Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1996 (nrs. 73-76)

Thomas Bernhard
Expeditie

De man van de zuster van mijn grootvader, een in Europa weinig succesvol schilder, die door zijn huwelijk een vrij groot vermogen in zijn bezit kreeg dat hij aan de vlijt van mijn overgrootvader te danken had, vertrok begin deze eeuw voor een, zoals hij destijds beweerde, wetenschappelijke expeditie naar Argentinië en onderbrak zijn reis in een mij niet bekende stad aan de kust. De duur van zijn expeditie en dus van zijn verblijf in Zuid-Amerika had hij op vier maanden geschat, hij moet zich met de natuurwetenschap beziggehouden hebben, met een onderwerp waar al onze voorouders zich zonder uitzondering op hebben gestort en dat sommigen van hen door hun publikaties over juist dit zelfde onderwerp beroemd heeft gemaakt. Nadat de vier maanden waren verstreken had mijn oudtante niets meer van haar man, die tot dan toe geregeld naar Europa had geschreven, gehoord. Op een dag werd haar door de post de portefeuille van haar man toegezonden, met de aantekening dat haar man in bovenvermelde, mij onbekende stad aan de kust een paard had genomen en uitgereden en niet meer teruggekomen was. Daar er op het tijdstip van zijn uitrijden, aldus de ooggetuigen, verschrikkelijke onweders hadden gewoed, had men aangenomen dat hij in deze onweders was omgekomen. Ook van het paard was geen spoor teruggevonden. De zuster van mijn grootvader had zich dus bij de dood van haar oorspronkelijk uit Eger afkomstige man moeten neerleggen en was nu met de twaalfjarige dochter die haar man achterliet alleen.

[p. 113]

Tweeënzestig jaar nadat haar man in Zuid-Amerika uitgereden en verdwenen en, zoals zij vast had geloofd, gestorven was, had zij uit Le Monde, die veertig jaar lang haar dagelijkse lectuur had gevormd, vernomen dat haar man in feite pas eenenzestig jaar nadat hij door de Oostenrijkse autoriteiten dood was verklaard, in Rio de Janeiro is gestorven, ongehuwd, maar omringd door hem dienende vrouwen en als een over de hele wereld beroemde schilder, die de Zuidamerikaanse schilderkunst, en, zoals Le Monde schreef, de hele Zuidamerikaanse kunst nieuwe impulsen had gegeven en mondiale invloed verschaft, onder dezelfde naam als waaronder hij in Europa had geleefd, alleen met een o aan het eind. Aanstonds hadden zijn vrouw, die inmiddels stokoud was geworden, maar niet zo oud dat ze Le Monde niet meer zou kunnen lezen, en haar dochter in overweging genomen om het, zoals bekend was geworden, reusachtig vermogen van hun echtgenoot en vader langs justitiële weg in te vorderen.'

* Uit: De stemmenimitator, vertaald door Hans W. Bakx en Thomas Graftdijk, 1978.