|
| |
| |
| |
[Gedichten]
Ilja Leonard Pfeijffer
Gebruksaanwijzig
gelukwens op u aankop van de wonderWTM
voor ingebrukneem steker in contact
bevestigen met aardding (kopcontract
garant voor hoogspan) wacht u voor stap 2
tot warschuwlam epifaneert dan zet
(zie weergaaf) moederknoop in onstand tegen
de klok verschakel pal met neerdruk (9)
zinkrecht ops pel: u aankop is gered
vals onhoorlijk borrel borrel binnen
buikig van u wonderWTM aanhoord
gewis ontzekering vervolg bevelen
in val bestandig onvertoon of minnen
functioneren staken en zovoort
de maker van beklach in hoogte stelen
| |
| |
| |
Erik Menkveld
Boerenbui
Hevige aandrang te eggen of gieren?
Een tractor te kopen? Nuchtere
kalveren voor de mesterij?
Eén ongeschoren schaap bij nacht en ontij
redden uit de sloot, het liefste varken
bekijken op worstkwaliteit, twaalf
sneeën zelfverbouwd roggebrood eten
en niet vergeten bij rooien of poten
op klompen te lopen en overal bij.
Meestal waait het dan wel over.
En anders ben je onherroepelijk
geboren voor de boerderij.
| |
| |
| |
Wim Brands
200 Graden
De ui, heet het, heeft geen groot hart zoals de gulle artisjok
en daarbij komt ook nog eens dat zij laag na laag
Vergelijkingen dienen zich dus makkelijk aan:
zo schrijft Ruth Gordon in Peeling the onion
dat the onion like poetry is a constant
discovery en noemt Craig Raine,
nooit om een beeld verlegen,
Vergeet die ontdekking: maak een kruis
in een rode ui, doe er boter en
verse tijm in, zet de oven aan.
Vergeet het geheugen. Strooi zeezout
in een vuurvaste schaal en vergeet
snijd een plakje van de onderkant af
zodat zij een half uur recht
| |
| |
| |
K. Michel
Uit een oude Romeinse cultuurnota
welnee het zijn immers [...] wezens
met gewrichtsloze benen die als ze eenmaal
liggen niet meer overeind komen kunnen
[...] doen ze geleund tegen een boomstam
wil men zo'n schepsel vangen [...] ondergraaf
heimelijk de bomen van het perceel waar [...]
vleit hij zich dan tegen [...] te slapen
valt de boom om [...] hij hulpeloos ruggelings
| |
| |
| |
Erik Lindner
Tengel en kruiskop
Het lijkt raadzaam voor het raam te prevelen
een ladder tegen een boomtak aan
blijft in het midden van het veld staan
je lippen op zoek naar het stevigste glas
om het een lichtbeeld te helpen herinneren
terwijl je vingerkootjes voelen of het meegeeft
maar de ruit heeft al haar antwoord klaar
een stuk voor de grens aan het spoor het
fabriekje Buys Negerzoenen De Lekkerste.
Steek een kruiskop bij je en ga op jacht naar witgoed
de patrijspoort in de deur van een wasmachine
zit met drie schroeven vast
het is een kom voor een grote eter
wat grof voor een fruitschaal
te gestroomlijnd voor een soepterrine
er zit een wondje op je schouderblad
de kruiskop in je binnenzak die door je hemd stak
je jas binnenstebuiten over de rugleuning van de stoel.
De buurman nadert aarzelend de verhuisbus
en zegt een tengel, een blokje van vijf bij een
in de kom te werpen, dan klotst het water niet
zoals water klotst in een kan op de wasmachine
in de rondte spat om de kom van twee handen
of een sleutelbos rammelt aan het slot van een deur
tengel is vis zonder vinnen
tengel doet blub als wij onderweg zingen
de kom tussen je knieën, een hand aan het stuur.
| |
| |
| |
Maggie Hannan
Een gesprek beginnen
1 Gebaar
lucht geperst werd. Vreemd
2 Woef woef
van een leeuwerik, eerder
De Koosnamen Gebaar, Woef woef, Een twee hup, Dingdong, Poe poe en Muzikaal beschrijven allemaal bestaande theorieën over het ontstaan van de taal
| |
| |
3 Een, twee, hup
een - zwoegen, de ander -
4 Ding dong
plotseling bewust toen ik
gezaaid, gegroeid, gemaaid
zeker moet zijn om hetgene
| |
| |
5 Poe poe
beweging ervan noodzakelijk,
6 Muzikaal
luisterend tot het uiterste -
van riedel, swing, triller,
vertaling: erik lindner
| |
| |
| |
Michael Ondaatje
Vertalingen van mijn briefkaarten
de vechtende kangeroes betekenen waanzin
de oase betekent dat ik water heb gevonden
de plaatsing van de postzegel - het despotenhoofd
overdwars, en ‘politie te paard’,
betekenen politiek gevaar
de verkeerde datum betekent dat ik
niet ben waar ik zou moeten zijn
een blanco briefkaart zegt
dat ik verkeer in de wildernis
vertaling: k. michel
| |
| |
| |
Ienne Biemans
Je maakt een reis om de wereld,
Dan, knappe bol en grote geest,
| |
| |
| |
Remco Ekkers
Hoe je een vriendin kunt vinden
(Met dank aan Rilke)
De rivier afvaren, dagen varen
en langs onmetelijke vlakten
tot ineens een bos oprijst
boven het stromende water.
Later aanleggen, haar vinden
een boerin in de deuropening
Zij vertelt over haar leven.
Hoe de rivier voorbijstroomde
en de hut haar woning bleef.
voorgoed en sinds altijd.
| |
| |
| |
Remco Ekkers
Hoe je verder moet
over het glimmende asfalt
naar het huis dat al in de mist
is verdwenen en straks vergeten.
