Onze Taal. Jaargang 61

[p. 142]

Inzicht
Nico Groen & Erik Viskil

● Vertalen

Er zijn mensen die denken dat een computer de menselijke vertaler wel kan vervangen, en er zijn anderen die stellen dat elke vertaling per definitie een kleurloos aftreksel van de oorspronkelijke tekst is. In Vertaalwetenschap: ontwikkelingen en perspectieven probeert Kitty van Leuven, hoogleraar Vertaalwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam, orde te brengen in de opvattingen en meningen die er over vertalen en vertaalwetenschap bestaan. Zij beschrijft hoe in het verleden over vertalen werd gedacht en gaat in op de perspectieven voor de vertaalwetenschap.

Vertaalwetenschap: ontwikkelingen en perspectieven wordt uitgegeven door Coutinho en kost f 24,50.
ISBN 90 6283 862 6

Nederlands van nu [1 en 2]

Het eerste nummer van Nederlands van Nu in 1992 (jan./feb.) is grotendeels gewijd aan twee verslagen. De lezingen van het jubileumcongres van Onze Taal (november 1991) worden besproken, en het nummer opent met de volledige weergave van de voordracht die professor Theissen op 28 september 1991 in Brussel hield op de VAN-themadag ‘Welk Nederlands?’ Onder de titel ‘Welk Nederlands voor de Walen?’ belicht Theissen, docent aan de universiteit van Luik, de speciale problemen die het onderwijs Nederlands oplevert in Franstalig België. Talige verschillen tussen Vlaanderen en Nederland spelen hierbij een grote rol. Deze verschillen komen nog uitgebreider aan bod in nummer 2 (maart/ april) van NvN. Daarin is de tweede lezing van de themadag in extenso afgedrukt. Professor Taeldeman, docent aan de universiteit van Gent, bespreekt onder de titel ‘Welk Nederlands voor Vlamingen?’ de keuze tussen de Noordelijke norm en een Vlaamse variëteit, en de ‘vlucht naar een tussentaal’. Verslagen van twee andere taalcongressen en van de ‘Grote Spellingproef’ in West-Vlaanderen sluiten het tweede nummer van NvN af.

Een abonnement op Nederlands van Nu kost Bfr. 550/ f 30,- en is te verkrijgen bij de Vereniging Algemeen Nederlands, Koningsstraat 192 bus 19, B 1000 Brussel. Betaling vanuit Nederland via girorekening 3992897 t.n.v. VAN, Brussel.

● Kindertaal

Leren spreken is een ingewikkeld proces dat van verschillende lichamelijke en psychische factoren afhankelijk is. In Kinderen en taal beschrijft Sieneke Goorhuis-Brouwer hoe het spraak- en taalverwervingsproces bij baby's, peuters en kleuters precies verloopt. Het boekje is interessant voor ouders die meer willen weten over hoe hun kind de taal leert gebruiken. Zij kunnen de ontwikkeling van de spreekvaardigheid bewuster meemaken, maar ook eventuele problemen in deze ontwikkeling ontdekken. Op grond van haar beschrijvingen kunnen ouders misschien voorkomen dat hun kind een taalachterstand oploopt.

Kinderen en taal. De spraak- en taalontwikkeling van baby's, peuters en kleuters is verschenen bij Kosmos en kost f 24,90.
ISBN 90 215 1804 X

● Taaldidactiek

Onlangs verscheen een nieuwe, herziene druk van Taaldidactiek aan de Basis. Dit boek, dat informatie geeft over taal en taalonderwijs, beoogt leraren in het basisonderwijs inzicht te geven in de pluriformiteit van het taalonderwijs en hen zo te helpen dit onderwijs op verantwoorde wijze in te richten. Deze vierde druk, die onder redactie staat van de Nijmeegse Werkgroep Taaldidactiek, verschilt in velerlei opzicht van de voorgaande drukken: er is meer aandacht voor het jongere kind, er zijn nieuwe hoofdstukken over leesbevordering en spelling, en er wordt expliciet aandacht besteed aan onderwijs aan allochtone kinderen.

Taaldidactiek aan de Basis is verschenen bij Wolters-Noordhoff en kost f 78,50.
ISBN 90 01 50900 2

● Nederlands aan de basis

Het zal niet lang duren voor de basisvorming haar intrede doet in het Nederlandse onderwijs: alle leerlingen in de eerste drie jaar van het voortgezet onderwijs krijgen dan op alle schooltypen dezelfde vakken. Nederlands in de basisvorming voldoet aan de eisen die aan deze vorm van onderwijs worden gesteld. De auteurs, Helge Bonset, Martien de Boer en Tiddo Ekens, gaan in op de vier taalvaardigheden die de leerlingen in de praktijk moeten beheersen: luisteren, lezen, spreken en schrijven.

