Public Relations in zes talen
Weinig ambachten / disciplines / vaardigheden / beroepen / specialismen kennen zoveel definities - of pogingen ertoe - als ‘public relations’. Die veelheid bewijst tegelijk hoe jong dit begrip is, hoewel het nu al zo'n halve eeuw bestaat. Het geeft ook aan dat de beoefenaren hun vak serieus nemen. Er zijn veel charlatans op deze aarde maar als het om professioneel uitgevoerde p.r. gaat, vallen dezen gauw door de mand. Dit wil niet zeggen dat alleen leden van het zichzelf als eerbiedwaardig beschouwende Genootschap voor Public Relations deskundig zijn, want ook daarbuiten bevinden zich terzake kundige en betrouwbare mensen. Maar de degelijke opleiding die dit Genootschap nastreeft, garandeert wel een deugdelijke basis.
De zorgen voor een nauwkeurige definitie nemen niet weg dat de brede buitenwacht nog altijd de vreemdste ideeën heeft van wat public relations nu eigenlijk is. Propaganda, voorlichting, reclame - het laatste misschien het meest - komen voor in het blikveld. En niet gering zijn degenen die in een ‘public relationsofficer’ een soort brandweerman zien die uitgelekte slechte berichten alsnog moet blussen.
Een verwarrende situatie. Intussen streven de beoefenaren naar de bevordering van begrip en duidelijkheid, laat ons zeggen naar p.r. voor p.r. Tegelijk staan ze voor de opgave ook internationaal meer op één lijn te komen vanwege de groei over de grenzen heen van het bedrijfsleven. Om dit laatste gemakkelijker te maken brengt Verlag Rudolf Müller in Keulen een boek op de markt, P.R. International, zijnde een woordenboek van termen uit het jargon. In zes kolommen staan evenzovele vertalingen. Eerst het Engels en vervolgens het Frans, Duits, Italiaans, Spaans en Nederlands. We leren eruit dat slogan in vijf talen slogan heet behalve in het Nederlands waar het slagzin kan zijn. Een spokesman is achtereenvolgens porte-parole, Wortführer, portavoce, portavoz en woordvoerder en zo staan er nog 360 woorden. Dat ghostwriter in Frankrijk nègre wordt genoemd, was me onbekend, maar ernstiger is dat voor het Nederlands een langademige omschrijving nodig is. Met andere woorden: we hebben het Engels weer eens klakkeloos overgenomen en dit blijkt vaak te gebeuren in deze kringen. Geen wonder, denk je dan, dat het zicht op public relations niet altijd even helder is.
Het boek is serieus gecorrigeerd, met een enkele uitzondering (sociale verantwoordelijkheit). Wie er belang bij heeft, kan het bestellen bij de uitgever voor dm 9.80 plus btw en port:
Stolberger Strasse 84, D-5400 in Köln (Keulen, Cologne enz.).
Frans Oudejans
Breda