De Nieuwe Taalgids. Jaargang 29

[p. 333]

Uit de tijdschriften.
(Mei - Juni).

De Gids. Mei. In de Kroniek der Nederlandsche Letteren vergelijkt Anton van Duinkerken vertalingen in verzen uit velerlei talen, waarbij hij tot de conclusie komt: ‘Vertalingen is niet het maken van Nederlandsche verzen met buitenlandsche teksten voor zich; het veronderstelt allereerst verwantschap met het vreemde en is in de schoonste gevallen een hartelijk blijk van zulke vriendschap.’

Juni. J.G. van Dillen tekent, in een artikel Amsterdam in Bredero's tijd, de toestanden in de verschillende bevolkingskringen van de hoofdstad, en geeft daardoor een treffende illustratie van menige plaats in Bredero's werk. - De Kroniek van Anton van Duinkerken is gewijd aan de jongste dichtbundel van Albert Verwey: Het lachende raadsel.

Groot-Nederland. Mei. Frans Coenen publiceert een voordracht over Frederik van Eeden's Van de koele meren des doods als prozakunst, waarin hij zowel de verdiensten als de zwakke zijden van dit belangrijke werk aantoont.

De Stem. Mei. In de Poëziekroniek bespreekt Anthonie Donker de verzameling Het Kind in de Poëzie van Dirk Coster.

Juni. Anthonie Donker beoordeelt Het lachende raadsel van Albert Verwey.

Roeping. Juni. In de rubriek Boekbespreking beoordeelt G. Knuvelder uitvoerig de verzen en het prozawerk van Frans van Oldenburg Ermke.

Opwaartsche Wegen. Mei. B. van Noort bespreekt uitvoerig Opstanding, de nieuwste roman van Wilma. - Roel Houwink eert de zestigjarige Ina Boudier-Bakker. - G. Kamphuis schrijft een artikel naar aanleiding van Een boek over Jeremias de Decker, nl. het proefschrift van J. Karsemeyer.

Juni. H. de Bruin beoordeelt De Strooschippers, een roman over het schippersleven van J.K. van Eerbeek, en een modernisering van Dertig psalmen door Willem de Mérode.

[p. 334]

De Nieuwe Gemeenschap. Mei. In de Kroniek herinnert Gerlach Royen, onder het opschrift Tempora mutantur .... nil novi, aan de ‘spellingoorlog’ die tussen 1836 en 1844 in België gevoerd is, en die door het fanatisme van de tegenstanders in velerlei opzicht aan de tegenwoordige spellingstrijd doet denken.

Verslagen en Mededeelingen der Kon. Vlaamsche Academie. Nov. Onder het opschrift Blijft niet vaak ‘gramarie deerste sake’ bij litteraire ontleding in de humaniora pleit Joris Eeckout voor het aesthetische doel van litteratuuronderwijs.

Dec. In een aankondiging van het Waalsch Woordenboek van J. Haust wijst J. Mansion o.a. op de ontleningen aan het Vlaams.

Dietsche Warande en Belfort. Mei. De Redactie schrijft een beknopt In Memoriam Professor L. Scharpé.

De Vlaamsche Gids. Juni. Paul de Ryck geeft het eerste gedeelte van een uitvoerige studie over Van Ostaijen, fascinerend Dichter.

Tijdschrift voor Ned. taal- en letterkunde LIV, afl. 1. M. Schönfeld beschrijft, in een artikel Wiltenburg, het ontstaan en de groei van een ‘geleerdensage’. Uit die plaatsnaam, geïdentificeerd met Utrecht, heeft men een Slavische volkstam, de ‘Wilten’ geabstraheerd, terwijl er slechts een eigennaam in verborgen is. - C.G.N. de Vooys geeft nieuwe Bijdragen tot de Middelnederlandse woord-geografie en woordchronologie, naar aanleiding van de Vertalingen van Tondalus' visioen en St. Patricius' vagevuur en De vertaling van het Moralium dogma philosophorum, welke laatste Middelfrankische tekst waarschijnlijk op een Mnl. origineel teruggaat. - J.W. Muller vervolgt zijn Reinaert-studiën, waarin hij De tijds- en plaatsbepaling van Reinaert I A en B behandelt en de vervroegde tijdsbepaling, door Stracke op topografische gronden bepleit, verwerpt. - Kloeke vond in een pamflet de vorm uis (= ons), aan Goudse Veerluy in de mond gelegd (Ingvaeonismen ook in Gouda?), wijst op doe als ‘vrouwelijk’ pronomen, en verklaart Pieper (= aardappel) uit piepen = braden - J.A.N. Knuttel wijst op Een merkwaardig geval van plagiaat bij de Schoolmeester. - K. Heeroma geeft een aanvulling over Gans en Goes.

