De Nieuwe Taalgids. Jaargang 29

Aankondigingen en mededelingen.

Mededelingen van het Frederik van Eeden-Genootschap. Het interessante eerste nummer van deze reeks, verschenen in Februari 1935, is grotendeels gewijd aan De Broeders. H.W. van Tricht schrijft over De wording van De Broeders en Iets over de latere bewerkingen van De Broeders; G.H. van Senden beschouwt Van Eeden's De Broeders als document van een krisis in het religieus bewustzijn.

Daniel Heinsius. Het Leidse proefschrift van D.J.H. ter Horst (Nov. 1934), gewijd aan deze geleerde, is merkwaardig om de allesbehalve vleiende schildering van zijn karakter en het betoog dat zijn lof als classicus sterk overdreven is. Het derde hoofdstukje (blz. 40-52), over Daniel Heinsius als Nederduitsch dichter, is slechts als ‘intermezzo’ opgevat.

In de bundel Bouwers aan eigen cultuur (Den Haag - ‘Pax’ - 1934) verenigde Gerard Knuvelder een aantal opstellen over ‘letterkundige figuren’. Het grootste deel, aan de oudere letterkunde gewijd (Renaissance-problemen, Jan van Hout, Daniel Heinsius, Justus de Harduijn, Vondel), getuigt van degelijke studie. Daarop volgen een negental kleinere artikels, over hedendaagse letterkundigen, Katholiek en niet-Katholiek, in bonte rij, met smaak en inzicht geschreven.

Globetrotters noemt Jos. J. Gielen een drietal Katholieke auteurs, waarvan hij letterkundige portretten tekent: Kees Meekel, Pieter van der Meer de Walcheren en L.J.M. Feber (Keurboeken van het Davidsfonds No. 13, anno 1935). De boeiend geschreven uitvoerige levensberichten en beschouwingen zullen voor veel lezers nieuw zijn.

Herman Heyermans Herdenking door Dr. G. Karsten (Amsterdam - ‘De Steenuil’ - 1934). Tien jaren na Heyermans' dood

[p. 332]

verscheen dit mooi uitgegeven boekdeel met een duidelijk chronologisch en kritisch overzicht van zijn werken, verdeeld in twee groepen: zijn arbeid als Novellist en romancier en als Dramaturg. Een beknopte bibliografie vormt het slot.

Middelnederlandse Bloemlezing met Grammatika (Zutphen - W.J. Thieme - 1934) door Dr. A.C. Bouman. Prijs f 3.90. Voor beginners, vooral ook in Zuid-Afrika, stelde de hoogleraar te Stellenbosch dit boek samen. De duidelijk-overzichtelijke spraakkunst beslaat blz. 1-68. Daarop volgen stukken in verzen en proza, met spaarzame voetnoten, waarin telkens naar de grammatika verwezen wordt.

Alles wel aan boord. Onder deze titel verzamelde F. Kerdijk een aantal ‘Spreekwoorden en zegswijzen, ontleend aan het Nederlandse zeewezen’ (Den Haag - W.P. van Stockum en Zoon - 1935), alfabetisch gerangschikt (in 65 blz.) en beknoptpopulair opgehelderd.

Plattdeutsche Rechtschreibungslehre. Prof. Dr. C. Borchling ontwierp voor de Noordnedersaksische dialecten een verbeterde spelling (Hamburg - Karl Wachholtz - 1935), die wat de klinkerspelling betreft, het beginsel van de Nederlandse (vereenvoudigde) spelling vrijwel volgt: verdubbeling in gesloten lettergrepen, enkel teken in open lettergrepen (ik maak - maken; ik loop - lopen; ik heet - heten enz.). In het Vorwort wijst hij op de gebreken van de Hoogduitse ‘Schulorthographie’, die de geest van de zeventiende-eeuwse grammatici ademt, o.a. in het streven om homoniemen verschillend te spellen: ‘als ob die gesprochene Sprache nicht vor derselben Schwierigkeit stünde, allein sie bedarf derartiger pedantischer Unterscheidungen nicht, weil sie sich auf den gesunden Menschenverstand des Sprechers verläszt’.

C.d.V.