Septentrion. Jaargang 22

(1993)– [tijdschrift] Septentrion– rechtenstatus



[pagina 5]
Willem Wilmink Het goede land Lang voordat wij de steven moesten wenden naar onze wereld en naar onze tijd, was er een land zonder boosaardigheid, dat voortleeft in verschillende legenden. Toen wij als kind over de heuvels renden, door geen herinneringen begeleid, leek het erop of wij de weg nog kenden. De grote mensen zijn de route kwijt. Wel gaan we nog zo nu en dan op reis met in ons achterhoofd dat paradijs, maar weten heus wel dat we daar niet komen. De dingen gaan zoals ze moeten gaan, behalve daar waar kinderen bestaan die 't goede land meteen al werd ontnomen. Uit ‘Een kind is zoveel meer’ (1987).
Le bon pays Lorsque nous n'étions pas encore orientés vers ce qui serait notre temps et notre monde existait un royaume sans méchanceté qui survit encore dans certains contes. Et c'est ainsi qu'enfants, courant par les collines, sans souvenirs pour nous tenir la main, nous retrouvions les sentiers d'origine. L'adulte, lui, a perdu le chemin. Parfois encore nous partons en voyage emportant en esprit ce lieu rêvé où nous savons ne jamais arriver. Les choses vont comme elles doivent, sauf là où vivent des enfants auxquels on ôte d'un seul coup leur part de ciel. Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

[pagina 6]
Willem Wilmink Het meisje spreekt Toen ik voor het eerst die dingen hoorde Was ik dertien of veertien jaar. Zag op weg naar school de mensen op straat En dacht: die zijn naar bed geweest Met elkaar. Maar geen spoor van avontuur En geen spoor van licht In hun hele postuur, In hun hele gezicht. De eerste keer van mezelf Ben ik bij dageraad voor het raam gaan staan, En het licht van de zon bescheen Een schoorsteen, een plat met kiezelsteen, En ik zag daar mijn leven van jongs af aan. Ik heb het ook weleens gedaan Alleen maar voor de gezelligheid, Dat heette dan dat je werd verleid. En als je dan 's morgens koffie maakt Kan geen van de twee het zwijgen verbreken En je voelt je op straat nog naakt. Laatst heb ik een muur aangeraakt Op een zomerse avond. Hij was warm. Toen legde ik mijn hoofd op mijn arm, En het was of ik weer dat kind zijn zou, Als ik maar aftelde: zes, negen, tien, Als ik maar riep: wie niet weg is is gezien. Uit ‘Het kind is de vader van de man’ (1989).
La jeune fille parle Quand pour la première fois j'entendis ces choses, vers mes treize ou quatorze ans, j'allais à l'école, je vis des gens et je pensai: ils sont allés ensemble au lit. Mais nulle trace d'aventure mais nulle trace de lumière rien à lire sur leur figure, rien à sentir dans leurs manières. Pour la première fois, j'allai me mettre, à l'aube, devant la fenêtre. Le soleil venait éclairer la cheminée, un plan de graviers. Je revoyais mes jours depuis toujours. Je l'ai aussi fait quelquefois rien qu'à cause de l'atmosphère. La tentation allait de soi. Mais au matin, en faisant le café, chacun des deux reste à se taire et dans la rue encore on se sent nu. Récemment, par un soir d'été, quand j'ai touché un mur, il était tiède. J'ai alors mis la tête sur mon bras comme si j'étais encore une enfant en train de crier: un, deux, trois, le dernier qui reste est perdant. Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

[pagina 7]
Willem Wilmink Vader Vader kocht ooit een verzameld werk: een bundel gedichten van degelijk merk. Bij wat hij mooi vond zette hij strepen een enkele keer een uitroepteken. bij tijd en wijle herlees ik die zeer summiere biografie in een code van strepen en stippen steeg het water hem naar de lippen. Uit ‘Het kind is de vader van de man’ (1989).
Père Père acheta un jour une oeuvre complète un recueil de poèmes signé d'un nom sérieux. Sous les vers qu'il aimait il tira des traits une seule fois un point d'exclamation. De temps en temps je relis cette assez sommaire biographie dans un code secret de points et de traits l'eau lui montait montait aux lèvres. Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

[pagina 8]
Willem Wilmink Frekie Wanneer 's middags om vier uur onze schoolbel was gegaan, en we gingen voetbal spelen dan kwam Freek er altijd aan. Frekie woonde in de buurt, maar zat niet op onze school. Hij was een imbeciele jongen, een mongool. Meestal riep er iemand wel: ‘Kom maar, Frekie, doe maar mee.’ Welke kant hij uit moest schoppen, daarvan had-ie geen idee. Maar we legden soms de bal op twee meter van het doel, en we riepen: ‘Schieten, Frekie!’ En hij trok een ernstig smoel. Als het raak was, dook de keeper mooi naar de verkeerde kant en 't was goâl, en dan was Frekie kampioen van Nederland. Misschien vind je Frekie zielig, maar dat was-ie niet voor mij, want ik zag nog nooit een jongen die zo blij kon zijn als hij. Uit ‘Het kind is de vader van de man’ (1989).
Frekie Lorsque la cloche de l'école avait sonné ses quatre coups, nous allions jouer au football. Freek, toujours, venait avec nous. Il habitait dans le quartier, ne fréquentait pas notre école. C'était un enfant retardé, avec des traits mongols. Le plus souvent, quelqu'un criait: ‘Allons, Frekie, viens avec nous’. Où le ballon devait aller, il ne le savait pas du tout. Parfois nous allions le poser à quelque deux mètres du but et nous criions: ‘Vas-y, Frekie!’ et il prenait un air tendu. Le keeper faisait un plongeon du mauvais côté. Et voilà que c'était goal. Alors Frekie était champion des Pays-Bas! Frekie vous fait pitié, peut-être. Sans doute avais-je d'autres yeux. Je n'ai jamais connu un être qui pouvait être aussi joyeux. Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

