De Revisor. Jaargang 11

[p. 10]

C.O. Jellema

Thomas, genaamd Didymus

Ik heb mijn broertje dood. De bakker, wit
van meel, wilde een offer voor het brood
des levens. Want kinderen moeten groot.
Ik niet. Ik had mijn broertje nog en dit

levend verlangen - een woord lang - is dood;
mijn broertje ging, de handen in gebed.
Moest eigenlijk in zijn plaats, wilde het,
maar werd toen wakker, en het woog als lood.

De afgrond in, de diepste bakkerstrog.
Wie kneedt het meel tot deeg? Wie eet met tranen
van broeders brood? De bakker wist het nog:

wat meel tot deeg doet rijzen heet verdriet.
Zuurdesem. Broederdood. - Maar alle granen
sterven voor wortel. Dat wilde ik niet.

[p. 11]

2

 

‘Je broertje ging. Je kon hem niet vasthouden,

 

opeten als ooit een palmpasenhaan,

 

het oog een krent, voor 't laatst bewaard. Daaraan

 

leerde je afstand zien. Niets nieuws: zelf ouder

 

 

 

dan je herinnering blijf jij. Verkouden

 

werd wel je ziel ervan, niest in het maanlicht

 

en ziet hem 's nachts telkens gaan.

 

Hoever mag je van iemand blijvend houden?

 

 

 

Want in jou werd hij broer, meer nog, jouw wezen,

 

en voor wat je nooit zijn kon ingeruild.

 

Dubbel verlies nu. Maar je gaat genezen

 

 

 

aan wat zijn gang moet gaan. Een ding verschuilt

 

zich in verbeelding. Jij niet. Kijk: de haan

 

bleek van droog brood, de krent liet nooit een traan.’

Gekozen voor het oog. Kijken voorgoed.
Is het zo gek, eerst kijken dan geloven?
Betastbaarheid gaat het verstand te boven,
met vingers kijken, zoals een kind doet.

Waren wij kind? Jij kwam en streek erover.
Wonder werd wonde. Ging niet dicht. Het bloedt.
Zo blijf ik open, mijn bestaan behoed
omdat het gezien heeft. - Blikpunt verschoven:

ik droom, ik zie je gaan, je kijkt niet om;
het doel ligt opgerold en ongeboren,
je bent je eigen schoot, sterft om wat wil

beeld worden, ogen open, mond weer stom.
Wie kijkt begrijpt, maar gaat niet zelf verloren.
Tweeling of twijfelaar maakt geen verschil.

[p. 12]

4

 

Dit is ons brood. Die dood. Daarvan bestaan.

 

Neem. Eet. Van dag tot dag. Wat ik vergat

 

wanneer je naast me lag. Beeldspraak is dat.

 

Ik droeg je immers en je blijft voortaan

 

 

 

als ik het gras opschrijf, schaduw bewaar

 

voor lettergrepen. Ieder ding bevat

 

een woord voor taal. Je ging wel maar ik had

 

verdwijning al tot voorraad opgespaard:

 

 

 

herinnering, je bent er weer, een late

 

namiddag en de zon schijnt, het is zomer,

 

de blaren leggen schaduw op het gras -

 

 

 

ik slaap nog net niet, denk, er vallen gaten -

 

dan lichaamloos door beelden weggenomen:

 

die eeuwigheid duurt voort in wat ooit was.

Alleen nog beelden zijn. Jijloos. Bedoelde
verbintenis van dingen in de geest.
Denken geneest. Van hoe wij ooit geweest
zijn plekken open houden waar ik voelde:

ik ben. Wat niet meer is. Zo zelf tot voeder
uit overvloed op niets gewonnen is 't,
‘moet je wel denken, word je niet vermist?’,
wanneer gemis gedachte wordt, en broeder.

Want wij bezwijgen over zijn van denken
die droom. Die gaat nooit dicht. Is de gewraakte
verhaling op de taal - taal luistert nauw.

Maar als een haan verraad kraait, broden wenken,
spreken wij als de nauwelijks ontwaakten:
waar onze adem streek, kijk, ligt nu dauw.