Klassieke essays III
Parijs, hoofdstad van de XIXe eeuw van Benjamin
Van 1927 tot zijn dood in 1940 heeft Walter Benjamin gewerkt aan een ambitieus project dat bekend geworden is als het Passagenwerk. Pas in 1982, toen al het tekstmateriaal van dit onvoltooid gebleven werk in twee banden werd uitgegeven, kon men zich een idee vormen van wat Benjamin voor ogen heeft gestaan: een geschiedfilosofisch werk over de 19de eeuw, dat zijn uitgangspunt zou kiezen in de opkomst en de ondergang van de Parijse passages.
Veel van wat Benjamin in de laatste tien jaar van zijn leven schreef moet in deze samenhang worden gezien, zoals bijvoorbeeld de afzonderlijk gepubliceerde teksten over Baudelaire, en de geschiedfilosofische thesen van ‘Über den Begriff der Geschichte’.
In 1935 schreef hij een exposé waarin hij de bedoelingen van het project uiteenzette: ‘Paris, die Hauptstadt des xix. Jahrhunderts’. Het hier vertaalde essay, ‘Paris, Capitale du xixième siècle’, ontstond 4 jaar later op verzoek van Horkheimer. Het is een uitgebreide en deels herschreven Franse versie van het eerstgenoemde essay. Het zijn de enige twee afgeronde teksten, die een fascinerend inzicht geven in de thematiek van het Passagenwerk - dat voor de rest bestaat uit een duizelingwekkende verzameling citaten en aantekeningen.
Piet Meeuse
Auteursrechtelijk beschermd