Verbuiging
Ik zou U willen verzoeken eens een artikeltje op te nemen over de verbuiging van het bijv.n.w. voor onzijdige zelfst. n.w. Het is mij opgevallen dat de buigings-e tegenwoordig veel vaker wordt weggelaten dan vroeger gebruikelijk was. Zoo las ik: ‘Het lang niet malsch oordeel’; ‘het boeiend schouwspel’. In een boek van A. Coolen vond ik: ‘Het laag lommer van linde’; ‘herinneringen aan het goed land’; ‘het geurig jong koren’; ‘zij treedt haar hoog eenzaam huis binnen’; ‘het stil dorp’; ‘het groot wiekenkruis’. Uit andere geschriften noteerde ik: ‘het eigenaardig timbre’; ‘het eenig dwingende voorschrift’; ‘zijn beroemd werk’. In al deze aanhalingen zou ik de buigings-e willen gebruiken. In ‘het volgend oogenblik’ hindert mij het ontbreken van de e minder, evenzoo in: ‘het Friesch volkslied’, maar in ‘het Friesche volk’ zou de e toch niet gemist kunnen worden. Waarom ‘Het Friesch Rundvee Stamboek’, maar ‘het Friesche vee’? Wordt Friesch volkslied soms als een geheel gevoeld, evenals Friesch-rundvee-stamboek? Waarom hindert mij het weglaten van de e niet in: ‘het grijs verleden’ en b.v. in: ‘het middelbaar onderwijs’? Is dat ook weer doordat men grijs-verleden en middelbaar-onderwijs als samenhoorend beschouwt, zooals b.v. ook ‘het ver verschiet’?
Bu.
(Laat ons in dezen mogen verwijzen naar onze beschouwing onder het hoofd ‘Verbogen en Onverbogen Vormen’, met den ondertitel: Het Hooger(e), Lager(e) Onderwijs in de brochure van April 1947.
Inz. is van oordeel - terecht, dunkt ons - dat in ‘het Friesche volk’ de verbuigings-e niet gemist kan worden, maar in ‘het Friesch volkslied’ hindert hem het ontbreken van de verbuiging minder. Zegt men dit laatste dan werkelijk? een nabootsing van de Friesche uitdrukking?
‘Het grijs verleden’: overgenomen misschien uit de dichtertaal, en daar gevormd terwille van het metrum? Evenals ‘het ver verschiet’? In gewone taal zullen wij er toch niet aan denken de onverbogen vormen te gebruiken; het grijze verleden, het verre verschiet. Evenals het mooie weer, het zwarte paard. Red.)
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd