De Revisor. Jaargang 17

[p. 14]

Jérôme Gommers
Korte teksten

Hoewel een uur vroeger dan gewoon, kwam ik laat in de avond thuis. De kleren die ik al enkele dagen droeg waren vuil en ik voelde me moe. Ik wilde niet met mijn zichtbaar vuile kleren en mijn moeheid de aandacht opeisen van hen die nu in de achterkamer zaten, praatten, kaartten.

Ik liet het bad vollopen en wachtte, zittend op de rand van het bad, starend. Een enkele maal op het punt mijn nagels te knippen. Beneden werd soms kort gelachen en heen en weer gelopen. Als de deur openging werden de stemmen helder. Direkt daarna weer geluid vanuit een doos.

Ik liet me, de handen steunend op de randen, langzaam in het water zakken. Ik voelde de moeheid weer opkomen en kon me niet voorstellen dat zulke witte, vreemd gevormde benen moe konden zijn.

Het geluid van beneden was onhoorbaar geworden. Ik lag met mijn ogen dicht en mijn oren half in het water en bleef zo een tijdlang liggen. Af en toe bewoog ik wat, zodat het water klotste en langzaam weer stilviel.

Bang opeens mijn gewonnen uur te verliezen, besloot ik me te wassen en naar beneden te gaan. Ik merkte dat ik het luikje naar de luchtafvoer had dichtgelaten. Het was vochtig geworden. Ik moest me half oprichten om aan het koordje te kunnen trekken. Toen het luikje met een klap opensprong, dwarrelden flintertjes verf of kalk naar beneden. Ze waren zo licht en dwarrelden zo langzaam, dat ik ze met gemak kon wegblazen. Maar ik boog alleen, nog half opgericht, mijn hoofd, zodat ze niet in mijn ogen kwamen. In die onmogelijke houding bleef ik staan. Ik voelde ze niet op me neerkomen, zag alleen hoe ze op mijn arm en op mijn bovenbeen zich vastkleefden, en hoe ze op het water vielen en kleine rondjes begonnen te draaien.

Ik luisterde niet of er nog geluid kwam van beneden, maar liep, nadat ik mij had afgedroogd, direkt naar mijn kamer waar het koud was.

*

Wij lagen verspreid door de kamer en hadden geen kracht meer om de bedden volgens een systematiek te ordenen. Moe van het bespreken van zoveel plannen, trokken wij de dekens over ons heen en geloofden dat de snel opkomende zwaarte van ons hoofd zou overgaan in een diepe behaaglijke slaap.

Maar zoiets is niet vol te houden.

Met open ogen luisterden wij later naar de geluiden, niet zeker meer of wij ze zelf voortbrachten.

En zo sta je op.

Zo stond ik op en schudde het af. Ik liep de kamer uit, en de andere lege kamer door. Het zanderige vuil plakte aan mijn voeten, ik plaatste ze platter op de vloer. Tot aan de balkondeu-

[p. 15]

ren liep ik, niet verder. Tot hier, dacht ik, deed een stap terug, opende de deuren en stapte naar buiten. Voeten vegen op het matje, flauw vermaak. Handen aan de natte ballustrade. De kou diep inademen. Aardedonkere nacht. Geen hand, niets voor ogen en zo maar door.

*

Toen ik aankwam in de stationsrestauratie ging ik werktuigelijk voor de beslagen ramen staan. Een aantal mannen stond er in een rij, dampend, rokend. Alsof iemand hen opgesteld had, en ik de laatste was waarop gewacht werd.

Zo, een rij mannen, kijkend naar niets.

Het was een onrustige dag, dag waarop men zijn jas aanhoudt. De trein schokte erger. Het regende onafgebroken.

Diezelfde dag, maar veel later en alsof het een heel andere dag betrof, kwam ik aan. De regen was weg. Er waren weer lichte plekken in de lucht. Dat gevoel van aankomst, dat je met zekere beweeglijkheid de afstand over het perron aflegt, dat was niet het gevoel waarmee ik aankwam.

