Taal en Letteren. Jaargang 14

[p. 520]

Kleine meedelingen over boekwerken.

Kinderspel en Kinderlust in Zuid-Nederland, door A. de Cock en Is. Teirlinck. Met schema's en teekeningen van Herman Teirlinck. Bekroond door de Kon. Vla. Akad. voor Taal- en Letterkunde. - Gent, Siffer, 1904.

Dit VI^e deel bevat: VI. Ambachtsspelen. A. Echte Ambachtsspelen. I. Stom-en-ambacht; II. Lustig arbeiden; III. Postuurken; IV. Bakker spelen: 1) Brookes bakken; 2) Ovekes maken; 3) Brooken in den oven schieten; V. Kleermaker, Schoenmaker en Wever; VI. Naaien-naaienvet!; VII. Verkens dooddoen; VIII. Peerdesmid spelen: 1) Peerdeken beslaan; 2) Smidje-smee; IX. Peerdeke-rijen. Voerman of koetsier spelen; (Varianten: 1) Koets spelen; 2) Het stokkepaard; 3) Hobbelpaard of Wippelpaard; 4) Ringsteken; X. Kruiwagen rijen; XI. Steentje aanschieten; XII. Huizekes bouwen; XIII. Een hofke (een blomhof) maken; XIV. Zage-zage-menneke; XV. Boekerdekoek; XVI. Boteren; XVII. Botermelk verkoopen; XVIII. Koopman in laken; XIX. Winkel houden; XX. Boestering verkoopen; XXI. Boekweit verkoopen; XXII. Hovenieren; XXIII. Lemmeke spelen; XXIV. Scheepje zeilen; XXV. Schooier spelen; (Jan mee zijn slap hand; XXVI. Barak spelen; XXVII. De Muzikanten; XXVIII. School doen of houden; XXIX. O, gij brave juge: XXX. Autaar spelen; XXXI. Processie gaan of spelen; XXXII. Kerkhof spelen; XXXIII. Kindeken-dood; XXXIV. Kapellekes maken; XXXV, Klokkeluien; XXXVI. Soldaatje spelen; XXXVII. Pompier spelen.

B. Naäpende spelen. a. Handelingen nadoen: 1) Moederke spelen; 2) Kermis houden of Huishouden doen; 3) Loten; 4) Bruidje spelen; 5) Den opgehangene spelen; 6) Den luchtbal leiden. - b. Gebreken nadoen: 1) Mankepoot; 2) Een bult maken; 3) Scheel kijken; 4) Leelijke smoelen trekken.

VII. Raadspelen. A. Echte Raadspelen. a. Eenvoudige raadspelen:

[p. 521]

1) Raden; 2) Paar of onpaar; 3) Zooveel af, zooveel bij; 4) De Engelsche waarheid steken; 5) Numero grooien; 6) 't Jaar raden; 7) Een woord raden; 8) Kruis of munt; 9) Onder 't hand; 10) In welke hand?; 11) Naar den ouderdom of de waarheid laten raden; 12) Holtje of boltje; 13) Raad, raad, wie dat 't is?; 14) Speldenspelen; A. Opleggen; B. Beeldekes steken; C. Spellen frotsen en Knipperspel; D. Okenknippen met spelden; E. Spellekewip; F. Spellekebonk; 16) Vleesch-op-den-blok!; 16) Bok-sta-vast en varianten: 17) Raadsels. - b. Kleurenspel: 1) Koleuren geven; 2) Goud verkoopen; 3) Jantje met zijnen knecht; 4) Kouskes stoppen; 5) Kiekens stelen.

B. Zoekspelen. a. Balleke steken. - b. Sckoentje schuiven. - c. Ring verschuiven. - d. Nestje steken.

C. Orakelspelen. a. Wat men later worden zal? - b. Met wie(n) men trouwen zal en wanneer? - c. Waar men hiernamaals henen moet? - d. Hoe iets in ons bezit is gekomen, of van welken aard het is? - e. Hoeveel jaar men nog te leven heeft? - f. Hoe men een dief kan ontdekken?

