De Nieuwe Taalgids. Jaargang 29

[p. 189]

Uit de tijdschriften. (Maart-April).

De Gids. Maart. Anton van Duinkerken bespreekt in de Kroniek der Nederlandsche letteren de bundel kritieken De smalle mens van E. du Perron, volgens hem ‘een tijdproduct waarvan de tijdgenoot de waarde licht overschat’, en waarvan hij de ‘giftige vinnigheden’ weinig kan waarderen.

De Nieuwe Gids. Maart. Max Kyzer schrijft over De dichter J.C. Bloem, naar aanleiding van de bundel Media vita. - W. Kloos geeft weer enige Nieuwe Gids-correspondentie en prijst De groote Vlaming Felix Timmermans.

Groot-Nederland. Maart. Frans Coenen toont grote waardering voor H.W. van Tricht's proefschrift over Frederik van Eeden.

April. Frans Coenen oordeelt afwijzend over de Kloos-biografie van De Raaf, het werk van een ‘al te ijverige vriend’.

De Stem. Maart. In de Poëzie-kroniek laat Anthonie Donker een brief schrijven door zijn ‘Alter ego’.

April. Anthonie Donker beoordeelt de bloemlezing Het kind in de poëzie van Dirk Coster.

Forum. Maart. R. Herreman geeft een Proeve van inleiding tot het werk van F.V. Toussaint van Boelaere.

Opwaartsche Wegen. Maart. H. van der Leek publiceert een voordracht Op de vlucht, gewijd aan De Proeftijd van Frits Hopman. - H.A. Mulder maakt enige opmerkingen over De vergelijking als literair hulpmiddel.

Stemmen des tijds. April. C. Tazelaar bespreekt beknopt een groot aantal werken onder het opschrift Bontheid en bondigheid.

De Nieuwe Gemeenschap. Febr. Ad. Sassen geeft een bijdrage Het Lied van de Swaen, handelend over het werk van de Duinkerkse dichter Michiel de Swaen.

[p. 190]

Roeping. Maart. Als ‘pentekening of geschreven portret’ tekent Van Oldenburg Ermke Johan Fabricius: de geboren verteller, maar tegelijk ‘de vluchtige Hollander’, die in zijn kunst gebrek aan ernst vertoont. - Pierre van Valkenhoff wijdt een artikel aan Gerbrand Adriaensz. Bredero, bedoeld als ‘Een inleiding tot den Dichter en zijn werk’.

Studiën. Tijdschrift voor godsdienst, wetenschap en kunst. Maart. W.M. Frijns begint een studie over Vondel en Grotius geestverwant. Hij toont aan, dat Vondel voor zijn Peter en Pauwels de Apocalyps-commentaar van Grotius herhaaldelijk raadpleegde.

April. Deze aflevering brengt het vervolg van bovengenoemde studie.

Tydskrif vir Wetenskap en Kuns XIII afl. 2. E.J. Conradie schrijft over John Daniel Kestell as literator. - D.F. Malherbe bespreekt twee nieuwe dichtbundels: Passieblomme van Totius en De ryke dwaas van W.E.G. Louw.

Onze Taaltuin. Maart. Mej. L. Kaiser betreurt, in een opstel over Spraak-Taal-Uitspraak, dat voor het Nederlands een ‘standaard-uitspraak’ ontbreekt. - A. van Gerwen behandelt Oost-Brabantsche boerderij-termen, waarbij hij de woorden voor de ‘hark’, de ‘bunzing’ en ‘de balk over de oogstkar’ in kaart brengt. - Garmt Stuiveling geeft een afbrekende kritiek op de Kloos-biografie van K.H. de Raaf, onder het opschrift Een standaardwerk over Willem Kloos? - Jac. van Ginneken is vol lof voor Het Straatlied, zoals dat in de beide bundels van D. Wouters en J. Moormann vertegenwoordigd is.

April. G.S. Overdiep geeft karakteristieke aanhalingen uit Bredero, sprekende na 350 jaren. - Jos. Schrijnen bespreekt De anlautende schr- in het algemeen beschaafd, in wisseling met sr: de tweeërlei r, dentaal en velaar wordt buiten beschouwing gelaten. - W. Janssen tracht te bewijzen dat De naamvals-n in het Zuiden werkelijk bestaat, wel niet in zuiver dialekt, maar in de taal van scholieren en volwassenen die met het algemene Nederlands in aanraking kwamen. Uit de statistische gegevens volgt m.i. alleen dat men dan nòch zuiver de dialektische n's, nòch die volgens de oude grammatica behoorlijk hanteert, en tot een slordigheid vervalt, die bestreden moet worden. - J. Naarding verzamelde gegevens over Drentsch dialect (Lokwoorden voor de huisdieren; Een opvallende glottis-explosie in het dialect van Roden). - G.S. Overdiep vervolgt zijn studie over Het Katwijksch met een afdeling over Het Werkwoord.

[p. 191]

Paedagogische Studiën. April. A. Zijderveld beoordeelt ongunstig de rede van H. Godthelp over Het onderwijs in het Nederlands aan de middelbare school.

