Het smurfsyndroom
W.J. Sebök - journalist, Putten
Zelf bezondig ik me er ook wel eens aan. Wanneer ik niet weet of het om een vereniging, een stichting, een firma of een maatschappij gaat, dan heb ik het voor het gemak maar over organisatie. Zo zijn er meer woorden die je te pas en te onpas kunt invullen. Nog een stap verder en we noemen alles smurf.
Deze gemakzuchtige gewoonte van het vrolijke blauwe volkje grijpt snel om zich heen. De smurfologismen manifesteren zich alom. In plaats van te moeten kiezen uit openbaren, betogen, aan het licht komen, te voorschijn treden, zegt iedereen tegenwoordig manifesteren. Claimen is ook zo'n woord. Als je niet weet of het gaat om opeisen, aanspraak maken op, of beweren, dan zeg je maar claimen.
Of realiseren. Wegen worden nauwelijks meer aangelegd, ze worden gerealiseerd. Een eerste plaats wordt niet meer bereikt, maar gerealiseerd. De geplande omzet wordt al dan niet gerealiseerd. Wie niet meer weet of iets onlangs, zojuist, pas nog, onderlaatst, daarnet, kortelings, of sinds kort gebeurde, zegt recentelijk.
Wie de nuances niet aanvoelt tussen rechtmatig, rechtvaardig, juist of legitiem, zegt maar gewoon terecht. Altijd goed.
Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig. Ik claim niet dat deze opsomming, van wat ik maar smurfologismen zal noemen, volledig is. Wel ben ik benieuwd of de lezers er meer weten.