Onze Taal. Jaargang 46

Voorzitter en leermeester

Als secretaris van de commissie ‘Algemene Bedrijfster minologie’ waarvan de heer Veering voorzitter was, heb ik het genoegen gehad sinds 1967 in de commissie (vanaf de oprichting hiervan) met onze ‘Onze Taal’-redacteur samen te werken.

Zoals destijds Dr. Buiskool, die in de commissie voor Taal en Techniek een vergelijkbare functie had, en tevens taaladviseur van Philips' Interne taalcommissie was, voor menigeen een bron van taalwijsheid betekende, is de heer Veering voor mij behalve een prettige en tolerante voorzitter steeds een interessante leermeester geweest.

Terwijl wij van de heer Buiskool, tijdens de commissievergaderingen, vooral veel leerden over de theorie van de taal (hij doceerde vaak, zoals voor een klas, en vond daarbij steeds een aandachtig gehoor), had de heer Veering een neiging de taalzaken te relativeren aan de tijd. Wij leerden daarbij dat wij niet al te strak moeten vasthouden aan bepaalde taalprincipes. ‘Het is allemaal niet zo zwart-wit’, als wij dat soms denken. De taal is een levend iets, de taal evolueert, zoals de mens en de techniek, hetgeen dan ook weer niet wil zeggen dat wij die taalprincipes kunnen laten vallen en de taalregels naar eigen goeddunken kunnen toepassen. Echter binnen bepaalde normen moet er ruimte zijn voor een zekere vrijheid en soepelheid van uitdrukken’.

De heer Veering kon dan ook tolerant zijn tegenover vroeger veroordeelde taalvormen of spontaan gevormde nieuwigheden. Terwijl ik als volgeling van Dr. Buiskool de neiging had om een ‘uitvinding’ zoals ‘uw terechte keus’ te veroordelen, daar tot nu toe een attributieve functie van het woord terecht onbekend was (zie Van Dale), kon de heer Veering er wel begrip voor tonen dat men in zo'n geval er behoefte aan had zich in deze ongebruikelijke vorm uit te drukken. Wie zijn wij om onze stem tegen een nieuw taalverschijnsel te verheffen, als onze leermeester goedkeurend heeft geoordeeld?

Terwijl de heer Buiskool vooral een taaltheoreticus was, kenden wij de heer Veering in het bijzonder als een taalfilosoof, met wie het daarom zo fijn was om over de taal te praten, omdat hij dat altijd deed op een ongekunstelde, ongecompliceerde manier, zo heel gewoon menselijk, niet bang om de beperktheden en onvolkomenheden te erkennen van de taal, van zij die haar gebruiken, maar ook van diegenen (waartoe hij zelf ook behoorde) die geacht worden er zoveel meer van te weten dan wij, omdat zij er zoveel studie van gemaakt hebben, omdat zij er hun beroepsbezigheid, hun roeping van gemaakt hebben, onze leermeester, onze ‘spellingmakers’, onze woordenboekenschrijvers, onze taalredacteuren, onze taaladviseurs, onze taalcommissievoorzitters.

Hij leerde ons ook om geen ‘taalfanaten’ te worden en ons niet al te druk te maken om al die (menselijke) taalfouten waarmee wij dagelijks geconfronteerd worden, en die vaak nog het meest gemaakt worden door diegenen die zich het hardst over anderen beklagen. Nee, kwaad worden, dat heb ik nooit gezien van de heer Veering en de dingen waarover hij zich wat mij betreft gerust kwaad had mogen maken, werden vaak met een of andere filosofische of snedige opmerking afgedaan.

En wat het taalgebruik betreft en alle moeite die wij doen om een juist taalgebruik te bevorderen, wij hebben het goed van de heer Veering geleerd:

Je niet kwaad maken dat er op het ogenblik zo'n spel-

[p. 14]

lingschaos in Nederland heerst; daar doen wij allemaal een beetje aan mee. Tenslotte is het een manier om je individualisme ermee te onderstrepen.

Je niet kwaad maken als de ‘Engelse ziekte’, het niet aan elkaar schrijven van samenstellingen, een volksziekte dreigt te worden: Epidemieën zijn een tijdelijk verschijnsel.

Je niet kwaad maken, als je als terminologiecommissie tien jaar lang vergeefs bij het Ministerie van Onderwijs aanklopt om officiële landelijke goedkeuring van en subsidie voor de publikatie van een woordenlijst te verkrijgen, waaraan door een aantal vertegenwoordigers van het bedrijfsleven met zoveel animo en volharding is gewerkt: De aanhouder wint (of niet?).

Je niet kwaad maken als gebleken is dat de verwachting ten aanzien van de spellingsvereenvoudiging (door minder aandacht behoeven te schenken aan de spelling een beter taalgebruik, c.q. stijl, te verkrijgen) niet is uitgekomen: Wat niet is, kan nog komen.

Je niet kwaad maken als je beroepshalve een tekst onder ogen krijgt waarvan de stijl zo gebrekkig is dat er niet veel van te begrijpen is: Meestal blijkt dan de auteur er zelf ook niet veel van te begrijpen.

De heer Veering was blijkbaar niet alleen een leermeester voor de leden van de commissie waarvan hij voorzitter of adviseur was, hij was dit blijkbaar ook voor de lezers van ‘Onze Taal’, want uit de artikelen die hij in ‘Onze Taal’ schreef hebben de lezers vaak heel wijze lessen kunnen trekken en zij hebben daaruit kennis kunnen nemen van zijn heldere inzichten, zijn ruime blik op taal en taalgebruik, zijn relativerende levensbeschouwing en zoveel andere prettige menselijke eigenschappen, die ik herken uit de contacten die ik met hem heb gehad in de commissievergaderingen.

C.J.M. van der Weijden.