D. Lottrekken.

E. Blindei slaan. a. Blindei slaan. b. Ei (of eieren) slaan. - c. Blindepot spelen. - d. Het Knipspel.

VIII. Schommelspelen. A. Echte Schommelspelen. A. Aan boomtakken hangend; B. Op elzetakken staande; C. Op sluitboomen, enz.; D. In de kettingen van een bierwagen; E. Op een in evenwicht liggende plank, enz.; F. Op eene koord of hopperank. - Schommeldeuntjes: 1) Deuntjes, waarin van Paschen en Sinksen gewaagd wordt; 2) Verwante deuntjes, min of meer verminkt; 3) Deuntjes, waarin sprake is van de doodsklok, van Ste Katelijne, O.L. Heer en O.L. Vrouw; 4) Verwante deuntjes, min of meer verminkt; 5) Deuntjes, waarin sprake is van een eitje dat berst en van Romeschele; 6) Deuntjes, waarin sprake is van naar school te gaan, van den meester en van een doodslag; 7) Deuntjes, waarin naar eene vrouw en hare bezigheden gevraagd wordt; 8) Deuntjes, waarin sprake is van Janneken de Keizer's dood; 9) Deuntjes, die eigenlijk aftelrijmen zijn; 10) Deuntjes buiten alle klasseering. G. Lingelootsen: H. Het Kalotespel.

B. Wiegen en Wiegeliedjes. 1) Wiegeliedje, waarin het kind enkel aangezet wordt tot slapen; 2) Waarin men het kind hoopt in slaap te krijgen, door het iets te beloven; 3) Waarin verteld wordt van een kindje, dat geboren is; 4) Waarin iets anders verteld wordt.

C. Paai- en Koozeliedjes. 1) Paaien door bangmakerij; 2) Liedjes, waarin de woorden op zekere bewegingen wijzen; 3) Waarin iemands overlijden en begraven gemeld wordt; 4) Liedjes, min of meer godsdienstig gekleurd; 5) Waarin iete min of meer lachwekkends verteld wordt; 6) Waarin eenvoudig iets verteld wordt.

[p. 522]

D. Kniedeuntjes. 1) Het houten of zotte paardje; 2) Het boersche, ongemanierde paard; 3) Paardjerijden op een veulen, een ezel, eene koe; 4) Eenvoudig rijden zonder bepaald paard of zonder iets te beloven; 5) Aan 't kind wordt een koek, aan 't paardje haver, enz. beloofd; 6) Heeren en vrouwen, die paardjerijden; 7) Knieliedjes, waarin iets verteld wordt.

E. Jezuken in 't Kapelleken. Andere draagspelletjes: 1) Op den rug dragen; 2) Op de schouders dragen; 3) Bij handen en voeten dragen; 4) Jezuke op het ezelke dragen; 5) Ephedrismos; 6) Enkotule; 7) Ippas of Ruiterspel; 8) Kubesinda.

Aanvullingen en verbeteringen.

Zoodra dit werk kompleet is, zal over het Belang en 't Wezen van Folklore, en 't belangrijke van deze uitgave nader bericht worden gegeven.

Inhoud van tijdschriften.

Vlaanderen, November, o.a.: Herman Teirlinck, Het Wiel. - Constant Eeckels, Verzen.

De XXe Eeuw, Nov o.a.: W.L. Penning Jr., St. Jan. - J. Steynen, Wachten. - Edmond van Offel, Een suikeren Nonkeltje. - H. Bouma, Truitje.

De Nieuwe Gids, Nov. o.a.: Joannes Reddingius, Een romantische Jongen. - G. van Hulzen, Een Haagsche Vergadering. - Willem Kloos, Verzen. - J. de Meester, Geertje. - J. de Meester, Verzen.

