Mededelingen
‘Heukels’ herdrukt
Rob Rentenaar
Het ‘Woordenboek der Nederlandsche Volksnamen van Planten’ van H. Heukels is voor de beoefenaren van verchillende taalkundige disciplines al vele decennia een begrip. Het boek verscheen onder auspiciën van de Nederlandsche Natuurhistorische Vereeniging in 1907 en werd van meet af aan door dialectologen, naamkundigen en lexicografen als een belangrijk naslagwerk erkend.
Helaas was een ‘Heukels’ de laatste jaren een zeldzaamheid geworden. Antiquarisch werden er exorbitant hoge prijzen voor gevraagd en dat betekende dat jongere onderzoekers zich geen eigen exemplaar meer konden aanschaffen. Ondanks zijn hoge ouderdom en ondanks de veranderingen die er in de loop van de eeuw in de taalkunde hebben plaatsgevonden, heeft het werk echter steeds zijn waarde behouden. Het is dan ook verheugend, dat de - inmiddels Koninklijk geworden - Nederlandse Hatuurhistotische Vereniging aan de aandrang van verschillende zijden gehoor gegeven heeft en een herdruk van dit belangrijke boek heeft uitgebracht.
De waarde van deze heruitgave wordt bovendien nog vergroot doordat er, ten dele in herdruk, ten dele als primaire teksten, een aantal bijdragen aan toegevoegd zijn. De herdrukken bestaan vooral uit besprekingen van het Woordenboek uit de periode direkt na zijn verschijnen. Nieuw is in de eerste plaats een bibliografische schets van de hand van Prof. Dr. P. Smit onder de titel ‘Hendrik Heukels en de Nederlandse floristiek’. Voor de lezers van ‘Taal en Tongval’ wijs ik daarnaast speciaal op de andere nieuwe bijdrage, van H.T.J.M. Brok, ‘Het Woordenboek van Heukels en de Nederlandse plantnaamkunde’. De auteur behandelt hierin kort enkele aspekten van het onderzoek van plantaanduidingen en bespreekt de betrouwbaarheid van ‘Heukels’ gemeten naar de huidige stand van de wetenschap op dit gebied. Bijzonder nuttig zijn de bibliografieën van studies en taalkaarten op het gebied van plantaanduidingen in Nederland en nederlandstalig België die hij aan zijn bijdrage toegevoegd heeft.
De herdruk van het Woordenboek van Heukels is te bestellen door f 37,50 (leden van de KNNV) of f 52,50 (niet-leden) over te maken op giro 13028, t.n.v. Bureau KNNV te Hoogwoud, onder vermelding van ‘H. Heukels, Woordenboek der Nederlandsche Volksnamen van Planten (reprint 1987)’.