Genusverandering bij stofnamen
In een artikel met bovenstaande titel, NTg. LXIV, 7 vlgg., herdrukt in Gramarie, 96 vlgg., is een aanzienlijk aantal stofnamen genoemd waarvan het oorspronkelijke het-genus is overgegaan naar het de-genus. De aanloop tot die overgang is dan, dat een substantief met beide genera voorkomt. In dat stadium verkeert het woord stof ‘stuifsel’: NTg. LXIV, 10 = Gramarie 101. Het dubbele genus daarvan komt eigenaardig uit bij Couperus, Van oude mens(ch)en, 5e druk, waar we op blz. 252 lezen:
Zij [Adèle, de verzorgster van oude Takma] nam de stof af van het bureau,... maar op blz. 257:
Werktuiglijk, haar doek in de hand, wreef zij [dezelfde Adèle] het stof af hier en daar,... Onbetwist het-woord is in alle woordenboeken beton, maar ook dat komt als de-woord voor, en wel, te oordelen naar het citaat hieronder, juist bij bouwkundige vakmensen. In jaargang 47 van het tweemaandelijks tijdschrift Heemschut, blz. 45 (het nummer van april 1970), schrijft J.K. Hemmes in een artikel ‘Wateroverlast door optrekkend grondwater’ (de cursivering is van mij):
De hechtlaag moet worden aangebracht op zorgvuldig gebikt, gewassen en geborsteld metselwerk (soms ook wel beton, indien men te maken heeft met beton die niet voldoende waterdicht is).
c.b. van haeringen
Auteursrechtelijk beschermd