De Revisor. Jaargang 18

[p. 72]

Oliver Reynolds

Rotterdam, het begin van het steeds terugkerende Poetry International, de warme voorzomer van 1989. Een lange vriendelijke jongeman die rondliep alsof hij iets zocht wat hij zojuist had neergelegd, als iemand die zojuist iets was meegedeeld, maar die dat meteen vergeten was en die nu stilstond om zich het gezegde te herinneren. Hij was in Rotterdam om zijn gedichten voor te lezen; net als aan mij was aan hem gevraagd deel te nemen aan de werkgroep ‘Dichters vertalen dichters’. Hij sprak geen woord Nederlands: geen enkel probleem. Net zo goed als ik Russische gedichten kon vertalen, zonder zelf iets van die taal af te weten, kon hij, mits genoeg technische hulp aanwezig, Nederlandse en ook Russische gedichten vertalen. Zo waren de uitgangspunten en de regels.

Het motto in 1989 luidde: ‘De Russen komen’, maar de Russen lieten zich niet één, twee, drie vertalen; de meeste gingen liever naar Amsterdam dan naar het warme bovenzaaltje dat alleen geventileerd kon worden door de deuren naar het dak open te zetten zodat alle talen door elkaar geblazen werden. Ik stond daar en keek naar buiten in het flitsend glazen licht boven Rotterdam. In het grind op het dak stond en zat iedereen druk pratend, het wijnglas geroutineerd in de vingers draaiend, lachend. Een forse Rus sprak me aan, vroeg mijn naam en bulderde: You're very famous in Russia. Ik zei dat dat onmogelijk was. Luider herhaalde hij de zin, als was het een protest. Omstanders keken naar ons; het water sprong met grote voortvarendheid uit mijn poriën. Ook anderen zeiden dat hij zich moest vergissen. Hij keek ongelovig, vroeg nog eens mijn naam en beweerde opnieuw dat ik in heel Rusland zeer, zeer beroemd was.

Even later stond ik weer alleen. Ik mat me een

[p. 73]

houding aan van iemand die uitkijkt naar degene met wie hij een afspraak heeft en die tot zijn verbazing nog niet is komen opdagen. Ik zag Oliver Reynolds staan en schuchter schoven we naar elkaar toe en we noemden onze namen. Geen blijken van herkenning dit keer.

Hoe gaat zoiets verder? Je bekijkt een gedicht van elkaar, daar ben je tenslotte voor gekomen, je vertelt elkaar wat over je poëzie, zo goed en zo kwaad als dat gaat, en voor je het weet zit je elkaar je leven te vertellen. Hij zeker: zijn gedichten waren sterk autobiografisch. Hij vertelde me over zijn geboortestad Cardiff, over de tijd dat hij er woonde en werkte, en misschien dat ik toen al iets in die relatie met een stad herkende, dat ik toen al besloot zijn gedichten te vertalen.

Oliver Reynolds is geboren in 1957 te Cardiff. Zijn vader werkte in een groot warenhuis op de afdeling overhemden en dassen. Zijn moeder zorgde voor de opvoeding van de kinderen: drie jongens, een meisje; daarna werkte zij part-time in een tandheelkundige kliniek. Oliver ging tot hij achttien was naar school in Cardiff en werkte in dezelfde plaats een jaar in een psychiatrische inrichting. Geen medisch of ander gespecialiseerd werk: hij verzamelde het afval en vernietigde het in speciale verbrandingsovens. Op twintigjarige leeftijd ging hij naar de universiteit van Hull, waar hij drie jaar ‘drama’ studeerde. Eerst wilde hij toneelspeler worden, maar al snel schreef hij zelf enkele korte stukken. Oliver Reynolds vertelde dat hij éénmaal Philip Larkin gezien heeft. Merkwaardig detail: ‘he was wearing yellow socks.’

Hij verliet Hull met een graad, woonde een maand of wat in Londen en keerde toen naar Cardiff terug. Af en toe werkte hij voor het theater, schreef een stuk voor opvoering in pubs, bewerkte Sindbad voor poppen, The Snow Queen voor een pantomime en leefde voorts van een uitkering. Met het geld van een van zijn stukken woonde hij enige maanden in West-Wales en schreef daar twee derde van ‘a very bad novel’ zoals hij nu zelf oordeelt. Terug in Cardiff begon hij poëzie te schrijven.

In één maand, half september tot half oktober 1985, won hij de Arvon Poetry Prize voor de cyclus ‘Rorschach Writing’, kwam zijn eerste bundel Skevingtons Daughter uit bij Faber and Faber en kreeg hij een baan als Writer in Residence in Cambridge. In 1987 verscheen de bundel The Player Queen's Wife, die opende met het bekroonde ‘Rorschach Writing’ dat hierna, tezamen met nog enige gedichten uit dezelfde bundel, in vertaling volgt. In 1988 werd hij Writer in Residence in Glasgow.

De wapens van deze dichter zijn zijn taal, zijn ironie en zijn gevoelens van liefde en medelijden. Tal van details uit zijn biografie komen terug in zijn gedichten. Een bescheiden man tegenover zijn vak en zijn eigen kunnen. Een poëzie die gemakkelijk lijkt maar waarin vele poëtische adders het gras bevolken. Nog niet ‘very famous in Russia’, ook niet elders, maar dat ligt meer aan zijn leeftijd.

Tomas Lieske