Te danken en te wijten
Op school leerden we vroeger braaf dat ‘te danken aan’ een positieve en ‘te wijten aan’ een negatieve betekenis heeft, terwijl ‘toe te schrijven aan’ neutraal is.
Waarschijnlijk door oorspronkelijk ironisch taalgebruik is ‘te danken aan’ geleidelijk ook in zwang gekomen voor negatieve feiten en we horen in modern Nederlands geregeld zinnen als: ‘Het gaat slecht met de firma, dat is te danken aan een verkeerde bedrijfspolitiek.’
Nu heb ik de laatste jaren opgemerkt dat ‘te wijten aan’
juist de omgekeerde kant opgaat: het wordt ook in positieve zin gebruikt. Bij mijn opleiding voor het examen Engels M.O.-A krijg ik van de cursisten vaak de volgende vertaling van een Engelse zin onder ogen: ‘Haar voorliefde voor de tuin was te wijten aan het feit dat ze alleen wilde zijn als ze las.’
Onlangs hoorde ik een dominee in zijn preek opmerken: ‘Er werd een groot feest gehouden. Dat was te wijten aan de terugkeer van de verloren zoon.’
Het is interessant deze ontwikkeling in het oog te houden.
H. van der Ven, Den Haag
Auteursrechtelijk beschermd