[pagina 9]
Willem Wilmink De bom valt nooit Mijn leven is totaal ontwricht ik voel mij overboord gegooid, vandaag las ik dit nieuwsbericht: de bom valt nooit. Maar zal de bom dan echt niet vallen? Wat moeten wij dan met zijn allen? Zolang een toekomst ons ontbrak, leefden wij dood op ons gemak. Wij keken met omfloerste blik nog maar voortdurend naar de grond, nu is tot onze grote schrik de hele wereld kerngezond. Moet het nu uit zijn met die kater? Moeten we denken over later? Ach, dat gezeur van ‘Het heeft geen zin’, daar trapt geen schoolmeester meer in. Nu keert men heel ons leven om en brengt paniek in onze tent. Wij hielden zo van onze bom, we waren zo aan hem gewend. Ons leven is totaal ontwricht door dit beroerde nieuwsbericht: ‘de bom blijft liggen waar hij ligt’. De bom blijft liggen waar hij ligt. Uit ‘Het kind is de vader van de man’ (1989).
La bombe jamais ne tombe Ma vie est sens dessus dessous je suis comme jeté à l'eau, j'ai pu lire dans les journaux que la bombe jamais ne tombe. Jamais elle ne tomberait? Où irons-nous, tant que nous sommes? Tant que demain nous échappait nous vivions morts, ou c'est tout comme. Les yeux voilés, nous regardions sans cesse la terre aux cloportes. Craintifs à présent nous savons que l'univers fort bien se porte. Est-ce la fin des avatars? Les ‘ça n'a pas de sens’ des maîtres ont-ils vécu? Est-il peut-être possible de penser ‘plus tard’? On met notre vie à l'envers. Un vent de panique déferle. La bombe nous était si chère, nous étions si bien faits à elle. Notre vie à cette nouvelle est mise sens dessus dessous. ‘La bombe reste dans son trou’. La bombe reste dans son trou. Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

[pagina 10]
Willem Wilmink Een probleem Vandaag vroeg mijn zoontje met angstige stem: ‘als iemand dood is, wat gebeurt er dan met hem?’ Nu ken ik wel iemand die daarover zegt: ‘wie dood is die komt in de hemel terecht. Dus boven de wolken, dus altijd mooi weer, met een bal in het gras, en ijsjes, mijnheer!’ Maar weer iemand anders vertelde zowaar: ‘als je dood bent dan komt er een tovenaar, dan tovert hij aan je, en word je een dier, een mus of een tijger, een leeuw of een mier. Zelf mag je kiezen welk dier je wilt zijn: een mug of een olifant, of een konijn.’ Maar op een morgen ben ik gegaan naar een man die heel oud was, dus gauw dood zou gaan. ‘Of ik een dier word,’ zei deze man, ‘of in de hemel kom, 'k weet er niks van. Maar als ik dood ben is 't eerste wat ik doe: Honderd jaar slapen. Want ik ben moe.’ Uit ‘Het kind is de vader van de man’ (1989).
Un problème Mon fils aujourd'hui demande d'un ton inquiet ‘Où va-t-on lorsque l'on est mort?’ Je connais quelqu'un qui lui répondrait ‘Celui qui est mort vole droit aux cieux. Passé les nuages, là où il fait bon, des glaces, monsieur, dans l'herbe, un ballon’ Mais un autre encore raconte ceci: ‘Lorsque vous mourez arrive un sorcier, trois petits tours et vous voilà changé en tigre, en fourmi, en merle, en lion. A vous de choisir la bête en question, moustique, éléphant, ou même lapin.’ Pourtant, un matin, je me suis rendu chez un très vieil homme qui va trépasser. ‘Me changer en bête,’ me dit ce vieillard, ‘ou monter au ciel? Est-ce que je sais? Quand je serai mort mon premier souci sera de dormir. Je suis fatigué.’ Traduit du néerlandais par Liliane Wouters.

Vorige Volgende

Septentrion. Jaargang 22

Willem Wilmink

Het goede land

Le bon pays

Willem Wilmink

Het meisje spreekt

La jeune fille parle

Willem Wilmink

Vader

Père

Willem Wilmink

Frekie

Frekie

Willem Wilmink

De bom valt nooit

La bombe jamais ne tombe

Willem Wilmink

Een probleem

Un problème

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

vertalers