Pleonasme of nadrukkelijkheid?
In de laatste jaren kan men herhaaldelijk horen of lezen: op de dag van vandaag, vandaag aan de dag, vandaag de dag of welllicht nog andere variaties. Wie in ‘vandaag’ nog duidelijk het begrip ‘deze dag’ voelt, zal geneigd zijn, deze verbindingen als pleonastisch en dus als bewijs van stijl-slordigheid te verwerpen. Maar nu is het opmerkelijk dat deze verdubbeling tot diep in de Middeleeuwen teruggaat. De bewijzen daarvoor vindt men in het W.N.T. onder heden, het andere en voor het tegenwoordige geslacht meer vormelijke woord, dat steeds meer door vandaag verdrongen is en waarin trouwens de etymologie (op deze dag) geheel verduisterd is. Met vooropplaatsing van heden vindt men al vroeg heden van den daghe, heden den daghe, noch heden in den daghe, heden aan den dagh en met genitief: heden des dages (> hedendaags), maar ook omgekeerd: op den dach van heden (vgl. de hedige, de huidige dag). Daaruit blijkt dat deze verbindingen niet als pleonastisch gevoeld werden en waarschijnlijk voortkomen uit een zekere behoefte aan nadrukkelijke uiting.
C.d.V.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd