Onze Taal. Jaargang 60

Maak dat de kachel wijs!

Al voor het tijdstip dat Onze Taal het begrip ‘malapropisme’ ging hanteren voor woordversmeltingen, verhaspelde uitdrukkingen en andere ontsporingen in taal, verzamelde mevrouw Janny Garrits te Hilversum jarenlang dergelijke ontsporingen, zonder dat het fenomeen voor haar een naam had. Nauwgezet noteerde zij allerlei verhaspelingen die op radio en tv werden uitgesproken, vaak met de naam van de spreker.

De redactie van Onze Taal wil de lezers een bloemlezing uit die verzameling niet onthouden. Wij kozen speciaal de verhaspelde uitdrukkingen die als een soort zoekplaat je uw taalgevoeligheid kunnen testen. Achter elke verhaspeling gaan twee (of soms meer), meestal in betekenis verwante, gangbare Nederlandse uitdrukkingen schuil. Deze selectie leek ons een goede illustratie bij het artikel van de heer Hooghe.

•	Dat komt je koud op je dak vallen.
•	Dat heeft Marion uit de mouw gezogen.
•	Na de toespraak moest Van Dam zijn billen blootgeven.
•	Zij is naast de boot gevallen bij de prijsuitreiking.
•	Dat geeft je dan echt een steek onder je hart.
•	Die fietsen vliegen als broodjes weg.
•	Door zo gekleed te gaan, sla je een blunder.
•	Ik hou er niet van om iemand in de luren te nemen.
•	Na die keer was bij Lia de boot vol.
•	Zij gingen als kippen op het geschreeuw af.
•	Daarna werden zij met de rug aangekeken.
•	Het plan werd plotseling op de proppen gebracht.

[p. 19]

•	Richard ging even een frisse neus scheppen.
•	Zij had er veel uit kunnen opsteken.
•	Vanaf die dag liep hij weer op vrije voeten.
•	Na dagenlang verhoor ging hij door de mand.
•	Op m'n werk liet ik me nooit de les voorlezen
•	Dat was voldoende om er de brui in te gooien.
•	Dat moet je niet in je lijf durven halen.
•	Je ergens aan te buiten doen.
•	Hij liet de hele zaak in 't honderd draaien.
•	Ze liep zich het zweet in de sloffen.
•	Het initiatief liep de mist in.
•	Dat kun je op je vingers nafluiten.
•	Ik kneep 'm als een dooie dief.
•	Zij heeft het toch maar voor elkaar gefikst.
•	Hij woont al jaren op eigen benen.
•	Je gaat nu toch niet die oude kastanjes uit het vuur halen.
•	Maij Weggen werd flink over de hak gehaald.
•	Ga d'r maar tegenaan staan als er zoveel moet gebeuren.
•	Toen was voor haar de emmer vol.
•	En een ander strijkt er dan met de poen vandoor.
•	Hij vist altijd naast het net.
•	Ze bulken in het geld.
•	We kunnen er lang en kort over zijn.
•	Er ging bij mij een lichtje branden.
•	Dat zit wel in goede handen.
•	Het ligt haar niet breed voor het oprapen.
•	Die heeft het licht ook niet uitgevonden.
•	't Is niet allemaal koek en ei wat er blinkt.
•	Maak dat de kachel maar wijs!
•	Hij legde de vuile was op tafel.
•	Toen moesten ze met hun kop in 't zand bijten.
•	Ik heb dat aan den lijve meegemaakt.
•	Die zaak groeit buiten de perken.
•	Je kan er geen pijl omheen trekken.
•	Ik stond te knikken op m'n knieën.
•	De zaak liep in 't water.
•	Alles langs je kouwe kleren laten afglijden.
•	Dat werd hem in de mond gepraat.
•	We knokken d'r hard aan.
•	Elkaar de haren invliegen.
•	Zo loopt het wel goed in de mist.
•	Er lag toen een enorme druk op z'n schouders.
•	Ik stond er verbaasd van.
•	De vereniging scoorde hoge ogen op het festival.
•	Zij brak in tranen uit.
•	Die ligt onder de groene aarde.
•	Het trok mij wit voor de ogen.
•	Hij weet zich van de prins geen kwaad.
•	Iets in twijfel slaan.
•	Er komt een addertje onder het gras kijken.
•	De problemen sprongen de pan uit.
•	Daar durf ik mijn vingers voor in het vuur te steken.
•	Een appeltje achter de hand houden.
•	Iets op een andere boeg gooien.
•	Dat groeit me boven mijn pet.
•	Het viel wel in de gaten dat er iets weg was.
•	Een balletje kan raar lopen.
•	In het vuur springen voor iemand.
•	Dat viel bij hem in het verkeerde keelgat.
•	Daar steken wij de loftrompet voor uit.
•	Die vissen hebben het loodje moeten laten.
•	In de schoenen gaan zitten van een ander.
•	Ik zie er een zwaar hoofd in.
•	Iets in je achterhoofd knopen.
•	Dat komt dik voor de bakker.
•	Het ging door m'n hart toen ik het zag.
•	Ze gaan niet goed met elkaar overweg.
•	We hebben de zaak in goede banen gekregen.
•	De man sloeg een blunder toen hij erom vroeg.
•	De tekst wil me niet te binnen vallen.
•	Af en toe moet je gewoon op je stutten staan.
•	Je kon een muis horen vallen.
•	Het lachen zal hem nog wel bekomen.
•	Hij ligt de hele avond voor de buis gekluisterd.
•	Na de ontvoering kwam de zoekactie snel op touw.
•	D'r is geen touw tussen te krijgen.
•	Dat moet u als zoete broodjes in de oren klinken.
•	Dat zal een hele heisa worden.
•	Zoals de kaarten er nu voor staan...
•	Hij is er met beide voeten ingetuimeld.
•	De baas blies meteen hard van wal.
•	Als door een wonder getroffen.
•	Die zaak is zo rot als een mandje.
•	Ze liggen er niet ondersteboven van.
•	Raar op je neus kijken.
•	Daar heb ik kosten noch moeite vor gedaan.
•	In pak en as zitten.