Rawast in Afrijka.
In het abel spel van Lanseloet komt de plaatsaanduiding Rawast in Afrijka voor; daar zou Reinout nl., na lang zoeken, Sanderijn aangetroffen hebben: ‘Ic hebse gesocht in menich lant/ Soe langhe dat ic die scone vant/ in ene stat, die heet Rawast/ Daer was die scone vrouwe ghepast/ Ende es in Afrijka ghelegen...’
Of dit Rawast een bestaande dan wel een fictieve plaats is, is onzeker. Prof. van Es, Ts. LXXIII, 186 vlg., acht het mogelijk dat het een fantasie van Reinout is. Hij schrijft: ‘... Een argument voor deze opvatting is tenslotte, dat de naam Rawast in de middeleeuwse litteratuur ook overigens volslagen onbekend is en niet op een concrete naam kan worden teruggebracht’.
Toch is het misschien mogelijk in de naam Rawast die van een bestaande plaats terug te vinden.
In haar artikel over de etymologie van het woord wildebras behandelt mevrouw H.J. Vieu-Kuik, Ts. LXXIII, 132 het oud-Franse woord rabat (Godefroy, Dictionnaire de l'ancienne langue française, vermeldt hiervan zes verschillende vormen: rabast, rabat, rabbat, rabastz, rabas en rebat, met de betekenis 1e kwelgeest, 2e lawaai).
Dit oud-Franse woord, dat men in het Spaans als rebato terugvindt (bet. twist, twistgesprek), is volgens mevrouw Vieu-Kuik (die hier verwijst naar J. Jud, Romania LVIII, 598) van Arabische oorsprong, en zou hebben aangeduid de typische strijdmethode van de troepen, die opdracht hadden de grenzen te verdedigen van de koninkrijken der Muzelmannen, die zich in Spanje hadden gevestigd. Volgens J. Jud bewijzen de talrijke plaatsnamen als Rabida, Ravita, Rapita, Rebato, het bestaan van verdedigingswerken tegen de Christenridders. (De naam van de strijdmethode ging dus over op de versterkingen waarvan de troepen gebruik maakten). Ook in Afrika werden deze sterkten gevonden; vgl. de naam van de stad Rabat in Marokko.
Er blijkt dus verwantschap te bestaan tussen het oud-Franse woord rabast en de plaatsnaam Rabat. Hoe zal deze plaatsnaam in de middeleeuwen gespeld zijn? Het is zeer wel mogelijk, dat iemand die beide woorden (wellicht vaag) kende, Rabast, of - met vervanging van het Spaanse teken b door v of w (vgl. Cordoba/Cordova) - Rawast spelde. Dat de schrijver van de Lanseloet er uitdrukkelijk bij vermeldde ‘ende es in Afrijka ghelegen’, lijkt nu betekenisvol: Rabat ligt (nog steeds) in Afrika.
Baarland.
Mej. C.J.H. Steketee.
Auteursrechtelijk beschermd