Ik zag mijn ouders al van ver, naast elkaar staand, recht. Ze keken de andere richting in, verwachtten me daarvandaan. Pas op het laatste moment kijkt mijn moeder om.

Of anders, maar eender.

Dat niemand je opwacht. Dat ook niemand je bij zich verwacht, zodat je nog alle kanten op kunt. Dat je denkt dat je nog alle kanten op kan.

*

Omdat de lasten van een verzorgingsmaatschappij zwaar op mij drukten, was ik tot bijna niets meer in staat. Van alle situaties verkoos ik de bestaande, van alle wegen de gebaande weg.

Die middag liep ik door de stad. Het was zeer koud. Ik wist niet goed waar ik heen wilde, en sloeg willekeurig links- en rechtsaf. Het aantal auto's leek verdubbeld, de uitlaatgassen waren wit. Voor een aantal boekhandels bleef ik staan, maar in de etalages lagen nog dezelfde boeken.

Toen ik later naar huis ging, en uiteindelijk de hoofdstraat bereikte, waar ik woon, liep ik mijn huis voorbij. Ik liep tot voorbij de brug en bleef daar staan. Ik rook de geur die van de polders kwam, en zag het water dat stroomde en zwart was, bleef nog even staan, en liep toen weer terug.

En 's nachts sneeuwde het, aanhoudend, geluidloos. En in de ochtend was de sneeuw weer weg en reed het verkeer door de kletsnatte straat.

*

Ik liep nog door het nauwe gangpad toen de trein begon te rijden. De tas op mijn rug maakte me log en klapte enkele keren tegen een ruit. De coupé's die ik passeerde waren alle ingenomen door één persoon. Uiteindelijk vond ik een lege coupé.

Bijna onmiddellijk voelde ik aandrang om te slapen, en na korte tijd sliep ik, nauwelijks nog opschrikkend door het schokken van de trein. Toen de trein naast een perron tot stilstand kwam werd ik weer wakker. Enkele restanten droom waaiden omhoog en vielen weer weg. Een moment wist ik niet meer waarheen ik onderweg was, daarna kwam de dag weer terug in zijn vorm.

Op het perron stond een handvol mensen te wachten, maar niemand kwam de trein binnen. De conducteur floot en de deuren gingen dicht. Toen begon de trein weer te rijden, schoksgewijs.

In de tijd die daarop volgde bleef alles ongeveer gelijk. De trein reed in eendere richting en ik

[p. 16]

keek naar het zelfde landschap, dat voorbijschoof. Bomen die dichtbij stonden schoven snel voorbij, maar de bomen achter in het landschap leken stil te staan.

Een tijd later werd het uitzicht dichtgeschoven. Een andere trein was langszij gekomen en haalde ons in. Andere gezichten dan het mijne dreven voorbij, ik zag nu ook mijn eigen gezicht, licht weerspiegeld in de ruit. Pas toen de andere trein van ons wegboog, en uiteindelijk even in een loodrechte lijn van ons wegreed, merkte ik met welke snelheid wij ons voortbewogen. Met welke snelheid, en met welke rust.

*

Ik stond voor de uitgang van het gebouw en keek door de glazen deuren naar buiten. Het regende. De regen viel loodrecht omlaag en spatte op van de stenen. Als er even geen verkeer reed door de straat werd het geruis hoorbaar.

Een lange jongen kwam naast mij staan. Hij droeg een regenpak zo groot als hijzelf. Een moment keek hij naar de regen, daarna opende hij de deuren en liep naar buiten. Ik kende hem. Wij hadden eenmaal met elkaar gesproken, korte tijd, buiten, beiden met onze jas aan, beiden op het punt van vertrek. Hij was gelovig en woonde buiten de stad.

Hij kwam weer terug de hoek om, licht voorovergebogen op zijn fiets, en begon in een rechte lijn van mij weg te rijden. De regen daalde op hem neer. Hij hield zijn voeten plat op de pedalen en ik zag een van zijn bleke handen die hij geklemd hield aan het stuur. Hij trapte met trage regelmatige slagen tot aan het einde van de straat, was daar nog even te zien, verdween toen uit zicht.

Het begon harder te regenen. Dikke druppels dropen af van het portaal. Er was nu bijna niemand meer op straat, een enkele auto reed nog stapvoets en met snel bewegende wissers voorbij. Na enkele minuten begon de kracht van de regen weer af te nemen.

Halverwege de avond stond ik voor het raam. Het was opgehouden met regenen. Er was een harde wind gekomen, en op straat waren weer droge plekken te zien. En de maan stond wit en stil boven de huizen terwijl dunne flarden van wolken door het licht dreven.

*

Enkele dagen eerder had het eveneens geregend, en was het ook in de avond opgehouden, maar toen was de maan onzichtbaar gebleven, en was er laat in de avond nog mist gekomen, en was het voor de rest eigenlijk ook geheel anders geweest.

Maar het was toch een dag als andere dagen. Het verkeer reed door de stad, en er liepen mensen door de stad, en het werd geleidelijk aan later. Nu en dan nam de regen afen kwam er een open plek tussen de wolken, waar fel wit licht door scheen dat op de natte straten weerkaatste. Daarna schoof de plek weer dicht, en werd het donker, alsof het al avond was.

En toen het dan werkelijk avond was, hield het op met regenen. De maan bleef inderdaad onzichtbaar, en laat in de avond kwam een lichte mist de straat indrijven.

In het midden van de nacht werd ik wakker. Ik steunde een korte tijd op één arm en stond op. Ik moest nog iets doen, maar wist niet goed wat. Toen ik halverwege de kamer bleef staan was het weg.

Ik voelde de kou om mijn benen. Ik probeerde me niet te bewegen, en luisterde. Alleen een zacht geruis was hoorbaar. Ik bleef nog even staan, liep toen naar het raam en keek langs één van de gordijnen naar buiten. De mist was dicht

[p. 17]

geworden. De huizen aan de overzijde waren nauwelijks te zien.

Niet lang daarna lag ik weer in bed. Eerst bleef ik nog wakker en keek naar de muren en naar het plafond, waar een smalle strook licht op viel. En daarna viel ik dan weer in slaap, gaandeweg, ondanks alles.

*

Ik had weer langs de brede gracht gelopen, evenals de avond ervoor. Het gele lantaarnlicht had weer in plekken op straat gelegen, en een harde wind had mij in de rug gewaaid en had het water in de gracht doen golven. En weer was ik gaandeweg thuisgekomen.

Binnen was het windstil. Ik hield mijn jas aan en liet de lichten uit. Ik kon de straat zien van waar ik stond, met aan de overzijde de huizen en hier en daar nog licht. En omdat het niet altijd maar door kan gaan, terwijl het altijd maar doorgaat, zonder onderscheid, liep ik de trap af, opende de deur en ging naar buiten.

Ik nam dezelfde weg terug, passeerde het plein, het park, de gracht en kwam aan bij het einde. Een laag hek, daarachter het water, stilstaand ditmaal, met stukken schuim en plastic schurend tegen de kade. Maar dit was niet het einde, dit waren woorden, cirkelend rondom, niet in staat zich een halt toe te roepen, niet in staat iets een halt toe te roepen.

Ik deed een stap opzij. De maan was achter de huizen vandaan gekomen. Het was harder gaan waaien nog, maar de bomen in de straat stonden onbewegelijk. Er reed nu geen verkeer meer door de straat maar het geluid van voorbijrijdende auto's was onophoudelijk hoorbaar. Tot het plots weer wegviel.

Niet lang daarna viel ook de wind weg, en de bomen vielen weg, en de straat viel weg met de huizen en de mensen erin. En hoe of dit nog verder moest. En of dit nog verder moest.

('s Nachts werd ik nog een keer wakker. Onder mijn raam spraken twee mannen met elkaar op luide toon. Ik kwam half overeind en keek door het gordijn naar buiten. Ik voelde de kou van het raam in mijn gezicht en ging op mijn andere zij weer in bed liggen. Niet lang daarna kwamen de stemmen al van verder weg. Korte tijd later waren ze nauwelijks meer hoorbaar.)