De Gids, November, o.a.: Hélène Lapidoth-Swarth, Herfstsonnetten. - Herman Teirlinck, De vurige doorn. - Dr. W.G.C. Bijvanck, Betje Wolff en Aagtje Deken. Naar aanleiding van Dr. Joh. Dyserinck's uitgaaf van haar brieven.

Nederland, Nov. o.a.: Rachel de Vries-Branson, Angst. - Frans Hulleman, Concert-bezoek. - B. Vlaeminc, Een leventje. - Frits van Raalte, Liefhebben. - Volker, Verzen.

De Tijdspiegel, Nov. o.a.: Dr. J.W. Beck, Wenschen, wenken en opmerkingen op het gebied van het universitair en het gymnasiaal onderwijs.

[p. 523]

Elsevier's Maandschrift, Nov. o.a.: Dr. H. van Capelle, Suriraamsche Negervertellingen. - Herman Robbers, Laatste Reis. - F.J. van Uildriks, De Houtsnijder van Unterbraunach. - Cornelie de Waal, Gevallen. - Joh. W. Kerkmeyer-Bakker, Gedichten.

Boon's Geïllustreerd Magazijn, Sept. en Oct., o.a.: Arthur Morrisson, Het groene oog van Goona. - Wilhelm Meyer-Förster, Bij de wedrennen. - Alfred Sutio, De Juffrouw van gezelschap. - Dr. Herman, De gestoorde Schaking.

Tijdschrift tot bevordering van de studie der Paedagogie, October, o.a.: D. Vunderink, Over spreekonderwijs.

Noord en Zuid, November, o.a.: Dr. F.A. Stoett, Spek tot Zalm. - Taco de Beer, Tachentig, Niemendal, Borendevol.

De Navorscher, 1904, afl. 11, o.a,: Nederd. vloeken en scheldwoorden; Tramelogoedia; Termiin, termiinen; Gortige varkens enz.; Quenen enz.

Nieuwe boeken.

Querido, Zegepraal.	f 3,90 geb. f 4,50
Stijn Streuvels, Dorpsgeheimen.	f 5, - geb. 5,80
Beusekom (Anna Hubert van), Ben.	f 1,50 geb. f 1,90
Bussum (Lina van), Het Kwartet (nieuw meisjesboek).	f 1,50 geb. f 1,90
Dam (Koen van), Mijn Jongensjaren.	f 1,90
Kuiper (A.C.), Een boek vol verhalen vaor meisjes en jongens (zeer mooi vertelselboek).	f 1,90 geb. f 2,50
Nellie, In 't schemeruur.	f 1, - geb. f 1,40
Noordwal (Cornelie), Nina Donker.	f 2,50 geb. f 2,90
Osselen van Delden (Mevrouw van), Nijenheuvel.	f 1,50 geb. f 1,90
Penning, De kolonist van Zuid-West-Afrika.	geb. f 1,25
Koster (Edward B.), Over Navolging en Overeenkomst in de Literatuur.	f 0,75
Eldar, Spreken en Zingen. 9e druk.	geb. f 2, -
Teirlinck (Herman), 't Bedrijf van den kwade.	f 2,90 geb. f 3,75

[p. 524]

Baudet (E.J.M. Florence), De maaltijd en de keuken in de Middeleeuwen. Geill. met authentieke afbeeldingen.	f 1,60
Courant (Maurice), Etudes sur l'éducation et la colonisation.	f 1,65
Dekking (Henry), Het gouden kuiken. Blijspel in drie bedrijven.	f 0,90
Falkland (S.), Schetsen, 8e bdl.	f 2,25 geb. 2,90
Herderscheê (Dr. J.), Namen en spreekwijzen aan den bijbel ontleend.	f 0,45
Verriest (Dr. G.), Over de grondslagen van het rythmisch woord.	f 1,25
Fuchs (Rich.), Der Rhythmus des Lebens und der Kunst.	M. 1,95
Geyer (Alb.), Die Physik in der Volkschule.	M. 0,85