Je kijkt niet naar de spiegeling
| |
| |
| |
Remco Ekkers
Kijk naar de boom
(Hoe je moet klaarkomen)
zoals water over stenen gaat
tot een nieuwe vloedgolf.
De rilling beweegt de boom
rillend groen, schitterend.
De blaadjes volgen één voor één
snel, ze gehoorzamen aan de rilling
in de boom. Soms valt het stil.
Enkele blaadjes rillen nog.
| |
| |
| |
Stefan Hertmans
Hoe een omelet te bakken zonder het el te breken
Leg eerst de schalen in een geur -
Aarde en wind, dat wat je bij kinderen vindt,
Het dood konijntje bij de achterdeur.
Wees je eigen ruime graf.
Wacht nog een dag of twee.
Je eieren broeden met je mee.
Open de ramen op de derde dag.
Breek open, vingernagels,
Dooier uit je dichtgeknepen palm.
Warm de aarde met je hand.
Tot diep in je schaalomhulde nacht.
| |
| |
| |
Bertolt Brecht
Over de verbinding van poëzie met architectuur
Fragment
Foto's van de Russische Revolutie, niet alleen die van 1917 maar ook die van 1905 laten zien dat het straatbeeld een opvallend literaire aanblik heeft gekregen. De steden maar ook de dorpen zijn bezaaid met spreuken en symbolen. De klasse die de macht veroverd heeft, schrijft met brede kwast haar meningen en leuzen op de veroverde gebouwen. Op de kerken schrijft men ‘Godsdienst is opium voor het volk’, op andere bouwwerken staan gebruikaanwijzingen. Bij demonstraties worden borden met teksten meegedragen, 's nachts verschijnen er films op huismuren. Literatuur is in de Sovjetunie gemeengoed geworden. Door de jaarlijkse demonstraties, officiële en bij speciale gelegenheden, is er een traditie ontstaan. De arbeidersmassa's hebben een uniek vormgevoel in hun emblemen ontwikkeld. Bij de grote meidemonstraties van 1935 zag ik heel mooie emblemen van de tekstielfabrieken (van witte wol), smalle, luchtig fladderende vaandels met een nieuwe vorm, fantastische afbeeldingen van politieke tegenstanders en veel spreuken op doorzichtige spandoeken zodat veel van deze spreuken en afbeeldingen tegelijk zichtbaar waren. De professionele poëzie van de Sovjetunie heeft met deze ontwikkeling van de massakunst geen gelijke tred gehouden. De nieuwe bouwwerken tonen geen opschriften. De mooie stations van de Moskouse ondergrondse hebben reusachtige marmeren wanden; daar zouden heel goed gedichten op passen die beschrijven met hoeveel heroïek de bouw ervan door de Moskouse bevolking gepaard is gegaan. Zo is het ook met de begraafplaatsen van grote revolutionairen in de muur van het Kremlin. En met de wetenschappelijke instituten, sportpaleizen, theaters. Als die van opschriften voorzien zouden worden, zou dat de poëzie een geweldige impuls geven. Het is haar taak de daden van grote generaties te bezingen en in het geheugen te bewaren. Dat is ook bijzonder gunstig voor de ontwikkeling van de taal. Het in steen gebeitelde woord moet zorgvuldig
zijn uitgekozen, het zal lange tijd en steeds door velen tegelijk gelezen worden. Concoursen zouden de poëzie tot nieuwe prestaties moeten aansporen, en de latere generaties zouden tegelijk met de bouwwerken de aanwijzingen en het handschrift van de bouwers ontvangen.
(1935)
| |
| |
| |
Bertolt Brecht
Voorstel, architectuur met poëzie te verbinden
Waarom niet geschreven op de mooie bouwsels
Die jullie bouwen, met het geweer over de schouder?
Ze zullen in steen gehouwen de namen dragen
Van de klassen die ze doen verrijzen
Vermeld ook de gebruiksaanwijzing, en dat gij u eraan houdt!
En dat die voor iedereen geldt, hak dat erin!
Dat jullie voor het eerst voor jullie zelf bouwen
Vermeldt het op het jullie overlevende steen!
En jullie dichters, die eindelijk een loflied
Zingen op die het verdiend hebben (onder ons gezegd
Ook zij de eersten die zoiets doen!)
Wanneer de steenhouwer jullie vraagt: welke woorden?
Geef hem dan alleen de beste te schrijven:
Ge ziet, het is moeilijk ze in het steen te drijven.
(1935)
| |
| |
| |
Bertolt Brecht
Opschrift voor de hoge flat aan de weberwiese
Eindelijk op eigen kracht te vertrouwen
En een mooier leven op te bouwen
Heeft geen strijd en moeite ons nog verdroten.
(1952)
| |
| |
| |
Bertolt Brecht
Drie bijschriften voor schilderijen opdat de schilder ze beter kan verkopen
En door mijn trouw aan idealen
Begon ik met mijn kunst in het nauw te raken
En moet ik vragen niet alleen de belastinginner
anno domini 1940
Opkijkend van mijn studie van de wereldgeschiedenis
Zie ik dat mijn melkrekeningen zijn opgelopen
En ik vraag u niet alleen kanonnen maar ook schilderijen te kopen
Houd liever meteen rekening met het Laatste Oordeel.
anno domini 1940
Dag en nacht, zonder uit te rusten
Ziet men u iets tegen de mensheid doen.
Maar wie is bereid iets voor de kunst
te geven, te beginnen voor dit schilderij?
anno domini 1940
vertaling: jacq vogelaar
|
|
Auteursrechtelijk beschermd