De spieghel der menscheliker behoudenesse
(1949)–Anoniem Spieghel der menscheliker behoudenisse– Auteursrecht onbekend
[Folio 48d]
| |
Int capitel dat hier voorgaet
Ende nu laetst voorscreven staet,
Hebbic vertelt, also ict las
Int latijn, hoe cristus was
Zinen vianden ghegheven
Ende ooc, alst es bescreven,
Hoe hi dan van judas den quaden
Was ghecust ende verraden.
Int capitel hier voor oghen,
Wilt god, zo meenic te toghen,
Hoe cristus vanden fellen honden
Zine oghen waren verbonden.
Als der fellen jueden scaren
Daer aldus vergadert waren
Ende zij gode hadden ghevaen,
Doe namen zine harde zaen
Ende bonden met sterken banden
Zine ghebenedide handen.
Sinte pieter was daer mede
Ende trac een zweert, dats waerhede,
Ende trart mede int gheloop
Ende smeet eenen uten hoop
Enen slach, die also wouch,
Dat hi hem een oor of slouch.
Ende jhesus toghede, dats waerhede,
Up den knecht ontfarmichede
Ende heift des knechts oor ghetast
Ende weder an gheset vast.
...
...
| |
[Folio 50a]
| |
Al die propheten, die waren te voren,
Eer god op eerden was gheboren.
Die jueden pijnden met ghenende,
Dat zij den ghonen zouden blenden
Met enen cleede, dat zij bonden
Voor zijn oghen. die te meneghen stonden
Die jueden hadde verlicht zere
Menich waerven wileneere
In vreimder wonderliker maniere
Bi ere columme vul van viere.
Zijne scamen hem noch en gruwen
Zine helighe ansicht te bespuwen,
Ende elc metten speecsel zijn
Verdecte dat glorieus anschijn
Van hem, die wileneer hem zomen
Heift ghedect te haerre vromen,
Een deel van der jueden volke,
Wonderlike met ere wolke.
Dese jueden, verstaet den sijn,
Die aldus ons heren anschijn
Hebben besmet ende bespoghen,
Dat hi minlike wilde doghen
Ende hem ne wilde wreken niet,
Es ons wileneer wel bediet
Bi enen afgod harde wel
Dien de kindren van israhel
Teenen stonden maken deden
Ende als gode wouden anebeden.
| |
[Folio 50b]
| |
Als die kindren van israhel wouden
Dien afgod maken ./ omdat zi zouden
Anebeden, verstaet tbediet.
Aaron, die dit doe an ziet,
Ende een ander, die was gheheeten
Hur ./ als mi scrifture doet weten,
Ne wilden niet ghedoghen dat
Ende wederstoedent hemlieden plat.
Die ander begonden hem vergramen,
Up hurre zi ghelopen quamen
Ende namen hur met groter onwerden
Ende wierpene neder ter erden
Ende bespuwedene in waerre woort
Ende hebbene met speecsele versmoort.
Dese kindren van israhel,
Daer ic of zeide, verstaet mi wel,
Waren gram ende ongemoet
Op hur, dat hi weder stoet
Hare afgoderye, alsoot sceen;
Der phariseeusen menich een
Vergraemde, dat hare quaethede
God begreep. dats waerhede.
Dese iueden, die onsen here
Aldus bespotten zo over zere,
Bespuwen ende sloughen mede,
Also ic hier te voren zeide,
Zijn wel bediet, als ic vernam,
Bi enen zuene die hiet cham.
Noee was die vader zijn,
Ons bediet dus dat latijn.
| |
[Folio 50c]
| |
Also ict in de bible over las
Dat noee eens dronken was
Van dat hi an den wijngaert
At / daer hi of dronken waert
Ende wart zijn zins gherooft.
Hi leide neder doe zijn hooft
Ende sliep, als sulke lieden pleghen.
Ende als hi neder es gheleghen,
Zo lach hi bloot, dats waerhede,
Al met ziere manlichede.
Zijn voorzeide zuene cham
Met zinen broeders daer toe quam,
Ende als hi dat heift verzien,
Zo spotte hi daer mettien.
Entie ander kindre algader
Deckeden daer haren vader.
Dese cham, die zine here,
Zinen vader zoude eeren zere,
Die dede hem onwerdichede
Ende bespottene, als ic zeide.
Entie iueden, die met rechte
Zoude gode eeren / als zine knechte,
Die hebben, lasen, haren god
Bespuwen / ghesleghen ende bespod.
Ende al was noe van zinen zone
Zere bespot, als ic tone,
Ende onscamelijc bespot,
Vele oneerliker zo was god
Bespot ende vuliker twaren
Vanden iueden ende haren scaren,
Want dese noe, daer hi lach,
Was bespot, daert niement zach;
Maer gods bespotten over waer
Was hem ghedaen al openbaer
In dat huus van cayphas
Daer de menichte daer mede was.
