Taal en Letteren. Jaargang 4

[p. 192]

Vragen.

1. In Langendijk's Spiegel der Vaderlandsche Kooplieden (uitg. Dr. C.H.Ph. Meijer, blz. 58) lees ik: ‘Het geen 'er verders jaarlijks overschiet, kan geen twee zakjes zesthalven bedraagen’; en op de volgende bladzijde: ‘Zoud ge 't met een zakje zesthalven kunnen doen?’

Dr. Meijer teekent daar alleen bij aan: ‘zilv. munten van 5½ st.’

Nu komt het mij voor, dat een ‘zakje zesthalven’ een bepaalde som zal hebben vertegenwoordigd. Is dat zoo? En hoeveel bedroeg dan die som? Rekende men meer met ‘zakken’?

C.v.D. te G.

Antwoord.

Een zak zesthalven was, zoals mij uit een aantekening in hs. van Bilderdijk blijkt, 275 gulden waard. Er gingen dus duizend zesthalven in 'n zak. Een zak schellingen was f 300; een zak acht-en-twintigen f 420; een zak rijksdaalders f 500; een zak guldens f 600.

R.A.K.

*

2. Wie verklaart mij de Walchersche uitdrukking 't is Jeroem! (= 't is erg, 't is ongepermitteerd). Gelijke beteekenis heeft 't is vrèd (wreed). Naar ik verneem zegt men ook wel 't is je roeme (in twee woorden), maar in geheel andere beteekenis, veel meer letterlijk volgens de woorden en met betrekking tot gekochte koopwaren tot den verkooper, met de bedoeling: ‘daar leg je eer mee in!’

Kan de eerstgenoemde uitroep ook in verband staan met ‘o Jemie!’ ‘Jeremijntje!’ of met het Duitsche ‘Jerum?’

De vraag is: Heeft roem den klemtoon, of je?

A.A. te M.