Nederlands in de basisvorming. Een praktische didactiek is verschenen bij Coutinho en kost f 29,50.
ISBN 90 6283 876 6

● Psychiatrische termen

In Nederland bestond tot voor kort geen verklarend woordenboek voor de psychiatrie. Met de verschijning van het Zakwoordenboek van de psychiatrie van Henk van den Berg en Binus Meijer is in die situatie verandering gebracht. In het woordenboek worden zo'n 6000 termen met korte, heldere omschrijvingen verklaard. Daartoe behoren doorgaans vele zuiver psychiatrische termen, maar ook termen uit aangrenzende vakgebieden, zoals neurologie, psychologie en seksuologie. De auteurs hebben zich bij de samenstelling gebaseerd op de terminologie van het gezaghebbende Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders DSM-III-R) van de Amerikaanse Psychiatrische Associatie.

Zakwoordenboek van de psychiatrie wordt uitgegeven door Elsevier in samenwerking met de Koninklijke PNBA en kost f 39,50.
ISBN 90 6228 152 4

● Periodieken maken

In Handleiding voor redactie en produktie van periodieken bespreken Ietje Zéguers en Bert Reesinck de problemen waarmee redacteuren te maken krijgen als zij een periodiek willen uitbrengen. Het gaat hun daarbij niet alleen om tijdschriften voor een groot publiek, maar ook om bedrijfs-,

[p. 143]

verenigings- en vakbladen. De auteurs besteden aandacht aan de achtergronden van de journalistiek, de organisatie van een redactieteam en de acquisitie en bewerking van artikelen. Ook gaan zij in op andere werkzaamheden, zoals de produktie en het management van een blad. De handleiding is vooral bedoeld voor studenten in het HBO en deelnemers aan opleidingen publieks- en bedrijfsjournalistiek.

Handleiding voor redactie en produktie van periodieken is verschenen bij Coutinho en kost f 29,50.
ISBN 90 6283 847 X

● Studiemateriaal maken

Voor een docent in het hoger en wetenschappelijk onderwijs is het blijkbaar niet eenvoudig te bepalen welk schriftelijk studiemateriaal het best aan studenten kan worden voorgeschreven. Het boek Schriftelijk studiemateriaal helpt docenten op weg die zich over de keuze van het juiste studiemateriaal het hoofd breken. Het gaat in op de selectie, samenstelling en herziening van studieboeken, collegedictaten, studiehandleidingen en wat er nog meer aan schriftelijk studiemateriaal voorhanden is.

Schriftelijk studiemateriaal van A. Pilot is verschenen in de Hoger Onderwijs Reeks en kost f 40,-.
ISBN 90 01 71081 6

● Taalpathologie

Stem-, spraak- en taalpathologie is een nieuw wetenschappelijk tijdschrift, waarin onderzoekers uit verschillende vakgebieden (psychologie, fonetiek, psycholinguïstiek, neurolinguïstiek en pedagogiek) verslag doen van theoretisch, empirisch en klinisch-wetenschappelijk onderzoek naar de pathologie van stem, spraak en taal. In het tijdschrift worden artikelen opgenomen over onderwerpen als de theorievorming over stotteren, de invloed van woord- en zinslengte op de spraakmotoriek en het verband tussen planningsproblemen en niet-vloeiende spraak.

Het tijdschrift Stem-, spraak- en taalpathologie wordt uitgegeven door Swets en Zeitlinger en verschijnt viermaal per jaar. De abonnementsprijs bedraagt f 95,- voor instellingen, f 75,- voor particulieren en f 55,- voor studenten.

● Zakelijke communicatie

Op de rand van de taal gaat over zakelijke communicatie. De auteur van het boek, de Vlaamse hoogleraar Paul Gillaerts, laat aan de hand van diverse (geschreven en gesproken) tekstsoorten zien hoe zakelijke communicatie in elkaar zit. Hij vraagt zich af hoe de teksten van verschillende ‘genres’ zijn opgebouwd, welke functies zij vervullen en in welke mate zij dat doen. Het boek is niet alleen een studieboek, maar ook bruikbaar voor lezers en schrijvers van zakelijke teksten.

Op de rand van de taal kost f 18,15 en is verschenen bij Garant Uitgevers. ISBN 90 5350 106 1