Noe / , verstaet ooc tbediet,
Ne wiste vanden spottene niet,
Want hi sliep ende ooc daer bi
Zo ne wiste twint daer of hi;
Ende ihesus, onse lieve here god,
Was vanden iueden zere bespod
Wakende, als men merken mach,
Die aldinc hoorde / wist ende zach.
| |
[Folio 50d]
| |
Dese noe was mer van eenen
Kinde bespot, verstaet mijn meenen,
Want die andre beede gader
Decten de leden van haren vader;
Ende god, verstaet mijn bedieden,
Was bespot van vele lieden,
Niet van enen iuede alleene
Maer van haren rade ghemeene,
Ende daer ne was niemen zonder waen
Die eens hadde gheseit: laet staen.
Die .ij. kindren hadden up noe dere,
Maer onsen ghebenediden here
Ne stont niet een iuede omtrent
Die hem was compacient.
Dese iueden nu voorseit,
Die gode daden al dat leit,
Waren wilen in vreimden doene
Biden vianden van sampsoene,
De welke philistinen waren,
Ghefigureert na mijn verclaren.
Van sampsoene wi lesende vinden,
Dat hi hem zomtijt liet binden
Al willens van zinen vianden
Beede voeten ende handen,
Ende met ziere groter cracht vertuut,
Als hi wilde, brac hi wel huut.
Ten laetsten dor eens wijfs minne
Gaf hi hare voorwaer te kinnen:
Scoere men hem of van zinen hare,
Dat al zine cracht verloren ware.
| |
[Folio 51a]
| |
Dit wijf dede met nauwen keren
Sampson doe zijn haer of sceren
Tere tijt daer hi lach ende sliep.
Ende om zine vianden zi doe liep,
Die daer quamen te dien stonden,
Diene vinghen ende bonden,
Ende deden hem groot ghepijn
Ende staken hem ute die oghen zijn.
Als hi dus ghevanghen was,
Dedemenne comen int palas,
Daer die philistinen zaten,
In solace dronken ende aten.
Die materie wil mi orconde,
Dat zij daer ten selven stonden
Alle doe vergadert waren,
Die hem hadden gheweest contrare
Ende hem brochten int vernoyen.
Nu was zijn hare beghonnen groeyen.
Ende zij deden sampsoene halen,
Dat hi voor hem in der zalen
Zoude lopen al omtrent
Als een mensche die es blent,
Daer hi hem hurte of zere dede
Ende daer hadsij haer feeste mede.
Sampsoen die bad onsen here
Stillekine met herten zere,
Dat hi over die valsche zake
Hem wilde verleenen ene wrake.
Ende god heift zine bede ghehoort.
Sampsoen die nam rechte voort
Twee pylaren ./ daer die zale
Up ghefundeert was altemale.
Die pylaren trac hi te zamen,
Die maetselryen ghevallen quamen
Vander zalen zwaer ende groot.
Daer bleven zij altemale doot,
Hi selve ende zine vianden mede
Ende twijf ooc, dat es waerhede,
Wies minne hem daertoe hadde brocht,
Zinen vianden hadzoene vercocht.
Sampsoen om zine grote staerchede
Beteikent gode. dat es waerhede,
Want willens hi hem binden liet,
Also hier voren es bediet,
| |
[Folio 51b]
| |
Daer na wrac hi hem vreeselike
Van zinen vianden zekerlike;
Dus liet hem cristus zonder waen
Willens vanden iueden vaen
Ende woude, also wij lesen,
Vanden iueden bespot wesen.
Maer daer na, alst onsen here
Ghelieven zal ./ zal hi hem zere
Wreken ende vreselike
Met zinen vonnesse zekerlike
Up al die ghone, also wij lesen,
Die zine viande hebben ghewesen,
Als hi in zine maiesteit
Ende in zine moghentheit
Zal verdoemen zonder hende
Zine viande te haerre scende.
Wat groter wraken hi dan zal
Doen up zine vianden al,
Ne mach men scriven no ghespellen,
Noch gheen tonghe ne macht vertellen.
Dan zouden zij liever hebben te zine
In die ewelike grote pine,
Dan an te ziene dat anschijn
Van gode die zo gram zal zijn.
Want also ghenoeghelike
Ende daertoe ooc zo lievelike
Als gods anschijn werd te ziene
Den goeden, die de duecht verdienen,
Also vreeselike zalt ooc wesen
Den verdoemden; zo wi lesen,
Den berghen zullen zij bidden alle,
Dat zij up hem willen vallen
Ende deckense wel ghedichte
Van ons heren grammen ansichte.
Dan zal hi zecghen alte handen
Aldus tote zinen vianden:
"Gaet ghi lieden vermaledijt
Int vier, dat bernt talre tijt."
Den ghebenediden zal hi loon
Gheven in zijns vaders throon.
O zoete jhesus, lieve vrient,
Ghef ons, dattu van ons ghedient
Also moets wesen. als waerbi
Dat ten utersten daghe wij
Moeten metten lieden vercoren
Dinen ghebenediden roup dan horen.
Amen
|
|