(Ver)taal-verschillen
C.J.T. Lindgreen - Hoofddorp
In de wereld van de internationale luchtvaart wordt voor de communicatie de Engelse taal gehanteerd. Door de ICAO, de internationale burgerlijke luchtvaartorganisatie, is in een lexicon een aantal luchtvaartbegrippen gepubliceerd, waarin behalve de Engelse term ook de Franse, Spaanse en Russische vertaling voorkomt. (Deze vocabulaire kost f 52,50 en kan in Nederland als Doc. 9294, Vol. I, worden besteld bij het Bureau ICAO-zaken, Rijksluchtvaartdienst, Koninginnegracht 19-21, 2514 AB 's-Gravenhage.)
Daar er behoefte bestond aan een vertaling van een aantal Engelse begrippen in de Duitse taal, hebben de luchtvaartautoriteiten van Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland een gezamenlijke publikatie het licht doen zien onder de titel ‘Wörterbuch der ICAO-Terminologie’.
In het voorwoord van deze publikatie wordt al gesteld, dat in de drie betrokken landen soms voor één begrip verschillende termen worden gebruikt. Terwille van de uniformiteit moest hier en daar een concessie bij het vertalen worden gedaan, vooropgesteld dat dit niet in strijd was met de, in de wetgeving van het betrokken land, gehanteerde terminologie. Waar een eigen vertaling noodzakelijk was, werd dit in de lijst met een D (Duitsland), Ö (Oostenrijk) en S (Zwitserland) aangegeven.
Bij het doorlopen van de Duitse vertalingen komt men tot verrassende vondsten. Hieronder volgt een aantal voorbeelden, waarbij voor de volledigheid achter de Engelse term de Nederlandse vertaling is vermeld.
Aeronautical meteorological office/Meteorologisch station (v.d. luchtvaart).
| D. = Flugwetterwarte |
| Ö. = Flugwetterstation |
| S. = Flugwetterdienststelle |
Aircraft maintenance mechanic/Vliegtuigonderhoudstechnicus
| D. = Prüfer im Überholungsdienst für Luftfahrzeuge |
| Ö. = Luftfahrzeugwart |
| S. = Luftfahrzeugkontrolleur |
Helicopter pilot/Bestuurder van hefschroefvliegtuig
| D. = Hubschrauberführer |
| Ö. = Hubschrauberpilot |
| S. = Helikopterpilot |
Ook de volgende niet-luchtvaartterm staat in het Duitse boekje:
Alien resident permit/Verblijfsvergunning voor buitenlanders
| D. = Aufenthaltsgenehmigung für Ausländer |
| Ö. = Aufenthaltsberechtigung für Ausländer |
| S. = Aufenthaltsbewilligung für Ausländer |
Air traffic controller/Luchtverkeersleider
| D. = Flugverkehrslotse |
| Ö. = Flugverkehrskontrollor |
| S. = Flugverkehrsleiter |
Approved maintenance organization/erkend onderhoudsbedrijf
| D. = Anerkannter luftfahrttechnischer Betrieb |
| Ö. = Anerkannter Wartungsbetrieb |
| S. = Anerkannte Unterhaltsorganisation |
Flight engineer/boordwerktuigkundige
| D. = Flugingenieur |
| Ö. = Bordtechniker |
| S. = Bordmechaniker |
Main meteorological office/Meteorologisch hoofdstation
| D. = Hauptflugwetterwarte |
| Ö. = Hauptflugwetterstelle |
| S. = Hauptflugwetterzentrale |
Als we even teruggaan naar de eerste vermelding in deze voorbeeldenlijst, zien we dat bij de vertaling voor meteorologisch station en meteorologisch hoofdstation de Duitsers consequent met ‘Warte’ vertalen, terwijl de Oostenrijkers en Zwitsers hier door het gebruik van andere woorden onderscheid maken.
Ongetwijfeld zijn er in andere vakgebieden ook vertaalverschillen. Het zou niet onaardig zijn als deze verschillen in Onze Taal ook eens belicht konden worden.
Auteursrechtelijk beschermd