Het Boek. Maart. B. Kruitwagen O.F.M. vervolgt zijn interessante palaeografische studie over De Munstersche schrijfmeester Herman Strepel (1447) en de schriftsoorten van de Broeders van het gemeene leven en de Windesheimers.

Verslagen en Mededeelingen der Kon. Vlaamsche Academie. Mei. A. Cosemans geeft ‘Enkele aanwijzingen en terechtwijzingen’ over het Taalgebruik in Vlaanderen en in Brabant tijdens de middeleeuwen, waarbij aangetoond wordt, hoe ingewikkeld de verhouding tussen Latijn, Frans en Nederlands is in ambtelijke dokumenten. - Maurits Sabbe (Frans Godin en de Keizerskroning. van 1658) bespreekt een hekeldrama van deze Brusselse rederijker tegen de politiek van Engeland en Frankrijk (Mazarin), waarbij Vondel's Lucifer geplunderd wordt, zonder het plagiaat te verantwoorden.

Juni. J. van Mierlo publiceert de Duitsche Adelwip-uittreksels (d.w.z. Hadewijchfragmenten), waarvan ook een tweede handschrift voor den dag kwam, met een vervolg dat niet van Hadewijch is. Tevens wijst hij er op, dat Daniël Sudermann, volgeling van Schwenckfeld, de oudste Duitse Ruusbroec-vertaler blijkt te zijn. - Maurits Sabbe geeft Aanteekeningen over Letterkunde en Taaltoestanden te Brussel in de 17de en 18de Eeuwen. Door een reeks interessante aanhalingen laat hij ons zien dat de Brusselse schrijvers, hoewel pessimistisch gestemd, de moedertaal in ere hielden en in eer trachtten te herstellen. - De keurraden voor de Prijsvragen van 1934 stellen een bekroning voor van een Studie over Dautzenberg en zijn rol in de Vlaamsche letterkunde en taalbeweging en Een dialectgeografische studie over de verkleinwoorden van het Noord- en Zuidnederlandsch taalgebied. - A. van Loey vergeleek stilistisch De oudste Nederlandsche oorkonden van Bochoute en Velzeke.

Juli. Am. Joos zegt Iets over de betrekkelijke voornaamwoorden, waarvoor hij liever de term ‘verbindende’ voornaamwoorden zou gebruiken. Over de plaats der bijvoeglijke zinnen maakt hij juiste opmerkingen. - Rob. Roemans publiceert een zeer uitvoerige Analytische bibliographie van en over Prof. Dr. Aug. Vermeylen, waarvan het tweede gedeelte in de September-aflevering volgt.

[p. 192]

Aug. In een reeks van redevoeringen worden Peter Benoit en Emanuel Hiel gehuldigd.

Sept. Leon. Willems doet een mededeling over Vlaamsche polyphonische Kerstliederen van Willem van Messaus, een Antwerpse componist uit het begin van de zeventiende eeuw, die oude en nieuwe Kerstliederen vierstemmig bewerkte. - Een uitvoerige studie van Jozef Muls is gewijd aan De dichters der Schelde, beginnend met de Geuzenpoëzie en eindigend met de moderne dichters, zowel Nederlands als Frans schrijvende.

October. Leon. Willems biedt opnieuw een interessante reeks Lexicografische sprokkelingen, grotendeels zeldzame Middelnederlandse woorden en uitdrukkingen, die de uitleggers moeielijkheden opleverden.

Revue belge de Philologie et d'Histoire XIV No. 1. A. van Loey publiceert Nog fragmenten van een gesprekboekje, nl. een onbekend Brussels fragment van ± 1400, waarvan de tekst overeenkomt met een Haags handschrift uit het begin van de zestiende eeuw.

Kultuurleven VI. Stephanus M. Axters O.P. geeft een Schets van een geschiedenis der Nederlandsche scholastieke vaktaal, als inleiding op een later te verschijnen Latijnsch-Nederlandsch Scholastiek Woordenboek.

Dietsche Warande en Belfort. Maart. G.W. geeft een beknopt artikel Toussaint van Boelaere zestig jaar, waarin betoogd wordt dat het werk van deze schrijver, met zijn ‘precieuse verwikkeldheld’ van stijl, slechts ‘voor zeer weinigen’ is.

De Vlaamsche Gids. April. E. Bosschaerts beoordeelt Tuin van Eros en andere gedichten van Jan Engelman.

Ons Eigen Blad. Maart. Gerlach Royen bespreekt Pronominale puzzles (Personen), nl. het meervoudige vrouwelijke possessief hun naast haar.

Museum. Maart. J.W. Muller prijst de uitgave van De oudste Middelnederlandsche oorkonden door H. Obreen en A. van Loey, en hoopt op een vervolg. - G. Engels bespreekt het proefschrift van L.A.H. Albering; Jos. Schrijnen Enkele bloemnamen in Zuid-Nederlandsche dialecten. De beoordelaar voegt daaraan toe enige resultaten van eigen onderzoek op Noordelijk gebied.

April. Jos. Mansion beoordeelt met veel lot het verdienstelijke werk van Th. Frings: Germania Romana.

C.d.V.