Onze Taaltuin. Mei. Jac. van Ginneken bracht enige dokumenten bijeen, waarin bij de minister aangedrongen wordt op

[p. 335]

verbetering van het moedertaalonderwijs (Minister Marchant en de motie-Moller). Daarbij ontbreekt het, in dit verband onmisbare, adres van de leraren in het Nederlands, uitgaande van de Ned. sectie van Levende Talen. - G.S. Overdiep betwijfelt of De Nederlandsche roman der Lorreinen, gelijk meestal aangenomen wordt, geheel op een Frans origineel teruggaat, en acht oorspronkelijkheid zeer goed mogelijk. - Jac. van Ginneken schrijft in een artikel Zoo komen wij verder uitvoerig over het auteurschap van de Imitatio, naar aanleiding van Paul Hagen's onlangs uitgegeven Untersuchungen über Buch II und III der Imitatio Christi. - G.S. Overdiep bespreekt Bijzondere partikels in het Katwijksch. - Louise Veldhuis vertelt Hoe de boeren en voerlui een paard mennen.

Juni. G.S. Overdiep begint een interessante studie Over Potgieters litteraire vormen. - Jac. van Ginneken bespreekt De waarde van het syntactisch stijlonderzoek in een moeilijke auteursquaestie, nl. het auteurschap van de Imitatio. - A. Verschuur verzamelde uit het schriftelijk werk van zijn leerlingen materiaal voor een studie over Verschrijvingen. - G.S. Overdiep beoordeelt enige Taalboeken en oefent daarbij vooral scherpe kritiek op de methode van Langeveld en Palland in Denkend Lezen. - De Taalkaart geeft de Noord- en Zuid-Nederlandse woorden voor het begrip Mist.

Tijdschrift voor Taal en Letteren XXIII, afl. 2. L.J. Rogier publiceert een kongresvoordracht over Het Gentse professoraat van J.M. Schrant. - H.H. Knippenberg vestigt de aandacht op ‘een vergeten dichter der contra-reformatie’, nl. Livinus de Meyer (1655-1730), die uit zijn eigen Latijn het leerdicht De Gramschap in dry boeken in het Nederlands bewerkte. - Dezelfde schrijver beoordeelt het proefschrift van S. van der Meer over Coornhert; J. Moormann beoordeelt de brochure over Pronominale problemen in het Nederlands van Gerlach Royen.

Paedagogische Studiën. Juni. A.J. Schneiders bepleit in een artikel De dichtkunst en onze discipelen ‘zuiverheid en soberheid’.

Levende Talen. April. Ph. A. Lansberg deelt uit zijn praktijk een en ander mee over Opstellen maken, nazien, waarderen. - A.J. Schneiders geeft, als ‘Dagboekfragment’, een staaltje van ‘levende taal’. - Gerlach Royen bestrijdt Prof. C. de Boer's opvatting van Franse ‘naamvallen’ in een artikel Naamvallen

[p. 336]

en pseudo-naamvallen. - A. Zijderveld beoordeelt het proefschrift van M. van der Zeyde over Hadewijch.

Vondel-Kroniek VI, Nummer 2. B.H. Molkenboer schetst de verhouding tussen Vondel en Bredero. - B.v.d. Eerenbeemt publiceert het eerste gedeelte van een studie over Vondel en Engeland. - J.D. Meerwaldt geeft aardige biezonderheden over Verdrijven als schildersterm, door Vondel op het gebied van de literaire kritiek overgebracht. - Een lange reeks Kantteekeningen en aankondigingen van zeer verschillende aard door J.F.M. Sterck, H.W. van Tricht, C. Bake, Molkenboer e.a. besluit deze aflevering.

Neophilologus XX, afl. 3. D. de Vries maakt algemene opmerkingen over Vergelijkende Literatuurstudie, waarbij hij het construeren van grote lijnen het belangrijkst acht. - Jos. J. Gielen bestudeerde de verhouding tussen Folklore en Thematologie in een uitvoerig artikel, met voorbeelden toegelicht.

Ons Geestelijk Erf. April. J.J. Mak publiceert een uitvoerige studie over Christus bij de Moderne Devoten. - J.B. Poukens S.J. vervolgt zijn bijdrage over Preeken van Jan Brugman.

Ons Eigen Blad. Mei. Gerlach Royen brengt opnieuw materiaal bijeen ter beoordeling van Nieuwe pronominale raadsels bij diernamen.

Germanisch-Romanische Monatschrift. Maart-April. Paul Böckmann wijdt een beschouwing aan Die Welt der Sage bei den Brüdern Grimm. - Franz Rauhut schrijft uitvoerig over Die Entstehung des Prinzips der Silbenzahl in der französischen Verskunst.

Museum. Mei. D. Franses beoordeelt H.J.E. Endepols' uitgave van de Vita S. Trudonis confessoris, een Latijns schooldrama, bewerkt naar het Spel van S. Trudo.

Juni. B.H. Erné bespreekt een breed opgezet standaardwerk over The drama of the Medieval Church van K. Young, dat ook voor Nederland van belang is.

C.d.V.