) was gewoon het Diets, en Babel kwam van babbelen. Becanus is er beroemd door geworden.
Kwispelen met taal. Het oertaalwoordenboek van Willem Hietbrink en Ronald Lagendijk is verschenen bij Uitgeverij Phoenix en den Oudsten. Het kost f 25,-
ISBN 90 71082 22 9
| |
● Totaalboek
Inez van Eijk is naast etiquettespecialiste de auteur van bekende taal(advies)-boeken als De brievenhulp, De taalhulp, De schrijfhulp en de serie Ha, Dictee. Al haar kennis en ervaring op dit gebied heeft ze bijeengebracht in het pas verschenen werk Het totale taalboek. Hierin leidt zij de lezer langs alle aspecten van het Nederlands: grammatica, turbotaal, spelling, geschiedenis, etymologie, literaire stijlen, Latijnse woorden en uitdrukkingen in het Nederlands, enzovoort. Ook min of meer technische termen als onomatopee, hyperbool en palindroom worden toegelicht. Geen taalonderwerp blijft onbesproken, en er wordt dan ook al voorzichtigjes naar het boek verwezen met ‘de Van Eijk’.
Het totale taalboek wordt uitgegeven door uitgeverij Balans en kost f 34,90.
ISBN 90 5018 277 1
| |
● Synoniemenprisma
In november 1993 kwam het Spectrum Synoniemenboek van Riemer Reinsma op de markt. Als afgeleide daarvan verscheen recentelijk de Prisma van de synoniemen, waarin meer dan 30.000 woorden en uitdrukkingen in groepen ingedeeld staan op grond van hun overeenkomst in betekenis. Bij Reinsma houdt dat in dat niet alleen ‘strikte’ synoniemen zijn opgenomen, maar ook woorden met een overkoepelende betekenis (hyperoniemen) en woorden met een engere betekenis dan die van het trefwoord (hyponiemen). Bij ingangen wordt óf een synoniem gegeven, óf wordt verwezen naar een hypo- of hyperoniem.
Prisma van de synoniemen. Woorden met verwante betekenissen wordt uitgegeven door Uitgeverij Het Spectrum en kost f 19,90.
ISBN 90 274 4142 1
| |
● Autobiografie schrijven
Veel ouderen wagen zich tegenwoordig aan het schrijven van hun levensverhaal. Hoe men dat het best kan aanpakken, wordt beschreven in Van vroeger. Dit boek biedt behalve achtergrondinformatie ook concrete aanwijzingen voor autobiografisch schrijven en is daarmee vooral een praktische methode die zowel door ouderen zelf als door docenten, hulpverleners en begeleiders van ouderen kan worden gebruikt. Oefeningen en teksten, geschreven door deelnemers aan cursussen ‘levensverhalen schrijven’, illustreren de aanpak.
Van vroeger. Levensverhalen schrijven met ouderen is geschreven door José Franssen, andragoge en docente creatief en zakelijk schrijven. Het boek wordt uitgegeven door Bohn Stafleu Van Loghum en kost f 39,50.
ISBN 90 313 1705 5
| |
● Tekst[blad]
Op 21 maart jl. werd het eerste nummer van het tijdschrift Tekst[blad] gepresenteerd. Tekst[blad] (in het begeleidende persbericht opmerkelijk genoeg ‘het eerste en enige Nederlandse vaktijdschrift over taal en tekst’ genoemd) is bestemd voor wie zich beroepsmatig bezighoudt met de produktie en vormgeving van tekst: onder anderen (bedrijfs)journalisten, pr- en voorlichtingsfunctionarissen, en vormgevers. Het is een van de twee tijdschriften die zijn voortgekomen uit het onlangs ter ziele gegane Communicatief - het andere is Communicatie, dat zich meer dan Tekst[blad] richt op pr en communicatie.
Tekst[blad] verschijnt viermaal per jaar bij uitgeverij Bohn Stafleu Van Loghum, Postbus 246, 3990 GA Houten. Een jaarabonnement kost f 75,- (voor studenten f 52,50).
| |
● Voorzetten
In de reeks Voorzetten van de Nederlandse Taalunie verscheen deel 47: Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen. Dit deel kan min of meer worden gezien als een vervolg op Voorzetten nummer 23 uit 1989, waarin een overzicht werd gegeven van alle activiteiten op het gebied van het Nederlands
| |
| |
als tweede taal. De toen beschreven plannen en ontwikkelingen worden in deel 47 in zes bijdragen besproken, geanalyseerd en gevolgd in de uitwerking die zij in de afgelopen jaren kregen.
Het Nederlands als tweede taal in Nederland en Vlaanderen: Beleid, onderzoek en onderwijs staat onder redactie van Sjaak Kroon en Ton Vallen en kost f 24,90. De reeks Voorzetten verschijnt bij Sdu Uitgeverij Koninginnegracht.
ISBN 90 12 08196 3
| |
● Nederlands als tweede taal
Op 10 juni a.s. houdt de Landelijke Vereniging van Neerlandici (LVVN) een symposium over Nederlands als tweede taal. Er zal worden gesproken over het huidige tekort aan mogelijkheden voor buitenlanders om Nederlands te leren, over het beleid en de gevolgen daarvan, over leermethodes, en over de voor- en nadelen van onderwijs in de eigen taal en cultuur. Sprekers zijn onder anderen René Appel, hoogleraar Nederlands als tweede taal, en A.G. Sciarone, auteur van De Delftse methode.
Het symposium vindt plaats in het Centraal Faciliteitengebouw van de Rijksuniversiteit Leiden. Deelname kost f 30,- voor leden en f 50,- voor niet-leden; student-leden betalen f 15,-; overige studenten f 25,-. Inschrijving en inlichtingen: LVVN, Postbus 11398, 1001 GJ Amsterdam, tel. 020-5254737.
| |
● WNT op cd-rom, met korting
Het grootste woordenboek ter wereld - het Woordenboek der Nederlandsche Taal - is nu in elektronische vorm beschikbaar. Op meer dan 42.000 pagina's komen de Nederlandse woorden en zegswijzen vanaf het jaar 1500 met herkomst, betekenisontwikkeling en verbindingen aan bod. Vele voorbeeldcitaten illustreren het gebruik en de historische ontwikkeling van onze woordenschat.
Op de cd-rom met het WNT kan snel door het hele woordenboek gezocht worden naar een bepaald woord. Verder kunt u zelf de index uitbreiden, en tekstfragmenten kopiëren en die gebruiken in tekstverwerkersbestanden.
AND Software brengt het elektronische WNT op de markt. Tot 30 juni geldt een intekenprijs van f 1495,-; dat betekent een korting van f 500,- op de winkelprijs van f 1995,-. Voor bestelling: zie het ingelegde intekenformulier in het aprilnummer van Onze Taal. Dit formulier is ook op te vragen bij Onze Taal: 070-3561220.
|
|